NAMOZ NORMO'MIN RASMIY

🇺🇸 Трамп Қўшма Штатларда икки ўзгармас жинс - эркак ва аёлни тан олиш ҳақидаги фармонни имзолади.

👉 @GeoPolitico

Трамп Ўзбекистонга келади...

Катта эҳтимол билан янги ҳокимиятга келган Трамп ва маъмурияти Марказий Осиёга эътиборни жиддийроқ қаратиши мумкин. Жумладан, Афғонистон муаммоларига ҳам. Зотан, уларнинг геосиёсат концепциясига кўра, жанубдаги қўшнимиз ҳам минтақага киради.

Хўш, Трамп нималарни янгилашга ҳаракат қилиши мумкин. Бизнингча, у минтақанинг бугунги қалтис геосиёсий вазиятдаги аҳволи, жумладан, янгидан шаклланаётган ташқи сиёсат, иқтисодиёт векторларини қувватлашга кўмаклашиши мумкин. Биринчи навбатда, АҚШ ва иттифоқчилари минтақанинг шимолий йўлларга қарамлигини юмшатиш, бу борада трансафғон ҳамда транскаспий лойиҳаларини қўллаши мумкин.

Иккинчидан, минтақадаги анъанавий актор – Россиянинг иқтисодий-сиёсий ва мафкуравий босими ҳамда бу ерда фавқулодда империяга айланиб бораётган Хитой таъсирига баланс пайдо қилишни режалайди.

Африка ва Яқин Шарқдаги имкониятларини йўқотган, Украинадаги вазияти қониқарсиз бўлган Кремль, табиийки,  энди минтақада таъсирини ушлаб қолиш ва кучайтиришдан манфаатдор. Аммо уларга энди бу қийинроқ бўлади. Нимагаки,  бу ерда Хитой аллақачон ҳозир бўлиб улгурди. Шундай экан Россияга икки қудрат билан мусобақалашиш анча қийин бўлади.

Назаримизда, Трамп "Толибон" билан ҳам муносабатларини "ойдинлаштириб" олса керак. Лекин Афғонистон барибир қудратлар манфаати йўлидаги пишанг воситаси бўлиб қолаверади, деган гумонлар ҳам йўқ эмас. Яъни, Россия минтақа – беш постсовет давлатларини таҳликада ушлаб туриш учун бу ердаги вазият ва гуруҳлар кучидан фойдаланса, АҚШ ҳам бу ерда гегемонга айланишга ҳаракат қилаётган рақибларини Покистондан амалга ошириладиган "ўйин"лар орқали ҳовурини босиб туришга ҳаракат қилади.
 
Бизнинг назаримизда, катта эҳтимол билан Трамп минтақамизга келади. Бу ташриф эса минтақа давлатларини "постсовет" жумҳуриятлари, деган тавқилаънатдан қутқариб, Евроосиё суперконтиненти марказидаги муҳим стратегик минтақа мақомига олиб чиқиши мумкин.

@platformauzb

Oxirgi vaqtlarda ovozi ozgina balandroq chiqayotgan jurnalist, bloger va tahlilchilar borki, g’amxo’rlari ko’payib qoldi. Bir necha kun avval siyosatshunos Hamid Sodiq “mahalla raisligi” uchun hujjatlari obdon o’rganilayotganidan xabar topganini yozgandi. Kecha Abdurahmon Tashanov o’ziga, oilasiga nisbatan kuchaygan trollar hujumi haqida ma’lum qildi. Bugun xabar keldiki, mening ham qishloqda nechta chorvam borligidan tortib, uyimizdan qancha chiqindi chiqishigacha surishtirishayotgan ekan. Odatda bunday surishtiruvlarga o’rganib ketganman. Sababi, jamiyatga otni qashqasidek ma’lum kasbim orqali imkon qadar oila tebratib yurgan oddaman. Chetdan pul olmayman, ikkinchi xotinim yo’q, orientatsiyam ham tog’ri, shukr. Ammo uydan chiqadigan kartoshka, piyozingizni chiqindisigacha surishtirisharkan, bu endi haddan oshish.

O’rtoqlar, qo’yinglar endi bunday sxemalarni. Agar sizlarga firibgar, odam og’risi, poraxo’r kerak bo’lsa, ana, OAVni kuzatmaysizmi, har kuni qanchasi haqida xabarlar beriladi-yu, qanchasi jazosiz qolyapti. Surishtiring piyoz po’chog’igacha o’shalarning.

Gaplashish, muhokama qilish mumkin emas ekan, nima qilasiz har xil dasturlarni muhokamaga qo’yib?!

@haqiqatdaIlyos

Сиёсий тилга эҳтиёж

Бизнинг сиёсий элитамиз дунёда бўлаётган воқеаларга ниҳоятда эҳтиёткор ва баъзи ўринларда ўта ботартиб ёндашади. Бир ҳисобдан бу яхшидир, аммо ҳеч нарсага фикр билдирмаслик ҳам ғалати.

Дейлик, расмий сиёсатчиларимизнинг Украина масаласида гапирмаслигини яхши тушунамиз. Бироқ Украинани истисно қилган "тил" баъзан Ғазо ҳақида нималарнидир сўйлайди. Лекин яна бир таассуфли ҳолат: Кремлнинг сиёсий лисонига уйқашиб кетаётган "миллий забон"имиз минтақамизнинг Шимолдаги асосий актори имкониятларидан мосуво бўлган Яқин Шарқ-Суриядаги вазият ҳақида батафсил фикр билдиришдан ўзини тийиб туради...

Табиийки, бу ирода, сиёсий ироданинг аҳволини тамсил этиши мумкин бўлган кўрсаткичлардан бири... Лекин одамни иддаога чорлайдиган жиҳат шундаки, айни масалада аҳвол ҳаммада ҳам бундай эмас. Масалан, мустақилликни биз билан бирга қўлга киритган, биздан нуфус жиҳатидан анча кичик бўлган Озарбайжон бу борада хийла дадил. Риторикаси кескир ва чин маънода мустақил эканини урғулайди. Бокунинг сўнгги ҳаракатлари, айниқса,  Қозоғистонда ҳалокатга учраган учоқ фонида кўрсатган жидду жаҳди Озарбайжон бугун ўтган асрда мажбурлаб киритилган большевиклар шнели остида эмаслигини кўрсатади...

Худди шундай, биз ҳам бугун бевосита неоколониализм ифори таралиб турадиган "постколониал" деган сиёсий истилоҳ таъсиридан чиқишимиз керак. Чунки биз  аллақачон айни академик тушунчадан ташқаридамиз. Буни дунё тан олди. Энди ўзимиз ҳам  ҳеч бир соҳада бировга қарам эмаслигимизни қалбан англашимиз керак бўлади. 

Жаҳонга айтадиган гапимизни ўз манфаатимиздан келиб чиқиб ва эркин айтишга журъат топишимиз, "нозик мавзу"лар рўйхати ҳамда "дежурний" ҳимоячилар сафини кенгайтириш фойдали бўлади, бизнингча.

Негаки,  ҳозир бирор ўрис депутати ёки зиёлиси бизга қарши гап айтса, ортидан уларга қарши дарров Алишер Қодир чиқади... Нима, мамлакатда ундан бошқа сиёсатчи йўқми, Робен Гудга ўхшаб фақат у олишиши керак?!  Бутун бошли ТИВ ва бошқа ижтимоий-сиёсий институтлар нимага жим туришади?..

Хуллас, сиёсий тилимизни жуда бийрон бўлмасада, "ким"лигимизни кўрсатар даражада шакллантиришимиз бугун жуда муҳим. Чунки у дунёдаги ўрнимизни белгилашда муҳим воситадир.

@platformauzb