Нимадир излаб, телеграмда Шеърий Лаҳзалар каналига кириб қолдим. Бирдан кўзимда мозий жонланди...
2018 эди. Бахтинисо опа ҳали тирик, Жонтемир ака бошчилигида Муҳаммад Сиддиқ, Шаҳриёр Шавкат, мен, Мадина Норчаева, Гулҳаё Анорова, Нозима Ҳабибуллаева, Зулхумор Орифжонова... Бир чиққандик. Устоз Хуршид Давронлар, Азиз Саидлар, Одил Икромлар пиримиз эди. Деярли ҳар ҳафта
kh-davron.uz сайтида қай биримизнинг шеъри чиқар, фейсбукда баҳслашар, ўзимизга Абдулла Ориф шеърларидаги каби душман яратардик. Ёш эдик, ҳозир ҳам ёшмиз. Фақат, ўн тўққиз, ўн саккизга кирган бу авлод қаршисида устозлар буюк келажакдан бонг уришарди.
Орадан беш йил ўтди, бу башоратлар мева бердимикан?
Санжар Назар ташаббуси билан босилган иккинчи, кўламдорроқ китобларимиз, "Излам" туркуми, менимча бу башоратнинг бир қадар амалга ошганидан дарак.
Наслимиз, дерди Жонтемир ака. Шавкат Раҳмонлардан сўнг бир порлаб бир сўнган ўзбек шеъриятига кириб келган катта оқим...
Биз аввалги насллардек ўзимиздан аввалгиларни буткул рад қилмасдик. Шаҳриёр Шавкат шеърларида халқ оҳангини ўз шахсий призмасидан ўтказиб, лирикага қориштириб берарди ва бу ўзбек шеъриятида ноёб ҳолат. Муҳаммад ҳам Фарғона адабий муҳитининг мустасно оҳангларини ғилч қофияга чўктирмай, турли торлардан жаранглатарди. Ўзимни билмадим... Кўплар шеърингни докторантура диссертациясидек ёзасан, дейишарди.
Яна Нурмуҳаммад бор. Наслимизнинг энг беғуборидир балки...
Нималар бўлганди? Мен Миллийнинг француз филологиясига топшириб киролмаган, "Китоб Дунёсида" таржимон бўлиб ишлар, Жонтемир ака ҳам университет ташвишлари билан сарсон, Муҳаммадлар, Нурлар қаердадир ишлар, Шуҳрат ҳали Шуҳрат Файзий бўлиб шеърлар ёзар...
Энди нималар ўзгарди? Муҳаммад билан Маданиятга кирдик, мен ташлаб кетдим, у қолди. Шеър ёзмай қўйдим, ўзимни таржима ва адабиётшуносликка атадим. Жонтемир ака ҳар тун шеър ёзаверди, опалар турмуш қилди, Шуҳрат ёзмади, Нур ва Муҳиддин Нидо немис, француз тилларини ўрганишди... Бахтинисо опа кетди, биз пинҳон мухлиси бўлган Зариф Султоний кетди.. Ўлимлар ва унутишлар даври бўлди бу беш йил. Ким билади, балки кун келиб кимнингдир кундалигидан чиқар.
Биз ўзгардик. Давраларимиз узоқлашди. Аввалига буни "ўлим" деб атадим. Бироқ, менимча бир элек даври эди бу. Қаерда бўлмайлик, ҳеч қайсимиз адабиётдан айрилмадик. Сўз яна олий эътиқодимиз бўлаверди, бўлаверади.
Шеърий Лаҳзалар эса наслимизнинг шеърий солномаси бўлса, не ажаб? Не ажабки уёқдаги шеърлар, бир бурчакда қимтинибгина турган шоир таҳаллуслари, янги номлар... Кун келиб, дарсликларга кирса нимадир ўзгарармиди? Йўқ. Биз бу беш йилда шеъриятнинг дарсликлар, мукофоту эътирофлар, танқидлардан баландлигини тушундик менимча. Худди юксалаётган ракета устидаги юкларидан бир бир қутулганидек, биз ҳам йиллар ичра юкларимиздан қутилиб бордик, борамиз.
Мен Американ адабиётига йўналдим, ўз назарияларимни ярата бошладим, Жонтемир ака ва Муҳаммад ўзлари учун янги поетик тил яратишди, Шаҳриёр миллатга йўналди, миллатнинг дардини арзон торларда чалиш керак деган мажбурият йўқлигини исботлаб, олий даражадаги ижод орқали ҳам қора халқ тилини сайратиш мумкинлигини исботлади. Нурмуҳаммад ҳам кун келиб буюк таржимон бўлади, ишончим комил.
Наслимизнинг тириклигини, ҳамон чаппор уриб гуллаётганини менга эслатгани, "Ҳалиям адабиёт билансан" деб руҳимни бир силтагани учун Шеърий Лаҳзалардан шунчалар миннатдорманки...
Мирзоҳид Музаффар
Ўқинглар, бу тарихий солномага сизнинг ҳам нигоҳингиз тўкилсин:
@sheriylahzalar
