NA LAW SOCIETY адвокатлық фирмасы

Ҳамма тушунадиган тилда гапир!

Бир укамиз бор, орган тизимида ишлаб чиқиб кетган, ҳозир адвокат. Яқинда суҳбатлашиб ўтирганимизда, нима учун органдан бўшаб кетганини айтиб берди.

– Начальник йиғилишда бир тергов иши бўйича менга эътироз билдирди. Мен Жиноят кодексининг фалон моддасининг диспозициясида пистон нарса дейилганда, деб тушунтириш бердим. У бўлса, “диспозиция нима дегани ўзи, менга қара, ўзингча олифталик қилмасдан бу ердагилар тушунадиган тилда гапир” деб мени яна уришиб берди. Шундан кейин, диспозиция нималигини, санкция нималигини билмайдиган раҳбарлар билан ишлагандан, кўчада бекор юргани яхши деб ариза ёзиб кетганман, – деди у.

👉@yuristkadr

Прокурор ёрдамчиси тергов қилишга ваколатли эмас

Маълумки, жиноят иши бўйича дастлабки терговни терговчилар олиб боради. Амалдаги ЖПКнинг 344-моддаси 1-қисмига асосан, дастлабки терговни прокуратура, ички ишлар органлари ва давлат хавфсизлик хизмати терговчилари олиб боради. Модданинг 2-қисмига кўра эса, бу ишни прокурорлар ҳам олиб боришлари мумкин.

"Прокуратура тўғрисида"ги қонуннинг 29-моддаси 2-қисмига асосан, прокурор жиноят-процессуал қонунига мувофиқ ҳар қандай жиноятни тергов қилишни ўз иш юритувига олишга, шунингдек уни ўзига бўйсунувчи прокурорга топширишга ҳақлидир.

Қонуннинг 56-моддаси 5-қисмида айнан 29-модданинг иккинчи қисмида тилга олинган “прокурор” қайси лавозимдаги шахс эканлигига тушунтириш берилган.

Унга кўра, прокурор деганда ўз ваколатлари доирасида иш олиб бораётган Ўзбекистон Республикаси Бош прокурори, Қорақалпоғистон Республикаси прокурори, вилоятлар, Тошкент шаҳар, туманлар, шаҳарлар прокурорлари ва уларга тенглаштирилган прокурорлар, шунингдек уларнинг ўринбосарларини тушуниш керак.

Демак, дастлабки тергов олиб боришга ваколатли прокурорлар қаторида прокурорларнинг ёрдамчилари назарда тутилмаган.

Шундай экан, туман (шаҳар) прокурори ёрдамчиси томонидан жиноят иши ўз иш юритувига олиниб, дастлабки тергов олиб борилиши Жиноят-процессуал кодекси ва “Прокуратура тўғрисида”ги қонуни талабларига мутлақо зид.

Ўз навбатида, ЖПКнинг 95-1-моддаси 1-қисми 4-бандига мувофиқ, мустақил тергов ҳаракатлари олиб боришга ваколатли бўлмаганлар томонидан расмийлаштирилган ҳар қандай процессуал ҳужжатлар, тўпланган далиллар номақбул, деб топилишга маҳкумдир.

Амалиётда, "Прокурор ёрдамчисининг қарорини прокурор тасдиқлашидан келиб чиқилса, унинг дастлабки тергов ўтказиши бу, айни пайтда прокурорнинг тергов олиб боришини англатади.", - деган хато ёндашув шаклланиб қолган.

Бунга қўшила оламаймиз. Аввало, қонунда ҳуқуқ берилмаган. Қолаверса, тергов ҳаракатларини амалда прокурор ёрдамчилари олиб бормоқда, прокурорлар эмас.

Қайта эслатиб қўймоқчимиз:

Процессуал қонунчиликда "прокурорлар томонидан" дейилган, "прокурорлар ёрдамчилари" эмас.

@Advokat_Abdullayev

“Адвокатнинг қай даражада кучли (тажрибали, билимли, муваффақиятли) эканлигини қандай қилиб билсак бўлади?” деб кўп сўрашади мандан.

Шу саволга жавоб беришга ҳаракат қилдим, бу мани ўта шахсий фикрим, сиз бу фикрларга қўшилиш ёки қўшилмаслик ҳуқуқига эгасиз. Фикрларни мурожаат қилувчи (мижоз) адвокатнинг билимини олдиндан била олмаслигини инобатга олиб бердим.

Демак, кучли адвокат:

1. Офиси мавжуд (ижара бўлса ҳам);
Изоҳ: Тайинли иш жойи йўқ бўлган адвокатга ишонч билдириш ёки билдирмаслик ўз ихтиёрингизда, лекин шуни билингки, кучли адвокатларнинг 100% ҳаммасида иш жойи, яъни офиси бор.

2. Авто транспорт воситаси ёки ҳайдовчиси бор;
Изоҳ: Адвокатни ўзингиз олиб юришни (судга, терговга, бошқа идораларга) хоҳласангиз, ёки ҳужжатларингиз таксида йўқолиб қолишига, адвокатнинг ҳамма жойда кечикиб юришига (жамоат транспортида юрганлиги учун) ёки умуман келмаслигига рози бўлсангиз, бу бандга аҳамият бермасангиз ҳам бўлади.

3. Тоза, саранжом кийим (усти-бош) ва ташқи кўриниш;
Изоҳ: Ғижим, кир кийимда юрган адвокатлар ўзини ҳурмат қилмайди, судья, терговчи ва прокурорлар ҳам уларни ҳурмат қилмайди, ўзини ҳурмат қилмаган адвокат, сизнинг ишингизга ҳам муносабати шунақа бўлади, кучли адвокатлар орасида кир ёки ғижим кийимда юрганларни шу пайтгача учратмаганман.

4. Бир ишни 12-13 млн сўмдан кам нархга олмайди;
Изоҳ: Кучли адвокатлар ҳам камроқ суммага рози бўлиб ишлаши мумкин, лекин бу жуда камдан-кам содир бўладиган вазият, кучли адвокат ўзини, ўзининг вақти ва меҳнатининг қадрини билади, шунинг учун унинг хизматлари арзон бўлмайди.

5. Ёрдамчиси (ёки ёрдамчилари) бўлади;
Изоҳ: Кучли адвокатга кўп мурожаат қилишади, демак бир ўзи ҳамма масалага улгурмайди, шунинг учун ўзига албатта ёрдамчи ёки ёрдамчилар олади.

6. Яшаш тарзи (дам олиши, саёҳатларга чиқиб туриши), моддий таъминоти яхши бўлади (буни сезмасликнинг имкони йўқ);
Изоҳ: Кучли адвокатларнинг ичида камбағали бўлмайди, кучли адвокатга нисбатан талаб ҳар доим юқори бўлади, шу сабабдан кучли адвокатнинг ҳаёт тарзи ҳам яхши бўлади.

7. Олдиндан ишнинг ижобий натижаси бўйича кафолат қилмайди (яъни “гарантия” бермайди)
Изоҳ: Тоғ-тоғ ваъдалар беряптими? Билингки, бу адвокат нима қилиб бўлса ҳам пулингизга эга чиқмоқчи, кейинчалик “узр, ўхшамай қолдида” деб қутулади сиздан. Кучли адвокат масалани сизнинг фойдангизга ҳал қилиш бўйича ҳеч қачон кафолат бермайди.

8. Даллол, воситачи бўлишга зинҳор рози бўлмайди.
Изоҳ: Кучли адвокат фақат ўз билими, ўз тажрибасига таянади, кимларнидир олдида “муттаҳам” бўлишни хоҳламайди, ўз репутациясини юқори даражада ушлаб юришга ҳаракат қилади.

Адвокат Бобир Мукаддамов

@generalissimo_marshal

Прокуратура ва ИИО дан кетишнинг асосий сабаблари:

1) Иш режимининг умуман йўқлиги. Мисол учун, ишга келиш вақти аниқ бўлса, кетиш вақти ноаниқ, яъни режим 24/7. Агар мободо уйга 20-00 да кетиб қолсангиз борми, тамом ҳамма балолар бошингизга ёғдирилади.🙃

2) Дам олиш куни йўқлиги. Мисол учун, иш вақти аслида ҳафтасига 5 кун бўлсада, шанба ва якшанба куни ҳам худди иш кунидек борилади. Энг алам қиладигани, ушбу кунлар учун 1 сўм ҳам тўланмайди, агар мободо дам олиш кунлари ишга чиқмасангиз борми, "ватан хоини"га айланиб қоласиз.🤫

3) Мустақил эмаслиги. Дейлик, терговчи ЖПК 36-моддаси талаби бўйича мустақил бўлсада, бироқ у қонунга эмас раҳбарига бўйсунади. Раҳбари нима деса шу бўлади. Барчаси "қонундан кўра раҳбарнинг оғзаки гапи устуворлиги" принципига амал қилишади. 🤡

4) Фикр билдириш эркинлиги чекланганлиги. Сиз ушбу тизимда ҳақиқий Машрабга айланасиз, яъни гапиришга тилингиз бор-у, лекин ҳаққингиз йўқ. 😂 Агар фикрингизни билдирсангиз  Сизни шунчаки қуйи лавозимга "улоқтириб" юборишади.

5) Оғзаки топшириқларнинг кўплиги. Иш жараёнида ўзидан юқори лавозимдагиларнинг ишга тааллуқли бўлмаган оғзаки топшириқлари кети узилмай келиб туради. Мисол учун, кимнидир меҳмон қилиш, ишга жойлаштириш, кредит ажратиш ва ҳоказо. Буларни бажармаслик давлат ишини бажармасликдан ҳам ёмонроқ 😇

6) "Ишлашдан кўра ишда кўп ўтиришнинг устуворлиги" принципи. Сиз соат 18-00 гача зўр ишлайсизми ёки йўқ, умуман қизиғи йўқ, энг муҳими ишдан соат 00-00/01-00 ларда чиқиб кетсангиз СИЗ энг зўрисиз, ишонинг. Бунга ўша хонадаги нури камайиб қолган лампалар гувоҳ. 😎

7) Кадр танлашдаги адолатсизликлар. Ишга кирганига энди 2-3 йил бўлган ходимларнинг бирданига бўлим бошлиғи бўлиб қолиши, 8-9 йилдан буён ишлаб юрган тажрибали ходимларнинг эса ҳали ҳамон паст лавозимларда ишлаб юриши, пули ва таниши борларнинг иш ҳажми кам лавозим ва жойларда ишлаши, йўқларнинг эса аксинча бўлиши, умуман терговчи бўлмаганларнинг вилоятда тергов тармоқларига ўтказиб юборилиши (каша-малаша) ва ҳ.к.😉

Кадрларни танлаш масаласи тубдан ислоҳ қилиниши керак, бу бўйича алоҳида пост қиламан.

8) Иш вақтидан ташқари ишларга жалб қилиниш. Мисол учун, муаммоли кредитларни ундириш, солиқ йиғиш, коммунал қарздорликларни камайтириш, чиқиндиларни тозалаш ва ҳоказо. Ҳозирги кунда прокуратуранинг энг асосий фаолият йўналишлари бири десам адашмайман. 🤯

9) Эркинлик ва ички хотиржамликнинг йўқлиги. Кун давомида умр ишхонада ўтиб кетганлиги сабабли оилага, ота-онага вақт ажратиш имконсиз, фарзандлар тарбиясига вақт йўқ, бирор-бир таниш тўй маросимига ёки таъзиясига чақирганда бориш ҳар доим сўроқ остида. Телефон 24/7 соат ишлаб туриши керак, агар мободо тунги соат 03-00 да қўнғироқ бўлганда ҳам кўтармасангиз тамом ишламаганга чиқиб қоласиз. Ухлаш ҳуқуқи йўқ 😂

10) Моддий таъминот етарли эмаслиги. Ойлик ҳақиқатдан ҳам кам, тан олиш керак. Ҳозир бозорда нарх-наво жуда кўтарилган. Уйлар жуда баланд, мошинлар жуда қиммат. Ходимларга шу шароитда мошин ва уй-жой олиш уёқда турсин, қарзсиз у ойдан бу ойгача яшаш орзу бўлиб қолган. Озиқ-овқат ҳам қиммат. Бозорга 1 млн. сўм пул билан кириб, 2 тагина пакет билан чиқадиган замон бўлиб қолди. Ойликни ҳақиқатда кўтариш керак, чунки ҳозирда кўчада yandex иловаси орқали 15-20 млн. сўмни ишлаб топса бўлаяпти, албатта дам олган ҳолда. Афсуски ҳақиқат.

11) Соғлик йўқолиши. Чиндан ҳам 24/7 режимида компьютерга қараш, столда ўтириш, бетартиб овқат, бетартиб уйқу... Буларнинг барчаси турли хилдаги касалликлар (айниқса асаб) келиб чиқишига сабаб бўлади.

12) Тенглик принципи "ўлганлиги". Агар Сизни "каллангиз" бўлмаса ҳам пулингиз бўлса бўлди, Сиз "Любимчик"ка айланиб, юқорида санаб ўтилган барча сабаблар Сизга тааллуқли бўлмайди. Ишга хоҳлаган вақтда келасиз, хоҳлаган вақтда кетасиз, иш ҳажми кам. Мазза 🫣

Адвокат Шоҳруҳ Мирзабеков

@generalissimo_marshal