Sizga qilinayotgan manipulyatsiyalarni sezasizmi?
Hissiyotlarni manipulyatsiya qilish bu ongli yoki ongsiz ravishda kishining tuyg‘ularini boshqarishga urinib, ularni o‘z xohishiga ko‘ra yo‘naltirish "san‘ati" yoki qisqa qilib aytganda, hissiy chegaralarga dahl qilishdir.
Xohlaymizmi yo‘qmi biz har kuni o‘zimiz sezgan-sezmagan holda turli manipulyatsiyalarga duch kelamiz (shu bilan birga bu "qurol"dan o‘zimiz ham balki foydalanamiz)
Belgilari sifatida, sizga qilingan manipulyatsiyadan so‘ng o‘zingizda —
aybdorlik his qilish, o‘z qadriyat yoki qarorlaringizdan shubhalanib qolish, xavotir, qo‘rquv, qattiq bog‘lanib qolish, qaramlik hissiyotlar bo‘lishi mumkin.
Manipulyatsiyaning passiv agressiya, gazlayting, ijtimoiy bosim va hatto yolg‘on mehr berib ishontirish kabi turlari juda ko‘p va hammasining maqsadi boshqarishga qaratilgan. Hozir ularni birma-bir sanab chiqishdan ko‘ra, qanday odamlar buning eng ko‘p qurboni bo‘lishadi, shuni ko‘rib chiqamiz.
Manipulyatsiya eng ko‘p:
Empatiyasi baland bo‘lgan; o‘ziga ishonchi past; haddan tashqari itoatkor odamlar ustida ish beradi. Shuningdek, bu xususiyatlar sizda bo‘lmagan taqdirda ham, vaqti-vaqti bilan manipulyatsiya qurboni bo‘lishingiz ehtimoli yo‘q emas.
Empatiyasi yuqori bo‘lgan kishilar boshqalarni chuqur his qilib, ularga yordam berishga moyil bo‘lgani uchun ham ularni aybdorlik hissi orqali boshqarish oson.
"Bitta yordamingni ham ayamoqchimisan mendan? Seni bunaqa odam deb o‘ylamagandim." O‘ziga ishonchi past bo‘lganlar esa tanqid va beparvolikka bardosh berolmagani uchun manipulyatorlar aynan shu taraflariga zarba beradi.
"Qo‘ysangchi, shuyam fikr bo‘libdimi? Buni gapirishga haqqim bor deb o‘ylaysanmi?" O‘ziga ishonch past kishilar ko‘pincha o‘z tashqi ko‘rinishidan norozi va shu sabab ular moliyaviy tarafdan ham manipulyatsiyalarga juda oson duch kelib, qarmoqqa eng oson ilinadigan baliqlar bo‘lishadi:
"Agar shu mahsulotdan yoki shu xizmatdan foydalanib ko‘rmasangiz, hech qachon asl go‘zallikni his qilolmaysiz".
Haddan tashqari itoatkor kishilar esa kerak vaqtda yo‘q deya olmaslik va ijtimoiy normalarga amal qilishga moyilligi sababidan, ularga bosim o‘tkazish juda oson bo‘ladi. Yo‘q deya olmaslik ularning eng nozik nuqtasi, doim xo‘p deyish ortida esa boshqalarga shu yo‘l bilan yoqish istagi, boshqalarni hafa qilishdan yoki "agar yo‘q desam ular mendan uzoqlashadi" kabi jamiyatdan ajralib qolish qo‘rquvlari yotadi.
"Agar meni desang, onang va o‘rtoqlaring bilan gaplashmaysan",
"Ona o‘rnida ko‘rsang, biz aytgan o‘qishni tanlaysan."Keyingi postlarda qanday qilib manipulyatsiyani o‘z vaqtida anglash va ularga qarshi turishni ko‘rib chiqamiz.
☕️
@psycho_sphere