Oʻzbekiston Yozuvchilar uyushmasi Surxondaryo viloyat boʻlimi

Tog‘ay Murod (taxallusi; asl ism-sharifi Mengnorov Tog‘aymurod) (1948.3.2, Surxondaryo viloyati Denov tumani Xo‘jasoat qishlog‘i — 2003.27.5, Toshkent) — O‘zbekiston xalq yozuvchisi (1999). Toshkent davlat universitetining jurnalistika fakultetini tugatgan (1972).
Respublika radiosida muharrir (1972—75), «O‘zbekiston fizkulturachisi» gazetasida (1976—78), «Fan va turmush» jurnalida (1982—84) adabiy xodimbo‘lib ishlagan. 1984—86 yillarda Moskvada Oliy adabiyot kursida o‘qigan.
Dastlab kichik hikoyalari, ocherklari e’lon qilingan. Birinchi yirik qissasi — «Yulduzlar mangu yonadi» (1976). «Ot kishnagan oqshom» (1979), «Oydinda yurgan odamlar» (1980), «Momo Yer qo‘shig‘i» (1985) qissalarida qishloq hayotiga xos manzaralar aks etgan. Ularda halol, oqko‘ngil, to‘g‘riso‘z, mard o‘zbek kishilarining betakror obrazlari yaratilgan. O‘zbek adabiyotining yutug‘i sifatida e’tirof etilgan bu qissalar tilining shoirona jozibadorligi, xarakterlarning yorqinligi, milliy ruhi bilan ajralib turadi.
«Oydinda yurgan odamlar» qissasi qahramonlari Qoplon va Oymomo farzand orzu-ilinjida kun, oy, yillarni bir-biriga ulab yashashadi. Hali tug‘ilmagan bolaning bobosi, momosi bo‘lib, zurriyotni, bir-birlarini ardoqlashadi. Asar qahramonlari fojeasi umid va yorug‘likka to‘la mungli, hazin qo‘shiq qilib kuylanadi. Mazkur asar uchun adib Oybek mukofotiga sazovor bo‘lgan.
«Momo yer qo‘shig‘i» qissasida o‘z g‘oyasi va uslubi bilan o‘zga qissalardan ajralib turadi. Unda milliy zamindan oyog‘i uzilgan, Vatan tuprog‘ida yashab, yuragida yurt tuyg‘usi bo‘lmagan kishilarning obrazlari g‘arb adabiyoti sig‘indi bandasi bo‘lib qolgan ijodkor misolida o‘zbekona kinoya bilan tasvir etiladi.
Tog‘ay Murod o‘zbek va jahon adabiyotining eng yaxshi an’analarini muvaffaqiyat bilan davom ettirgan. «Otamdan qolgan dalalar» (1993) romanida O‘zbekistonning mustamlakaga aylanishi va tunu kun mehnat qilib, yashayotgan o‘zbek dehqonlarining mustabid tuzum yillaridagi og‘ir hayoti, iztiroblari hayotiy lavhalarda haqqoniy chizib berilgan. Asardagi Dehqonqul o‘zbek mehnatkashlarining umumlashgan obrazi darajasiga ko‘tarilgan. U boshiga yog‘ilgan minglab musibatlarga chidab yashashga majbur bo‘lsa-da, o‘z insoniy sha’ni, qadrqimmatini baland tutadi, mustamlakachilarning yugurdaklarini ayovsiz fosh etadi. Asar asosida badiiy film yaratilgan (2001). Yozuvchi 1994 yil “Otamdan qolgan dalalar” romani uchun Abdulla Qodiriy nomidagi Davlat mukofoti bilan taqdirlangan.
«Bu dunyoda o‘lib bo‘lmaydi» romanida ham o‘z ijodiy mezonlariga sodiq qolib, yolg‘on e’tiqodlar, soxta shiorlarga aldanib, hayotini yelga sovurgan sobiq firqa rahbarlarining majoziy obrazlarini hajviy bo‘yoqlarda tasvirlagan.
Vafotidan so‘ng “Tanlangan asarlar”i (1-jild, 2008; 2-jild, 2012) chop etilgan.
Tog‘ay Murod Jek Londonning «Boyning qizi» dramasi va hikoyalarini, E. Seton-Tompsonning «Yovvoyi yo‘rg‘a» qissasini o‘zbek tiliga tarjima qilgan.
https://t.me/Surxonadabiyoti/6381

Joriy yilning 31 yanvar kuni Oʻzbekiston Yozuvchilar uyushmasi Surxondaryo viloyat boʻlimi tashabbusi bilan Termiz shahridagi Oilaviy bolalar uyi maskanida adabiy suhbat uyshtirildi. Unda Oʻzbekiston Yozuvchilar uyushmasi aʼzolari, shoir Qoʻshon Abdulla hamda Donoxol Jumayevalar ishtirok etishdi. Suhbat chogʻida vohamizdagi yoshlar haqida fikrlar bildirildi. Tadbir soʻnggida Oilaviy bolalar uyiga Oʻzbekiston Yozuvchilar uyushmasi Surxondaryo viloyat boʻlimi tomonidan kitoblar sovgʻa qilindi.

Oʻzbekiston Yozuvchilar uyushmasi
Surxondaryo viloyat boʻlimi
https://t.me/Surxonadabiyoti

Маҳмудхўжа Беҳбудий 150 ёшда...

Ўзбекистон Республикаси Президентининг Туркистон жадидлик ҳаракатининг асосчиси, атоқли адиб ва жамоат арбоби, ношир ва педагог Маҳмудхўжа Беҳбудий таваллудининг 150 йиллигини кенг нишонлаш тўғрисидаги ПҚ-462-сонли қарори ижроси юзасидан Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси ҳамда Адиб Собир Термизий номидаги вилоят ахборот кутубхона маркази ҳамкорлигида 31январда ижодий- маданий тадбир бўлиб ўтди.
Тадбирда “Амур Темур” жамғармаси раҳбари, тарихчи Усмон Мадиев, Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси аъзоси, шоира Донохол Жумаева, “Жайхун” адабий клуби аъзоси, истеъдодли ёш ижодкор Жасмина Саидахматова, Адиб Собир Термизий номидаги вилоят ахборот кутубхона маркази Маданий ва маърифий ёшлар билан ишлаш сектор мутахассиси Феруза Саидқулова ҳамда Термиз давлат унивеситети талабалари, Термиз шаҳридаги Президент мактаби ўқувчилари иштирок этишди.
Тадбирда сўз олган Донохол Жумаева Жадидлар отаси номи билан шуҳрат топган Беҳбудийнинг ҳаёт йўли ва мазмунли ва ибратга кон фаолияти ҳақида сўзлаб берди. Тадбир давомида Беҳбудий яратган асарлар, унинг ташаббуси билан ташкил этилган мактаблар ҳамда адиб фаолият олиб борган газета ва журналлар ҳақида фикр мулоҳазалар билдирилди.
Тадбир қизиқарли ва мазмунли ўтди.

Музаффар Қурбонов
Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси
Сурхондарё вилоят бўлими адабий ходими
https://t.me/Surxonadabiyoti