Filologning kundaligi


Гео и язык канала: Узбекистан, Узбекский
Категория: Лингвистика


Qo'qon davlat pedagogika instituti dotsenti, PhD Ramziya Jo'rayevaning shaxsiy kanali. Ushbu kanalda berib boriladigan fikrlar muallif qarashlaridir. Savol, taklif va fikr-mulohazalar uchun @RJurayeva

Связанные каналы  |  Похожие каналы

Гео и язык канала
Узбекистан, Узбекский
Категория
Лингвистика
Статистика
Фильтр публикаций


Savollarni shu post ostiga qoldirsangiz, videochatga umumiy qilib javob tayyorlayman.


Yangi yilga yaqin videochat tashkillasam, nima deysizlar?
Опрос
  •   Mayli, yaxshi bo'lardi
  •   Hozircha shart emas
  •   Sizdan so'raydigan savollarim bor edi...
25 голосов


#ibora

Kosasi oqarmoq iborasi qanday paydo boʻlgan?

“Maʼnolar maxzani” kitobining “Arvoh urgan – oʻngʻalmas” maqoliga bagʻishlangan maqolasida bu borada quyidagi fikrlar keltirilgan:

...“kosasi oqarmas” iborasi haqida shuni aytish kerakki, oʻtmishda aksari chorvadorlarning xonadonida yogʻoch kosa ishlatilgan. “Zarang kosa” yoxud “oyoq” deb atalmish bunday kosa sirlanmagani uchun qoraroq tusda boʻlgan. Sut-qatiqni esa “oqliq” deb ataganlar. Ana shu oqliq qora kosani oqartirardi. Biror kishining sigiri tugʻsa: “ogʻzi oqaribdi”, “kosasi oqaribdi” (yaʼni, koʻchma maʼnoda: “xonadoniga qut-baraka kiribdi”), deganlar.


464-буйруқ. А.Холиқов.pdf
24.1Мб
Nomdor stipendiya sovrindorlarining ro'yxati chiqdi. Talabalarimizning ham ro'yxatda borligi juda quvontirdi.


Shunday qiziq mashg'ulot bor ekan, bolalar "aya, biz ham qilaylik endi" deb olib qo'yishdi, bo'lmasa, hammasini o'zim tugatar edim😊


Maktab devorlarini bezatish uchun ideya.


Turkiyada o'rta maktab o'quvchilari uchun o'quv lug'ati.


Telefon o'ynatmaslik uchun o'g'limga ermak topdik. Kunlik majburiyat bir ustun.


Takroriy o’zlashmalar doirasida “choy”ning “tea” bilan qondoshligi

Choy so’zi xitoy tilidan o’zlashgan. Tillar tarixida biror mahsulotni ilk bor ishlab chiqargan xalq mahsulot bilan birga uning nomini ham “eksport” qilishi ma’lum. Unda choy xitoycha so’z bo’lsa, ilk bor choyni xitoyliklar ishlab chiqargan bo’lishi kerak.G’arb tillarining ko’pida so’z boshida ç undoshi o’rniga t borligi ko’riladi. Lekin ildizini olib qaraganda choy bilan g’arb tillaridagi tea/te bir so’z. Bizga ham, g’arbga ham choy Xitoydan kelgan. Farqi shuki bizga choy karvon yo’llari orqali kelgan bo’lsa, g’arbga dengiz yo’li bilan borgan.
U davrning xitoycha xususiyatiga ko’ra shimolda yashovchilarning tilida so’z boshidagi ç tovushi janubda t sifatida talaffuz qilingan. Shimoldagi ça janubda ta/te bo’lgan. Natijada kema bilan Xitoyga ilk kelgan gollandiyaliklar g’arbga choyni olib borayotganda janubiy Xitoy shevasiga mos ravishda te sifatida tanishtirgan. Bizga esa çay o’laroq Xitoyning shimoliy qismidan o’zlashgan.

Saidbek Boltaboyev


Yevropa tillarida "mushuk" so'zining ifodalanishi


Видео недоступно для предпросмотра
Смотреть в Telegram
3-kurslarga dars o'tayotib trend bo'lgan videoga tushib qoldim😊

306 0 14 13 25

Репост из: Китоб – илм манбаи
Масалан, "Ўзбек тилининг имло луғати" номли китобни совға қилиш мумкин. 😁

#Табассум

@Kitaabun


Ko‘p rahmatmi yoki katta rahmat?

Eldar Ryazanovning "Ishdagi ishq" filmining o‘zbekchasini ancha tanaffusdan keyin ko‘ryapman. E'tiborimni tortgan joyi "ko‘p rahmat" deb ishlatilgan ekan. Hozir deyarli ishlatilmaydi bu shaklda. O‘rniga "katta rahmat" deyiladi. Katta ehtimol bilan ruschadagi "Большое спасибо" ning ta'siri ostida o‘zgargan.

Bu tilning vaqt o‘tib ma'lum omillar ta'sirida o‘zgarishiga bir misol sifatida qiziq.

Iroda Azimova


-Domla, siz jumhuriyatimizning mashhur ijodkorlaridan birisiz. Qayerga bormang, oldingizdan muxlislaringiz chiqib kelaveradi. Bu sizga yoqadimi?
-Ustoz Abdulla Qahhor hazillashib, "Men qilgan mehnatni maymun qilganda u ham yozuvchi bo'lib ketar edi" degan. Nimagaki erishgan bo'lsam, faqat mehnat orqali erishganman. Mashhurlik masalasida bir nima deyishim qiyin. Kim biladi, u balki mas'uliyat deganidir. Mashhur kishi xalqning ko'zida bo'ladi. Har gapi, har bir harakati el nazarida turadi.
Xudo meni mehnatdan judo qilmasin.

©️Said Ahmad bilan suhbatdan. "Yo'qotganlarim va topganlarim"

@Dil_Hayot


#bilarmidingiz

Tilimizda "o'ymoq" degan so'z borligini, uning ma'nosini bilarmidingiz?
"O'ymoq" so'zini men "og'izlari o'ymoqday, lablari qaymoqday" (xalq dostonlaridagi yor go'zalligi tasviri) o'xshatishi tarkibida o'qigandim. Bu so'z yurtimizning ayrim hududlarida (Buxoro, Xorazm) o'zbek tiliga tojik tilidan o'zlashgan "angishvona" ma'nosida qo'llanadi.


Исми шариф: “шариф” нима?

Исми шариф – изофали бирикма. Дарди бедаво, нуқтаи назар, таржимаи ҳол, адойи тамом, шаҳри азим кабилар изофали бирикмалардир. Форсий изофаларда олдин от, кейин сифат келади, ўзбекчада бунинг тескариси. Солиштиринг: шаҳри азим – азим шаҳар, дарди бедаво – давосиз дард.

Исми шариф бирикмаси таркибидиги исм шахсий номни билдиради. Шариф сўзи араб тилидан кирган, ўзбекчада муқаддас, азиз; табаррук маъноларида қўлланади. Исми шариф – азиз исм, табаррук исм дегани:

Менким, Марғилон ҳокими Ўтаббой қушбеги, ўз ҳукмимни хоқон ибн хоқон жаноби олий Худоёрхон исми шарифларидан эшиттираман.
А. Қодирий, Ўтган кунлар.

❗️ Бу бирикма кўпинча исм-фамилия, исми ва фамилияси ёки исми ва отаисми маъносида қўлланади. Лекин бу – хато. Чунки шариф сўзининг фамилия ёки отаисм деган маъноси йўқ. Бу хато шунчалик оммалашиб кетганидан ҳатто қонунлар тилига ҳам кўчиб ўтган. Русча отчество сўзини ўзбек тилида отаисм сўзи ифодалайди. Айни шаклдаги сўз луғатларимизга энди кирди. Олдин ота исми, отасининг исми, ота оти, отасининг оти каби бирикмалардан фойдаланилган.

Шариф сўзини отаисм ўрнида қўллаш ғалати машҳурга айланиб бўлди, шу маънода қўллайверайлик, десак, бу луғатларда ҳам акс этиши керак. Ҳозирча изоҳли луғатда сўз бундай маънода изоҳланмаган.

Юқоридагилардан келиб чиқсак, ФИО қисқартмаси ўрнида ФИШ қисқартмасини ишлатиш ҳам хато.

📌 Демак:

Исми шариф
Исми-шариф, исм-шариф ❌

@oriftolib
@dilrabo_soz




Rasm ilova qilinmasa, ma'noni butunlay boshqacha tushunasiz


SESSIYA

Sessiya. Bir yilda ikki imtihon,
Guruhdoshlarimga qarayman bir bir.
Yoqam tishlangancha beraman savol:
Bizlar…bizlar..bizlar doʻst edik axir

Kibor nigoh bilan qaragancha soʻng,
Dilga oʻq qadaysiz nechun qadrdon?
Ishoning, mana shu soʻzimga qasam:
Yordam soʻramayman sizdan hech qachon.

Ertaga oʻtadi navbatdagisi,
Oʻylasam yuragim titilib borar.
Qoʻrqaman, kimlarning niqobi tushib,
Kimlarning vijdoni sotilib borar.

Dahshat. Bir chekkada yigʻlaydi koʻnglim,
Odamlar odamday boqmas muloym.
E vohki, imtihon shu qadar boʻlsa,
Qiyomating qanday boʻlar Xudoyim?

Yoʻq, yashab boʻlmaydi bunday havoda,
Xonani tutadi oʻtli bir ovoz:
Mening bahoyimni “bebaholar” ga,
Tengdan boʻlib bering, roziman ustoz!

Shunda yoʻqolgaymi orada nifoq?
Shunda qaytgaymikan, oʻrtaga mehr?
Shunda koʻrinarmi, bor samimiyat?
Paydo boʻladimi, soʻzlarda sehr?

Soʻng, chiqib ketaman, kengliklar tomon
Aytmayman, qancha dil tigʻlaganimni.
Bilaman, bilmaysiz oʻsha kuni men,
Qiyomatni oʻylab yigʻlaganimni.

Shohsanam Nishonova


#yaxshi_tarjimon_kerak🤷‍♀
Mahsulotning nomidan hech narsa anglashilmaydi. Marketing uchun ham tarjimon topib ishlashi kerak.

Показано 20 последних публикаций.