Репост из: Muhrim / Муҳрим
Buxoro amirlaridan qolgan va bugun foydasi tegayotgan narsalardan biri - bu Sitorai Mohi Xosa majmuasidir. XIX asr oxiri - XX asr boshida Buxoro davlatining ahvoliga havas qilib bo‘lmasa-da, alohida olingan bir maydonda davlat rahbarlari o‘zlari va xotinlari uchun mo‘ljallangan yozgi qarorgohni zo‘r did va xafsala bilan qurgan, pulni ham ayamagan ekan.
Ziyoda Ramazonova Buxorodan tayyorlab kelgan bu safargi material bilan tanishib (avvalgi material “Rossiya imperatori Buxoroga tashrif buyurarmish”, degan gap-so‘z ustida qurib tashlangan Kogon saroyidan edi), Sitorai Mohi Xosadagi “Qabulxona” saroyini o‘z ko‘zim bilan ko‘rish ishtiyoqi battar kuchaydi (bu kamchilikni imkoni qadar tezroq to‘ldirishim kerak).
Ayni vaqtda, bunday tarixiy obidalarga munosabatni to‘g‘rilash kerak. Materialdan keltirilgan ma’lumotlardan xulosa qilinsa, majmuaning ahvoli hozir unchalik ham yomon emas, ammo u bundan-da yaxshiroq bo‘lishi mumkin edi - agar yarimvayronalari to‘g‘ri restavratsiya qilinsa, ta’mirga muhtoj qismlari ustida munosib mutaxassislar ishlasa.
2022-yili Sitorai Mohi Xosada restavratsiya ishlari noto‘g‘ri olib borilishi oqibatida saroylardan birining qator qismlari tarixiy va badiiy ahamiyatini butkul yo‘qotgani, majmuaning badiiy bezaklari, naqshlari, koshinlari nobud qilinib, tarixiy va badiiy qiymatiga jami 28 mlrd so‘mlik zarar yetkazilgani ma’lum bo‘lgandi.
“Tarixiy va badiiy ahamiyatni yo‘qqa chiqarish, 28 mlrd so‘mlik zarar yetkazish”ning oqibati oxiri qanday bo‘lganini bilmayman (Buxoroda keyin bundan battar ishlar bo‘ldi), lekin bunday yondashuv bilan ajdodlar qoldirgan barcha yodgorliklardan mahrum va kelgusida ularni faqat suratlar orqali tomosha qilishga mahkum bo‘lishimiz ehtimoli yuqori.
Borini soz ahvolda asrab qolaylik.
Ziyoda Ramazonova Buxorodan tayyorlab kelgan bu safargi material bilan tanishib (avvalgi material “Rossiya imperatori Buxoroga tashrif buyurarmish”, degan gap-so‘z ustida qurib tashlangan Kogon saroyidan edi), Sitorai Mohi Xosadagi “Qabulxona” saroyini o‘z ko‘zim bilan ko‘rish ishtiyoqi battar kuchaydi (bu kamchilikni imkoni qadar tezroq to‘ldirishim kerak).
Ayni vaqtda, bunday tarixiy obidalarga munosabatni to‘g‘rilash kerak. Materialdan keltirilgan ma’lumotlardan xulosa qilinsa, majmuaning ahvoli hozir unchalik ham yomon emas, ammo u bundan-da yaxshiroq bo‘lishi mumkin edi - agar yarimvayronalari to‘g‘ri restavratsiya qilinsa, ta’mirga muhtoj qismlari ustida munosib mutaxassislar ishlasa.
2022-yili Sitorai Mohi Xosada restavratsiya ishlari noto‘g‘ri olib borilishi oqibatida saroylardan birining qator qismlari tarixiy va badiiy ahamiyatini butkul yo‘qotgani, majmuaning badiiy bezaklari, naqshlari, koshinlari nobud qilinib, tarixiy va badiiy qiymatiga jami 28 mlrd so‘mlik zarar yetkazilgani ma’lum bo‘lgandi.
“Tarixiy va badiiy ahamiyatni yo‘qqa chiqarish, 28 mlrd so‘mlik zarar yetkazish”ning oqibati oxiri qanday bo‘lganini bilmayman (Buxoroda keyin bundan battar ishlar bo‘ldi), lekin bunday yondashuv bilan ajdodlar qoldirgan barcha yodgorliklardan mahrum va kelgusida ularni faqat suratlar orqali tomosha qilishga mahkum bo‘lishimiz ehtimoli yuqori.
Borini soz ahvolda asrab qolaylik.