Salib yurishlari Yevropaga ilm-fanni kiritish uchun sabab bo'lmagan. Aksincha, fan Yevropaga Musulmonlar yerlari boʻlgan va keyinchalik bosib olingan Ispaniya, Sitsiliya va Italiyadan kirib kelgan. Jumladan, 1130 yilda Toledoda eng muhim arab kitoblarini tarjima qilish boshlangan. Arxiyepiskop Raymond homiyligida kitoblar arab tilidan lotin tiliga tarjima qilingan. Bu tarjima qilingan ilmlar arablar Pireney togʻlari orqali Fransiya va Italiyaga yoʻl ochgandan soʻng, arab fanlari sifatida Yevropaga yetib keldi. Shunday qilib, ilm-fan va falsafa uchun Pireney yarim oroli Yevropa tomon o'rnatilgan madaniy ko'prik boʻldi