Ustoz Kundaligi

Боғчага йиғлаб бор

Укам боғчага бормайман деб йиғлайди. Уйдан чиқишни истамайди. Зўрға машинага «босиб», олиб кетаман.

Боғчага кириши билан бирдан кайфияти яхшиланади. Дўстлари билан кўришиб, кириб кетади.

Ҳаётий қоида шу:

Бошлаш — қийин, жараён — осон.

Биринчи марта инглиз тилида дарс беришимдан олдин — титроқ босганди.

Унданда қийини, рус тилида дарс ўтишимдан аввал — қўрқувдан ухлай олмагандим.

Иккала ҳолатда ҳам дарс зўр ўтганди, алҳамдулиллаҳ.

Ҳозир спортни ўйласам юрагим сиқилади. Нафсим "Қўйсангчи братишка", деб қайтармоқчи бўлади.

Ақлим эса: "Амаллаб залга кириб ол, бир гап бўлар", деб тинчлантиради.

Ҳақиқаттан, залга кирсам ҳаммаси жойига тушади.

Хуллас, нима демоқчиман?

Қўрқиб, бажара олмаётган ишларинг бўлса — бошла. Охирини ўйлама.

Аллоҳ осон қилади!

Пўлат амақи айтганидек:

Охирини ўйлаган — қаҳрамон бўлолмайди.

@Ustoz_kundaligi

Муқаддас туйғулар = бошқарув қуроли?

— Телефонингни йиғиштир!
— Устоз, онам ёзаётган эди.

Бошқа куни бошқа талаба:
— Онажоним қўнғироқ қиляптилар, чиқсам майлими?

Эътибор қилсам, баҳоналар одатда бир хил:

— Онажонимга ёрдамлашиб вазифа бажармадим;
— Онам касаллар, шунга чекишни бошладим..

Текширсам кўп ҳолларда уйдирма бўлади.

Инсон табиати шундай.

Ўз камчиликларини — муқаддас туйғулар билан беркитмоқчи бўлади.

• Қўшиқчилар «қистир-қистир» бўлмай қолса, дарров она ҳақида қўшиқ айтади;
• Сталин аҳолини урушга жалб қилиш учун онанинг расмидан фойдаланарди.

Она-ку майли, диний туйғулардан нотўғри фойдаланиш мени қўрқитяпти:

•Ота-она боласига вақтида тарбия бермайдида, итоатсизлик қилса — Аллоҳнинг ғазаби билан қўрқитади;

•Ўзимиз дарсни қизиқ ўтолмаймиз-да, болалар шўхлик қилса — Абу Ҳурайрадан ҳадис «ривоят» қилишга ўтамиз;

•Расмларимиз «like» олмай қолса, дарров диний суратлар қўямиз;

Оқибати қандай?

Тарихдан насроний роҳиблари мисолида кўриб чиқамиз:

Ўз китобларини ўзгартиришди. "Бу Аллоҳнинг буйруғи", деб халқни бошқаришарди.

Китоблар шу даражада ўзгариб кетдики, Инжиллар сони 100 дан ошиб кетди. Тўқима уйдирмалар кўпайди.

15 асрда китоб босиш дастгоҳи ихтиро қилиниши — маълумотлар тарқалишини тезлаштирди.

Европада илм фан кучайди. Одамларнинг дунёқараши, фикрлаши ривожланишни бошлади:

Роҳибларга савол беришни бошлашди. Камчиликларини очиб беришди.

Мунозарада ютқизаверган роҳиблар — илм-фанни чеклаб қўйди. Ихтирочиларни қийнаб ўлдиришди.

Ўз камчиликларини — "Аллоҳнинг ғазаби", билан ёпишди:

— Ер нега думалоқ, роҳиб амаки?
— Сен Аллоҳнинг қудратига шак келтиряпсанми, жаҳаннамга тушасан!

Асрлар давомида черковнинг зулмидан аҳоли безиллади. Динни ёмон кўриб қолди.
Натижада, 20-асрга келиб, илм-фанни диндан ажратиб олишди.

Худосизлар сони кескин ошиб кетди!

Хуллас, нима демоқчиман?

Камчиликларимизни муқаддас туйғулар билан ниқоб қилмайлик, қадрдонлар.

1. Бошқарувда — умри қисқа.
2. Унданда даҳшатлиси — сиз сабабли муқаддас динни ёмон кўриб қолиши мумкин.

"Ёшлар нега атеистлашиб кетяпти?", деб юрманг кейин яна..

P.s: Онангизни яхши кўрсангиз постимга реакция қолдиринг)

@Ustoz_kundaligi

Бефарқ кузатувчилар — "Bystander Effect"

1964-йил америкалик аёл Кит Жен ишдан уйга қайтар экан, одамлар кўз ўнгида жиноятчи томонидан пичоқланиб ўлдирилади.

Қотилликни кўрган 37 кишидан бирортаси масъулиятни бўйнига олиб, полицияга қўнғироқ қилмайди.

Кейинчалик, ушбу бефарқлик психологлар томонидан тадқиқот қилиниб — "Bystander effect" (гувоҳлар таъсири)", деб номланади.

Тадқиқотга кўра:

Одамлар атрофида бошқа одамлар борлигида — масъулиятни бўйнига олмайди.

Яъни, фавқулодда вазиятларга қанча кўп одам гувоҳ бўлса — уларнинг чора кўриш эҳтимоли шунча камаяди.

Сабаби, инсонлар "Шунча одам борку", деб ўз шахсий жавобгарликларидан ўзларини озод қилишади.

Буни акси ўлароқ — агар қотилликка биргина одам гувоҳ бўлса у 70% ҳолатда дарҳол чора кўриши аниқланган.

Ушбу тадқиқотдан устозлар учун хулосалар:

1. Вазифани синфга эмас, балки ўқувчиларингизни исмини айтган ҳолда беринг:

Ердаги қоғозларни йиғиб чиқарсизлар. ❌

Али, Нафиса — ердаги қоғозларни йиғиб чиқинглар. ✅

2. Ҳар бир талабани бирор бир ишга масъул қилиб қўйинг.

Эшмат — доска артувчи; Тошмат — қоғозларни тарқатувчи; Азиза — чироқни ўчириб ёқувчи ва ҳкз.

3. Фавқулодда ҳолатда ҳар бир ўқувчи бирдек жавобгар бўлишини тушунтиринг.

4. Масъулиятни олган ўқувчиларни синф олдида тақдирлаб туринг.

Ушбу постни охиригача ўқиган бўлсангиз " + " белгисини қолдиринг.

Кўрамиз, сиз одамлар ичида қандай чора кўрасиз. 😉

@ustoz_kundaligi

Тенгқурлардан ортда қолиб кетдим...

Кимдир институтни 22 ёшида тугатади, лекин яна 3 йилини иш излашга сарфлаши мумкин.

Кимдир 25 ёшида муваффақиятга эришиб, бирор жойда директор бўлиши ва 40 ёшида вафот этиши мумкин.

Кимдир 50 ёшда раҳбар бўлади ва 90 ёшгача яшайди.

Кимдир 32 ёшга тўлиб ҳали ҳам бўйдоқ, кимдир эса 26 ёшда фарзандли бўлган ва энди ажрашишга тайёрланмоқда.

Макрон 36 ёшида президент бўлган, Роберт Мугабе эса 63 ёшида.

Шумахер 25 ёшида чемпион эди, Нино Фарино ўзининг пойгадаги илк титулини 44 ёшида қўлга киритган.

Уоррен Баффет 56 ёшига келиб миллиардер бўлди, Сукерберг эса 23 ёшида.

Кайли Женнер 21 ёшида энг ёш аёл миллиардерга айланган, кўплаб ёш йигитларни ортда қолдириб.

Машҳур ирланд пивоси муаллифи Артур Гиннеснинг 56 ёшида 21 та фарзанди бўлган. Жорж Клуни 55 ёшга кириб ота бўлган.

Ўзига хос пойга бўлган бу ҳаётда ҳар ким ўз йўлида, ўз вақт минтақасида югуради.

Олам кўп қирралик ва ноаниқлик устида қурилган.

Вақт — бу фарқ.

Ўйлаб кўрсак, бу дунёдаги ҳамма нарса нисбийлик назариясига эга. Айрим дўстларингиз сиздан олдинда, кимлардир эса орқада. Ҳаммаси табиий.

Ҳар бир инсоннинг ўз соат минтақасида ўз масофаси бор. Ҳасад қилманг, қиёсланг — улар ўз минтақасида, сиз эса ўзингизникида.

Ҳаёт бу ўз лаҳзангизни, ўз стартингизни кутиш ва у сари ҳаракатланиб бориш демакдир. Кутмоқ ва умид қилмоқ керак!

Сиз кечикмайсиз!

Сиз эрта ҳам бошламайсиз!

Сиз ўз вақтингиздасиз!

Станислав Ярошенео

Ustoz_Kundaligi

Оддий лекин ҳаётингни ўзгартирувчи одатлар

1. Эрталаб уйғонишинг билан ижтимоий тармоққа кирма. Мийянг осон дофаминга ўрганиб, кун бўйи дангаса бўлиб олади;

2. Ғийбат, ёмон хабар, негатив инсонларга қулоқ тутма. Улар сенинг энергиянгни тортиб олади;

3. Ўз соҳангга оид 3 та китоб ўқиб чиқ. Шунда 97% инсонлардан ўтиб кетасан;

4. Ишхонангда раҳбариятни айблаб ўтирувчи ғийбатчилар билан бирга ўтирма;

5. Соат 20:00 гача кечки овқатни еб олишга ҳаракат қил;

6. Уйқудан ярим соат олдин телефон ва экранга тикилишдан тўхта. (амал қилиш қийинда 😅);

7. Кечқурун узоғи 23:00 гача уйқуга ёт;

8. Уйқудан олдин 1 стакан, уйғонганингда 1 стакан сув ич;

9. Эрталаб 10:00 гача мусиқа тинглама. Ундан кейин ҳам..

10. Намозингни ўз вақтида ўқишга ҳаракат қил. Шунда кейинги намозгача бараканг бўлади;

11. Ҳар куни камида 10 бет китоб ўқи;

12. Йўлларда манфаатли подкаст эшитиб кет.

— Нега сансирайсиз, админ?
— Сизга эмас, аслида, ўзимга эслатма беряпман!

@ustoz_kundaligi

Тез кема яса, чўкасан!

III асрда Рим ва Карфаген ўртасида уруш бўлиб ўтади.

Дастлаб Карфагеннинг қўли баланд келади:

Унда қудратли денгиз флоти бор эди. Жанговар кемалари катта устунлик берарди.

Римликлар эса асосан қуруқликда жанг қиларди. Кема саноати ривожланмаган.

Урушлар даврида Карфагеннинг кемаси Рим яқинида қумга ўтириб қолади. Римнинг қўлига тушади.

Римликлар кемани дарҳол мамлакатларига олиб келади.

Бўлакларга бўлиб, ўрганишади. Ўзлаштиришади.

Қисқа муддатда: римликлар жангга 130 та кема билан чиқади. Карфагенликлар таажжубда:

Чекинишга мажбур бўлади. Рим ғалаба қозонади.

Ҳаёт шундай, қадрдонлар.

Тўхтадингизми?
Тўхтамаганлардан ортда қоласиз!

Ривожланмаяпсизми? Ривожланаётганлардан мағлуб бўласиз.

Ўрганмаяпсизми?
Ўрганаётганларга хизмат қиласиз.

Хуллас, нима демоқчиман?

Мактабнинг энг зўр устозимисиз?
Ҳеч кимда йўқ кўникмага эгамисиз?
"Нариги дунё"га ўқишга қабул қилиндингизми?
Ўзбекистонда сизга тенг келадигани йўқми?

Фахрланманг! Сиз ҳаволаниб юрган пайтда рақибларингиз «кема» қуряпти.

Орзуларга эришдик. Эйфорияга тўлдик. Шукр айтамиз. Дуо қиламиз. Давом этамиз!

@Ustoz_kundaligi

Гитлер — Муаллим

Гитлер, Сталин ва яна кўплаб диктаторларнинг инсонларни бошқариш услублари ҳақида ҳужжатли фильм кўриб чиқдим.

Барча ёвуз даҳолар ўз халқини бошқариш учун — террор, қатл қилиш, ОАВʼни ишлатишларидан хабарим бор эди.

Аммо инсонларни бошқаришдаги бир ҳийла менга янгилик бўлди — бошқа давлатга қарши уруш бошлаш.

Бир кўринишдан бир-бирига зид бўлган ғояга ўхшаб кўринади.

Лекин қачонки бир давлат бошқа юрт билан уришар экан, инсонлар ичидаги негатив энергиясинини золим раҳбарларга эмас, балки мамлакат ташқарисига тўкиб сочади.

Бунданда манфаатлиси — умумий мақсадларга эришиш учун халқ бирлашишга мажбур бўлиб, улар орасидаги бўлиниш ва адоватга ҳам чек қўйилади.

Энг яхши ҳимоя бу — ҳужум.

Натижада, диктаторларга қарши исёнлар олди олинади.

Бундан ташқари, уруш ва қийинчилик мамлакат аҳолисини бирлаштиришга ҳам ёрдам беради.

Яъни аввал уришиб юрган душманлар — уруш вақтида бир-бирига елкадош бўлиб, аҳил дўстга айланади.

Қиссадан устозлар учун ҳисса:

Вақти-вақти билан синфлараро мусобақалар ташкил қилиб туринг:

1. Ўқувчилар ичидаги салбий энергияни мусобақада чиқариб юборади;
2. Синф ўқувчилари орасида бирдамлик ва аҳилликка сабабчи бўлади.

@Ustoz_kundaligi

Бобом ишга бориши учун 10 мил пиёда юрарди. Отам эса 5 мил..

Мен "Cadillac" ҳайдайман:

Ўғлим мерседесда, набирам эса феррарида юради.

Лекин эварам яна пиёда юради..

Қийин даврлар — кучли инсонларни!

Кучли инсонлар — осон даврларни!

Осон даврлар — заиф одамларни!

Заиф инсонлар — яна қийин даврларни яратишади..

@Ustoz_kundaligi

Нуқсони билан қабул қил

Авваллари машҳурларга ихлос қўярдим. Улар билан кўришдим. Бирга ишладим. Камчиликлари кўринишни бошлади.

Ҳафсалам пир бўлди.

Вазият яна ва яна такрорланди: ихлос қўяман, устоз тутаман, яхши кўраман — ҳафсаламни пир қилади.

Охири ҳеч кимга ихлос қилолмайдиган бўлиб қолдим. Кўзимга камчиликлари кўринаверади..

Шайтон тузоғига тушдим:

Устозларнинг нуқсонлари кўриниб, фазилатларидан қуруқ қолишни бошладим.

Энди тушуниб етдим:

Аллоҳ ҳар бир нарсага нуқсонли бўлишни фарз қилган:

Идеал инсон аллақачон Мадинага кўмилган!

Ҳозир қўпол камчиликлари кўринса: "Ожиз бандада!", деб қутуламан. Уларнинг фазилатлари кўринишни бошлади. Маза экан.

Хуллас, сен ҳам мен каби вазиятда бўлсанг — ўзингни ўзгартир:

Бандалик камчиликларига кўз юм. Шунда фазилат булоғидан сув ича оласан!

@Ustoz_kundaligi

Қашшоқлик нима? 

Қашшоқлик — тўйингга мерс айтиб, ўзинг автобусда ишга боришинг. 

Қашшоқлик нима? 

Ҳашаматли уй қуриб, табиат гўзалликларидан қуруқ қолишинг..

Қашшоқлик нима?

Қимматбаҳо соат тақиб, ўзинг вақтингни қадрига етмаслигинг.

Қашшоқлик нима? 

Қашшоқлик — расмда ўзингни бахтли кўрсатиб, аслида қалбдан бадбахт бўлишинг!

Қашшоқлик нима? 

Сарпога ҳашаматли жавон қилиб, ўзинг чети учган пиёлада чой ичишинг.

Қашшоқлик нима?

Қиммат машина олиб, ичингда кредитини ўйлаб сиқилишинг..

Қашшоқлик нима?

Дўстлар даврасида сахий бўлиб, ўз оилангдан пул қизғонишинг.

Қашшоқлик нима? 

Бренд кийимлар кийиб, қалб гўзаллигига беъетибор бўлишинг. 

Хуллас, қашшоқлик чарчатди, дўстлар..

Бир соатлик дунёда бахтли яшайлик!

@Ustoz_kundaligi

Чумчуққа тегма

1960-йил Хитой раҳбари — Мао Сзедун "Чумчуқларга қарши кураш", дастурини тузади. 

Мақсад: буғдой ҳосилларини еб кетаётган чумчуқларни йўқ қилиш.

Тез орада мамлакатдаги деярли барча чумчуқлар қириб ташланади. Уларни ерга қўндирмай, чарчатиб ўлдиришади.

Натижа акс таъсир беради. 

Келаси йили ҳосилни зараркунанда чигирткалар нобуд қилади. Мамлакатда очарчилик юзага келади.

Аслида, зарарли деб ҳисобланган чумчуқлар — чигирткалардан асраб турарди. 

Ҳаёт қонуни бу — кичик муаммолар, катта муаммоларни олдини олади:

Юсуф (а.с) кўп йиллар қулликда, зиндонда, сарсонликда ҳаёт кечирдилар. Аслида, бу қийинчиликлар — миллионлаб аҳолига келаётган катта балони олдини олиш учун эди. 

Шундай экан:

1. Ишингиз ҳаётдан тўйдириб юбордими? 
Ишсизлик азоби унданда қийин!

2. Турмуш ўртоғингиздан азият чекяпсизми? 
Турмуш ўртоқсиз яшаш унданда азиятли!

3. Ишга кўмилиб кетдингиз, бўш вақтингиз йўқми? 
Бекорчилик унданда машаққатли!

4. Ўқиш қийнаб юбордими? 
Жоҳиллик азоби унданда қийин!

5. Таваккал билан ишингизни касод қилдингизми? 
Надомат чекиш азоби унданда даҳшатли!

6. Ҳаётингиз остин-устин бўлиб кетдими?
Бемаъно ҳаётда яшаш унданда ёмон!

Хуллас

Аллоҳ кичик муаммога йўлиқтирдими? 

Шукр айтинг. 

Аслида унданда катта муаммодан сизни сақлаб турибди.

@Ustoz_kundaligi

2 ой ишсиз юрдим

Ич-ичимдан ўйлардим. Мен ҳеч қачон ишсиз қолмайман.

Мабодо ишсиз қолсам ҳам:

а) Инглиз тили билан «любой» жойга кириб кетаман;
б) Диплом балим 96%. Давлат ишхоналари шундоқ ишга олади;
с) Иш тажрибага эгаман, умуман муаммо бўлмайди;
д) Рус тилини мулоқот даражасида биламан, талаб юқори;
э) Блогим бор. 1000 тача одам ўқийди;
ф) Амакимга алоқага чиқаман, мактабга жойлаб қўяди;
ҳ) Ўлдим деганда, устозларимга ёзаман — иш топиб беради.

Хуллас, ҳамма сабаблар бор. Ҳеч ким мени тўхтатиб қололмайди!

Ичимда ўйлаган кун келди. Бирдан ишсиз қолдим:

а) Инглиз тили мактаблари тўлган;
б) Диплом баҳойим билан итам қизиқмади;
с) Қаерларда ишлагансан дейдиган одам йўқ;
д) Рус тилини идеал билиш керак дейишди;
э) Блогимда ёздим. Ёрдам бўлмади;
ф) Амаким ишга жойлай олмади;
ҳ) Устозлар дуо қиламиз деёлди холос..

2 ой қийналдим. Қарзга ботдим. Эркак киши ишсиз қолиши азоб экан..

Охири тушундим — обрўли жойда ўқишим, яхши жойларда ишлашим, хуллас барчаси — тиришқоқлигимдан эмас, балки Аллоҳнинг раҳматидан экан.

Биз унутувчимиз. Сабаблар билан ўралашиб қоламизда, барча нарсанинг ортида Аллоҳ турганини эсдан чиқарамиз. Ўзим эришяпман деган ҳиссиёт ўтади.

а, б, с, д... алфавит тўла сабаб бўлмайдими — Аллоҳ изн бермаса бир тийн экан.

Сиз ишонаётган — амаки, тоға, амма. хола, оппоқ дода ёрдам беришга қодир эмас. Ишонаверинг.

Охири синиқлик билан таҳажжудда дуо қилдим.

Бирдан йўлим очилди. Бир нечта жой ишга чақиришни бошлади. Ҳаммаси жойига тушди.

Хулоса, дунёнинг илми сизда бўлса ҳам, 20 йиллик мутахассис бўлсангиз ҳам, 88 та тил билсангиз ҳам — Аллоҳ изн бермаса бир тийн.

Ва уларга: «Сизлар Аллоҳни қўйиб ибодат қилиб ўтган бутларингиз қани?!

Улар сизларга ёрдам бера олурми ёки ўзлари ёрдам ола билурми?!», дейилди.

Шуъаро (92,93)

@Ustoz_kundaligi

Бошимда айланиб юрган саволлар

— Тўйингни кўрсам қабримда тинч ётаман дейдиган момолар қабрида, ҳақиқатдан, тинч ётармикан? 

— Абдуллоҳ домла бирор нимани реклама қилсалар, ўша маҳсулотни савдоси неча баробарга ошар экан-а?

— Намоз пайти бирор қизиқарли ғоя келиб қолса, қандай қилиб эслаб қолса бўлар экан-а? 

— Бу дунёда бирор амални 100% ихлос билан қилишни иложи бормикан-а?

— Ҳидоят энди келган даврдаги иймон маззасини яна қайта ҳис қилишни иложи бормикан-а?

— Нега биз овқатдан, тўй ҳашамдан пул қизғонмаймизу, такси ҳайдовчисидан пул қизғониб, автобусда юрамиз?

— Жаннатда бу дунёдаги қайси давримизни кўпроқ эслар эканмиз-а?

— Кўпроқ ақлли бўлишгами ё ақлли кўринишга ҳаракат қилармиканмиз?

— Ҳамма "вақт тез ўтяпти", деб нолийди. Тушунмайман, вақт секин ўтади деб қаерда ёзилган?

— Қора мушук ўтса орқага 7 қадам ташла деган иримни ким ва нима учун чиқарган экан-а?

— Ичи қора одам ўзини ичи қоралигини сезармикан?

— Худосиз (атеист) стресс ва депрессияни қандай ўтказар экан-а?

— Ётоқхонасида расмга тушиб, интернетга расм жойлайдиган янги келин-куёвларни юзига бир шапалоқ туширилса савоб бўлармикан?

Сени қандай саволлар қийнаяпти ёзиб қолдир.

Моҳир Мирзахмедов.

@Ustoz_kundaligi

Кеч қолувчилар психологияси

Дунё бўйлаб 20% аҳоли сурункали кеч қолади.

Бизни халқларда 50% бўлса керак).

Шахсан ўзим — "Кеч қолувчилардан азият чекиш" фахрий кўкрак нишони эгасиман.

Билсам — кеч қолувчилар атай эмас, асосан қуйидаги сабаблар орқали кеч қоларкан:

1. Перфекционизм. Баъзи инсонлар ишини мукаммал тугатиб, кейин ўрнидан туришга одатланади. Мукаммаллик — ушланиб қолиб, кечикишига сабабчи бўлади.

2. Кутишни ёмон кўриш. Айрим кеч қолувчилар учун эрта келиб, бошқаларни кутиб ўтириш — дўзах азоби. Шу сабабли, вақтига тақаб келишга ҳаракат қилади.

3. Вақтни ўлчай олмаслик. Баъзи кеч қолувчилар вақтни ҳис қила олишмайди: улар учун 1 соатлик йўл — 20 дақиқадек гўё.

4. Ортиқча оптимизм синдроми. Кеч қолувчилар учун фавқулодда ҳолатлар мавжуд эмас: улар наздида доимо йўллари бўм-бўш, фақат яшил чироқ ёнади.

5. Йўқ дея олмаслик. Айримлар ўзига ишончи пастлиги сабабли — «йўқ» дея олишмайди. Ҳаммага ёқаман деб, кунлик вақтларини тартибсиз ҳолатга келтиришади.

6. Маданият таъсири. Шаҳарлашув, завод-фабрика ва поездлар кеч кириб келган ўлкаларда инсонлар — қатъий эмас, мослашувчан тизимга кўникишган.

— Ечим қандай?
— Бу энди бошқа постда.

P.s: Ҳаммамиз кеч қоламиз. Пост сурункали кеч қолувчилар ҳақида эди.

Фойдаландим: TEDx Talks, Psychology Today

Постни кеч қолувчиларга юбориб қўямиз.

@ustoz_kundaligi

Чиройли «чопиш»нинг 7 усули

Ёш ўтган сайин — "Ҳоп бўлади" эмас, "Йўқ бўлади" дея олиш муҳимроқ кўникмага айланиб боради.

Айниқса, биз ўзбеклар — ҳафа қилиб қўйишдан қўрқиб, ҳамма нарсага «ҳа» деяверамиз.

Қуйида Greg McKeown'нинг «Essentialism» китобидан кўнгил оғритмай «йўқ» дейишнинг бир неча йўлларини кўриб чиқамиз:

1. Ноқулай пауза — сизга қандайдир таклиф берилганда дарров «йўқ» демасдан озгина пауза олинг.

2. "Йўқ, аммо!" — услубини ишлатинг. Масалан: "Ҳозир имтиҳонга тайёрланаётган эдим, аммо вақтим бўлганида жон деб борган бўлардим".

3. "Шундоқ жадвалимни текшириб олай" - деб, жадвалингизни текширган ҳолда, қабул қилиш ёки «чопишни» ўйлаб олинг.

4. Шаблон смс ишлатинг. Масалан: "админ ҳозир китоб ёзиш билан банд — ўз вақтида жавоб қайтарилмаса, узр сўраймиз".

5. "Ниманинг эвазига" услуби — бошлиқларингиз сизга бирор иш буюрганида "Бу ишни бажаришдан жуда хурсандман, фақат бунинг эвазига қайси вазифаларимга эътиборни камайтирсам бўлади?", деб сўраш.

6. Юмор, ҳазил қўшган ҳолда «йўқ» денг — "Ҳозир сиз айтган жойга борсам, бутун дунё оч қоладику"..

7. "Буни бажара олмасам-да, аммо мана бунга тайёрман!" услуби — Мисол учун: "Сиз билан кўриша олмасам-да, аммо телефонда гаплашишга тайёрман", деб вазиятдан чиқсангиз бўлади.

Сиз яна қандай «чопиш» усулларини биласиз? Ёзиб қолдиринг

@ustoz_kundaligi

Онлайн дарс берувчилар учун

Онлайн дарс бериш маза деб ўйлайди кўпчилик. Мен ҳам ўйлардим..

Билсам, ўзига яраша қийинчиликлари бор экан: аудиторияни ҳис қилиш, зериктириб қўймаслик, диққатини ушлаб туриш ва ҳкз.

Ҳозир ўқиётган — 'Uncommon Sense Teaching" китобимда онлайн дарс бериш бўйича фойдали маслаҳатлар бор экан:

1. Биринчи ва энг муҳим талаб — овозингиз сифати. Онлайн дарснинг 51% муваффақияти — овоз.

Тақдимотларингиз қанчалик ажойиб бўлмасин, овоз сифати паст бўлса — бир пул. Кўпчилик йўл қўядиган хато: ўз кўринишига эътибор қаратадида, овозига — беъетибор.

2. Слайддаги матнни қисқа ёзинг. Гапирадиган матнингизни слайдга тўлиқ жойлаш — хато. Ўқувчини зериктиради.

3. Агар ёзиб олинадиган видео бўлса — секин гапирманг: дақиқасига 150 - 185 та сўз тавсия қилинади. Тушунмай қолса, қайта эшитиб олади)

4. Гапираётган маълумотингизга мос слайд ва расм қўйинг. Хотира ҳам эшитиб, ҳам кўрганда самаралироқ қабул қилади. Эсда яхшироқ қолади.

5. Онлайн таълимда устознинг 50% харизмаси тушиб қолади. Буни тўлдиришнинг йўли — қўл ҳаракатларидан фойдаланиб, тушунтириш.

6. Экранда марказга жойлашинг ва каттароқ кўринишга ҳаракат қилинг. Қўл ҳаракати муҳим экан — камерани ҳам қўл ҳаракатларингиз кўринадиган қилиб жойлаштиринг.

Постни онлайн дарс берувчиларга улашиб қўямиз.

@Ustoz_kundaligi