🇹🇷🇺🇿Buyuk Turk tarihi🇹🇷🇺🇿


Channel's geo and language: Uzbekistan, Uzbek
Category: Telegram


🇺🇿 Ajdodlari tarih yozgan avlodlar
Tarih o'qish bilan kifoyalanmas
Ular ham tarih yozar 🇺🇿
Bu kanalda Turkiston va Musulmon sulolalar haqida malumot berib boriladi
Murojaat uchun: @mamadjanov_d_sh
Hamkor kanal @Buyuk_sulolalar_tarixi

Related channels  |  Similar channels

Channel's geo and language
Uzbekistan, Uzbek
Category
Telegram
Statistics
Posts filter




Savol: Turkiy davlatlar sammiti qachon tuzilgan?

@Buyuk_Turkiston_Tarxi


Turkiyaning tarihi
Turklar tarixi ko‘plab asrlik tarixga ega bo‘lgan xalqdir. Ularning tarixi asosan quyidagi davrlarga bo‘linadi:

1. Gök-Türklər davri (6-8-asrlar): Birinchi Turk davlati sifatida tanilgan. 552 yilda Bumin Kağan tomonidan asos solingan. Gök-Türklər Markaziy Osiyoda muhim kuchga aylanishdi va turk alifbosini rivojlantirdilar.
2. Uyg‘ur davlati (8-9-asrlar): Gök-Türklardan keyin kelgan Uyg‘urlar, qishloq xo‘jaligi va savdo bilan shug‘ullangan joylashgan jamiyat edi. Ular maniheizm kabi dinlarga o‘tishdi.
3. Seljuq davri (11-13-asrlar): Buyuk Seljuq davlatini 1037 yilda tashkil etildi. Ular Islom madaniyatini tarqatib, Anadoluda turklashtirish jarayonini boshladilar.
4. Osmonli imperiyasi (14-20-asrlar): Osmonlilar 1299 yilda Osman Bey tomonidan asos solingan. Vaqt o‘tishi bilan katta imperiyaga aylandi va 20-asr boshlariga qadar hukmronlik qildi.

@Buyuk_Turkiston_Tarxi


Qizil gvardiyachilar Qoʻqon va uning atroflaridagi tinch aholini talash va oʻldirishni avj oldirishdi. Sovet rejimi Turkiston muxtoriyati hukumatini 19 fevralda qurol kuchi bilan agʻdarib tashladi. 1918-yil 22-fevraldaQoʻqon shahridagi Rus-Osiyo banki binosida bolsheviklar tomonidan tayyorlangan „tinchlik shartnomasi“ imzolandi. Turkiston muxtoriyati hukumati atigi 72 kun umr koʻrgan boʻlsa ham, u erksevar xalqimizni milliy mustaqillik va istiklol uchun kurashga daʼvat etdi. Bu hukumatning agʻdarilishi turkistonliklar tomonidan sovet Rossiyasining Turkistonga nisbatan tajovuzkor rejalari mavjudligining yana bir dalili sifatida qabul qilindi. Turkistonliklar tinch yoʻl (parlament) bilan milliy davlatchilikni qayta tiklash mumkin emasligini tushunib, 1918-yil fevral oyining oxirida qoʻllariga qurol olgan holatda Turkistonda sovet rejimi va bolsheviklarga qarshi qurolli harakatni boshlab yubordilar.

10-qism final


@Buyuk_Turkiston_Tarxi


Qoʻqon sh. qoʻrboshi mirshablari boshligʻi Kichik Ergash 18 fevraldan boshlab amalda Turkiston muxtoriyati hukumatining rahbariga aylandi. 19 fevralga oʻtar kechasi Toshkentdan Turkiston oʻlkasi harbiy komissari Ye. Perfilyev boshchiligidagi piyoda, otliq va artilleriya qismlaridan iborat 11 eshelon qoʻshin yetib keldi. 19 fevraldan boshlab 3 kun davomida qizil askarlar shahar ustiga toʻplardan yondiruvchi snaryadlar yogʻdirishdi. Shahar butunlay vayron boʻldi va oʻtolov ichida qoldi. Qoʻqonning oʻzida 3 kun davomida 10 mingdan ziyod kishi oʻldirildi. Muxtoriyat qoʻshinining tirik qolgan qismi Kichik Ergash boshchiligida (200—300 yigit) Qoʻqon yaqinidagi Bachqir qishlogʻiga chekindi va mudofaa istehkomlarini qurib, dushman hujumini qaytardi.

9-qism davomi bor
…….

@Buyuk_Turkiston_Tarxi


Dastlabki jangda muxtoriyatning milliy qoʻshinidan tashqari qoʻqonlik tinch aholi vakillari ham qatnashdi. Asosan bolta, choʻkich, tayoq koʻtargan xaloyiqning soni 10.000 kishiga yetdi. Shunga qaramay, qurolsiz bu kishilar qizil askarlarning Qoʻqon shahriga qilgan hujumini uch kun davomida mardonavor qaytardilar. Shu orada muxtoriyatchilar safida parokandalik yuz berdi (18 fevralda ulamolarning tazyiqi bilan Mustafo Choʻqay isteʼfoga chiqdi va baʼzi vazirlar singari Qoʻqonni tark etdi. Ayrim vazirlar (H.Agayev va boshqalar) jangda halok boʻldi. Hukumatning boshqa aʼzolari (O.Mahmudov, Nosirxon toʻra, S.Gersfeld, U.Asadullaxoʻjayev, I.Shoahmedov) esa keyinchalik bolsheviklar tomonidan qoʻlga olindi.

8-qism davomi bor
…..

@Buyuk_Turkiston_Tarxi


Oʻlka bolsheviklari Turkiston muxtoriyati hukumatiga katta xavf deb qaradilar. Turkiston oʻlkasi ishchi, soldat va krestyan deputatlarining favqulodda 4-sʼyezdi (Toshkent shahri, 1918-yil 19—26 yanvar)da muxtoriyatga munosabat masalasi asosiy oʻrinda turdi. Sʼyezd Turkiston muxtoriyati hukumati va uning aʼzolarini qonundan tashqari holda deb hisoblab, hatto vazirlarni qamoqqa olish haqida qaror qabul qildi. 1918-yil 30-yanvarda Turkiston oʻlkasi XKS Turkiston muxtoriyatini tugatish uchun harbiy harakatlarni boshladi. Toshkentdagi bolsheviklar buning uchun qizil gvardiyachilar otryadlari va arman dashnoqlari drujinalaridan (qarang Dashnaksutyun) keng foydalandi. Milliy matbuotning yozishicha, 31-yanvar (yangi hisob bilan 13-fevral)da janglar boshlandi. Turkiston oʻlkasi XKS 1918-yil 14-fevralda(yangi hisob bilan) Fargʻona viloyatida harbiy holat eʼlon qildi.

7-qism davomi bor
…..

@Buyuk_Turkiston_Tarxi


Hukumat iqtisodiy sohada 30 mln. soʻm miqdorida ichki zayom chiqarishni yoʻlga qoʻydi. Shuningdek, hukumat aʼzolari ochlik changalida qolgan Turkiston aholisiga Orenburg orqali gʻalla keltirish muammosini hal qilish uchun amaliy qadamlar tashlagan. Turkiston muxtoriyati hukumati qisqa muddat ichida xalq oʻrtasida katta eʼtibor qozondi. Yangi hukumat faoliyati butun Turkiston mintaqasida yashayotgan tub yerli xalqlar tomonidan qizgʻin qoʻllab-quvvatlandi.

6-qism davomi bor……

@Buyuk_Turkiston_Tarxi


Turkiston Millat Majlisi tomonidan tasdiqlangan qonunlar tez orada eʼlon qilindi, shuningdek, yangi hukumat mamlakat Konstitutsiyasini tayyorlash uchun taniqli huquqshunoslarni jalb qildi. 1917-yil 26-dekabrda Turkiston muxtoriyatining Milliy bayrogʻi qabul qilindi. „El bayrogʻi“, „Birlik tugʻi“, „Svobodnoʻy Turkestan“, „Izvestiya Vremennogo Pravitelstva Avtonomnogo Turkestana“ kabi hukumat gazetalari oʻzbek, qozoq, rus tillarida nashr qilina boshlandi. Avval chiqayotgan „Ulugʻ Turkiston“ va „Hurriyat“ gaz.lari ham oʻz sahifalarida muxtoriyat hukumati faoliyatiga alohida oʻrin ajrata boshladi. Nashr ishlarini yaxshilash uchun O. Mahmudovning bosmaxonasi hukumat ixtiyoriga oʻtdi. Turkiston muxtoriyati milliy qoʻshinni tashkil qilishga kirishdi. 1918-yil boshida ularning soni 2000 askarga yetdi. Bundan tashqari Qoʻqonda taxminan shuncha mirshablar bor edi.

5-
wins davomi bor

@Buyuk_Turkiston_Tarxi


Turkiston muxtoriyatida Milliy majlis
1917-yil 26-noyabrdan Qoʻqon shahrida Oʻlka musulmonlarining IV favqulodda syezdi ish boshladi. Unda oʻlkaning barcha mintaqalari va koʻpgina jamoat tashkilotlaridan 200 dan ortiq vakil ishtirok etdi. 28-noyabrda tashkil topayotgan davlatning nomi aniqlanib „Turkiston muxtoriyati“ deb ataladigan boʻldi. Butunrossiya Taʼsis s’yezdi chaqirilgunga qadar hokimiyat toʻla ravishda Turkiston Muvaqqat Kengashi va Turkiston Xalq (Milliy) Majlisi qoʻlida boʻlishi haqida qaror qabul qilindi. Muvaqqat kengash aʼzolaridan 12 kishilik hukumat tuziladigan boʻldi. [[Qurultoy jarayonida Turkiston Milliy Majlisi 54 kishidan iborat qilib saylandi. Turkiston Muxtoriyati va Turkiston Xalq Majlisi delegatlar tomonidan saylandi. Saylov ochiq va teng imkoniyatlar asosida amalga oshirildi. [1]

4-qism davomi bor
…….

@Buyuk_Turkiston_Tarxi


Shoahmedov moliya vaziri (S. Gersfeld oʻrniga), Potelyaxov oziq-ovqat vaziri (O. Mahmudov oʻrniga), O. Mahmudov adliya vaziri, Nosirxon Toʻra maorif vaziri, Saidnosir Mirjalilov hukumat xazinachisi lavozimlarini egallashdi. Savodsiz bolshevik komissarlardan farqli ravishda hukumat aʼzolari chuqur maʼlumotli taraqqiyparvar ziyolilar boʻlib, ulardan 5 nafari huquqshunos edi. Turkiston Millat Majlisi 54 nafar (36 musulmon, 18 yevropalik) aʼzodan iborat boʻlishi kerakligi belgilandi. Qurultoy jarayonida 32 kishidan iborat Millat Majlisi saylandi.

3-qism davomi bor
…….

@Buyuk_Turkiston_Tarxi


Boshqaruvi
Qurultoyda Turkiston Muvaqqat Kengashi aʼzolaridan Turkiston muxtoriyati hukumati (8 kishidan iborat) tuzildi. Yevropalik aholi vakillari orasidan nomzodlar koʻrsatilishi uchun ularga ham yana 4 oʻrin ajratildi. Hukumat tarkibiga Muhammadjon Tinishboyev (Bosh vazir va ichki ishlar vaziri), Islom Shoahmedov (Bosh vazir oʻrinbosari), Mustafo Choʻqay (tashqi ishlar vaziri), Ubaydullaxoʻja Asadullaxoʻjayev (harbiy vazir), Hidoyatbek Agayev (yer va suv boyliklari vaziri), Obidjon Maxmudov (oziq-ovqat vaziri), Abdurahmon Oʻrazayev (ichki ishlar vazirining oʻrinbosari), Solomon Gersfeld (moliya vaziri) kiritildi. Keyinchalik hukumat tarkibida ayrim oʻzgarishlar yuz berdi. M. Tinishboyev Alash oʻrda Muxtoriyati faoliyatida qatnashish uchun Orenburgga joʻnab ketgach (1917-yil), Mustafo Choʻqay Bosh vazir lavozimini bajarishga kirishdi.

2-qism davomi bor………

@Buyuk_Turkiston_Tarxi


Turkiston muxtoriyati (ikkinchi nomi Qoʻqon muxtoriyati) – Turkistonmintaqasidagi dastlabki demokratik hukumat (1917-yil 27-noyabr – 1918-yil 19-fevral).



Tarixi
Qoʻqonda boʻlib oʻtgan Butun Turkiston musulmonlarining favqulodda 4-qurultoyi (1917-yil 26—28 noyabr)da tashkil topgan. Qurultoy Turkiston oʻlkasini Rossiya Federativ Respublikasi tarkibida hududiy jixatdan muxtor deb eʼlon qildi. Shuningdek, taʼsis majlisi chaqirilgunga qadar hokimiyatni Turkiston Muvaqqat kengashi va Turkiston Milliy Majlisi qoʻlida boʻlishi kerak deb hisobladi. Markazi – Qoʻqon shahri.

1-qism davomi bor…….

@Buyuk_Turkiston_Tarxi


Forward from: Post Bot
G‘arb olimlari Qur‘ondan xato topish uchun to‘planishdi. Ular Qur‘ondagi Naml surasining 18-oyatida aytilgan: "Bir Chumoli aytdi: "Ey chumolilar  maskaningizga kiring! Yana Sulaymon va uni askarlari Sizlarni bilmasdan sindirib yubormasinlar" - degan oyatdan xato topishmoqchi bo‘lishdi.
Ularni takidlashicha, chumolilarga "Sindirmoq" so‘zi ishlatish xato ekan. Ular tirik mavjudod bo‘lgani uchun ularga "Ezmoq" so‘zi ishlatilishi kerak  degan da‘vo bilan chiqishdi. LEKIN..


Men sizlarga o’n qismlik Turkiston tarixi matnini bugun 15:30 Dan ertaga 22:00 gacha yuborib turaman.
Hurmat bilan kanal admini: @Sherzodovich_uz

@Buyuk_Turkiston_Tarxi


Turkiston — O’rta Osiyo mintaida joylashgan tarixiy va madaniy ahamiyatga ega hudud. Bu hudud, asosan, O’zbekiston, Qozog’iston, Qirg’iziston va Tojikistonning ayrim qismlarini o’z ichiga oladi. Turkiston shahri, tarixan, Islom madaniyatining muhim markazlaridan biri bo’lgan va ko’plab diniy, ilmiy va madaniy obidalar bilan tanilgan.

Turkistonning eng mashhur obidalaridan biri — Hazrat Xizr maqbarasi. Bu joy ko’plab ziyoratchilarni o’ziga jalb qiladi. Turkiston shahrida joylashgan ko’plab tarixiy yodgorliklar, masjidlar va madrasalar, shuningdek, savdo yo’llarining kesishgan joyi sifatida tarixiy ahamiyatga ega. Turkistonning madaniyati va an’analari, uning tarixiy rivojlanishi bilan bog’liq bo’lib, mintaqadagi turli xalqlar va urf-odatlar bilan boyitilgan.


@Buyuk_Turkiston_Tarxi


Sulton Abdulhamid II haqida bolalik davrini qisqacha bayon etaman:

Sulton Abdulhamid II: Bolalik Dasturi

Sulton Abdulhamid II 1842-yil 21-sentabrda Istanbulda, Otoman imperiyasining poytaxtida tug’ilgan. U Abdulmecid I ning o’g’li bo’lib, saroyda o’sgan. Bolaligida ta’lim olishi uchun ko’plab ustozlar va muallimlar tayinlangan.

Abdulhamid, bolalikdan diniy va ilmiy ta’limga katta e’tibor berdi. U turli tillarni o’rgandi va tarix, adabiyot, va falsafa sohalarida bilimlarini kengaytirdi. Saroyda o’sganligi sababli, u davlat ishlarining murakkabligi va siyosatga qiziqish his qildi.

Sulton Abdulhamid II 1876-yilda taxtga chiqqanida, o’zining tarixi va ta’limidagi asoslarni chuqur anglagan bir shaxs sifatida yetishdi. Uning bolalik davri, kelajakdagi davlat boshqaruviga tayyorgarlikni o’z ichiga oldi.

Agar qo’shimcha ma’lumotlar yoki o’zgarishlar kiritishni xohlasangiz admingga murojaat qiling!


@Buyuk_Turkiston_Tarxi


Amir Temur: Buyuk Hukmdor va Harbiy Strateg

Amir Temur (Tamerlan) — 14-asrda O’rta Osiyo va yaqin atrofdagi hududlarda hukmronlik qilgan buyuk turk-mog’ul hukmdori. U 1336-yilda shahar yaqinida tug’ilgan va o’zining strategik mahorati, harbiy bilimlari va liderlik qobiliyati bilan mashhur bo’lgan.

Tarixi:
Amir Temur dastlab kichik bir qabilaning rahbari sifatida o’z faoliyatini boshlagan. Tez orada u kuchli armiyaga ega bo’lib, Samarqandni o’z poytaxti sifatida tanladi. U o’z davrida ko’plab davlatlarni bosib olib, o’zining imperiyasini yaratdi.

Merosi:
Amir Temur, tarixda nafaqat harbiy muvaffaqiyatlari bilan, balki madaniy va iqtisodiy taraqqiyotga qo’shgan hissasi bilan ham tanilgan. Uning qo’l ostida Samarqand va Buxoro kabi shaharlar madaniyat va ilm-fan markaziga aylangan.

Xulosa:
Amir Temurning merosi bugungi kunda ham o’z ahamiyatini yo’qotmagan. U O’rta Osiyo tarixining ajralmas qismi bo’lib qolmoqda va uning hayoti ko’plab tadqiqotchilar va tarixchilar uchun ilhom manbayi


@Buyuk_Turkiston_Tarxi


Moxach jangi (1565)

Moxach jangi, Sulton Sulaymon I davrida (1520-1566) bo’lib o’tgan muhim harbiy to’qnashuvlardan biridir. Bu jang 1526-yilda Moxach (hozirgi Hungariyaning Moxach shahrida) bo’lib, Usmonlilar va Vengria armiya o’rtasida kechgan.

Sabablari:
Moxach jangining sabablari orasida Usmonli imperiyasining Markaziy Yevropadagi ta’sirini kuchaytirish istagi va Vengriya monarxiyasining muqaddas Rim imperiyasi doirasida siyosiy pozitsiyalarini mustahkamlash harakati mavjud edi.

Jarayoni:
Jangda Usmonli qo’shinlari, Sulton Sulaymon I boshchiligida, kuchli va yaxshi tayyorgarlik ko’rgan edi. Ular Vengriya armiyasini kuchli zarbalar bilan to’xtatib, jangda ustunlikni qo’lga kiritdilar.

1-qism davomi bor
……..

Post qiziqarli bo’lgan bo’lsa “👍”
Buni bilan edim “👎”

@Buyuk_Turkiston_Tarxi


Forward from: 📜 Yo’qolgan Tarix 📜
SIZ TURKIYLAR

Orangizda qancha xoinlar bo'lsada yo'qolib ketmaysizlarmi. Agar sizda boʻlgan sotqinlarning 10%i bizni oramizda bo'lsa Yaponiya degan joy bo'lmasdi. Qolaversa, siz juda bilimdon xalq emassiz, chunki ular sizni behushlik qilishdi va operatsiya qilishdi.... Demak, buncha assimilyatsiya va madaniy degeneratsiyaga qaramay, siz haligacha mavjudligingizning sababi sizning irqingiz emas, balki siz ishonadigan dindir. ... buni qadrlang ...

©Toshihide Maskava

Post qiziqarli  "👍"

Qiziqarli emas " 🤔 "

Obuna bo'lishni unutmang: 👇
https://t.me/+IzffIws9_cs5YjIy

20 last posts shown.