Da’volik. Qutblar.⁉️Ayni paytda global siyosat maydonida qutblilik va geosiyosiy raqobatning yangi bosqichiga kirayotganini kuzatayapmiz. Dunyodagi qator mamlakatlar, ayniqsa, geosiyosiy jihatdan kuchli davlatlar, o'z ta'sirini oshirish uchun kurashishmoqda. Bu jarayon global iqtisodiyotda, xavfsizlikda va ijtimoiy munosabatlarda sezilarli o'zgarishlarga olib kelmoqda.
Gegemon mamlakatlar, masalan, AQSh va Xitoy o'rtasidagi raqobat buni yaqqol namoyon etadi. AQSh an'anaviy ravishda dunyo bo'ylab demokratiya va erkin bozor iqtisodiyotini targ'ib qilgan bo'lsa, Xitoy esa o'zining "yangi ipak yo'li" tashabbusi bilan iqtisodiy ta'sirini kengaytirishga harakat qilmoqda. Ushbu ikki davlat o'rtasidagi raqobat nafaqat iqtisodiyot sohasida, balki texnologiya, harbiy kuch va madaniyat sohalarida ham davom etmoqda. Biroq bu jarayon faqatgina ikki tomonlama raqobat bilan cheklanmaydi. Rossiya kabi boshqa mamlakatlar ham o'z ta'sirlarini oshirishga intiladi. Ularning siyosati ko'p hollarda gibrid urushlar va ma'lumot manipulatsiyasi orqali amalga oshirilmoqda. Shuningdek, Yevropa Ittifoqi va Hindiston kabi davlatlar ham bu geosiyosiy o'yinda muhim rol o'ynashga harakat qilmoqdalar.
Qutblilikka intilayotgan mamlakatlar uchun bir qator muammolar mavjud: iqtisodiy barqarorlikni saqlash, ichki siyosatda barqarorlikni ta'minlash va xalqaro maydonda tan olinishi kerak. Ularning strategik qarorlari ko'pincha global xavfsizlik muammolari bilan bog'liq. Aynan shu sababdan dunyo miqyosida yangi qutb shakllanishi jarayoni davom etmoqda. Har bir mamlakat o'z manfaatlarini himoya qilishga intilib, global siyosatda yangi ittifoqlarni shakllantirmoqda. Natijada esa biz yanada murakkabroq va qiziqarli geosiyosiy holatga duch kelyapmiz. Bu jarayonlarning natijalari qanday bo'lishini oldindan aytish qiyin. Ammo bir narsa aniq: global siyosatda qutblilikka intilish davom etar ekan, dunyo miqyosidagi munosabatlarni yanada murakkablashtiradi va har bir mamlakat uchun yangi chaqiriqlarni keltirib chiqaradi.
Dunyoning turli mintaqalari bir-biri bilan bog‘langan holda har doim yangilanishga tayyor turishi zarur. Mamlakatlarning strategik qarorlari nafaqat ularning ichki ijtimoiy-iqtisodiy holatiga ta’sir qiladi, balki butun dunyo miqyosida muvozanatni saqlashda ham muhim ahamiyatga ega hisoblanadi.
Xulosa qilib aytganda, zamonaviy davrda gegemon mamlakatlarning qutblilikka intilishi dunyoda yangicha geosiysiyat shakllanishiga olib kelmoqda. Bu jarayonning rivojlanishi nafaqat mamlakatlarga yangi imkoniyatlar yaratadi, balki ularga duch keladigan xavf-xatarlarni ham kuchaytirishi mumkin. Shu boisdan har bir davlatning xalqaro maydondagi faoliyatini diqqat bilan kuzatib borish zarurati ortib bormoqda.
@bazarovscorner