🌱MOBETCO & RAINBOW

Бошланишида, анор мевасининг юзасида ва баргларида кичкина қизғиш қўнғир думалоқ доғлар пайдо бўлади. Ички чириш касаллиги боғда кўп холатларда гуллаш ва мева ривожланишининг бошланғич даврларида ёмғирдан кейин пайдо бўлади ва сақланиш давригача ривожланишни давом эттиради. Шу сабабдан уни сақлаш давридаги касаллик деб хам юритилади.

Бу касаллик гул косаси атрофидан тарқалади, лекин гул косанинг ташқи пўстлоғи ва қаттиқ қобиғи ўзининг соғлом кўринишини сақлаб қолади. Касалланган меванинг қаттиқ қалин қобиғи соғлом кўринади ва қаттиқлигича қолади.

Ички ўзаги эса гул косасидан тортиб қисман ёки тўлиқ чирийди ва мевада кичкина қизғиш қўнғир доғлар пайдо бўлади. Зарарланган мевалар оч рангга киради ва истеъмол учун яроқсиз бўлиб қолади.

Сиз томонингиздан парваришлаб келинаётган цитрус (лимон, мандарин, апелсин, кумкуват) экин турларида учрайдиган цитрус антракноз замбуруғли касаллигига қарши қуйидаги фунгицид турларини ўсув даври мобайнида олдини олиш ҳамда даволаш мақсадида қўллашингиз мумкин.

Касаллик барг, новда ва меваларни зарарлайди. Баргларда унинг иккала томонидан хам яққол кўриниб турувчи дастлаб оч жигарранг, кейинчалик кулранг думалоқ доғлар пайдо бўлади. Нам об-ҳавода доғларда баргнинг устки томонида концентрик айлана бўлиб жойлашувчи қора нуқталар хосил бўлади, улар замбуруғнинг спора хосил қилишини ифодалайди.

Баъзан бундай нуқталар тўкилган баргларда хам учрайди. Новдаларнинг учлари дастлаб жигарранг, кейинчалик эса оч кулранг тус олади ва қурийди. Нам об-хавода уларда хам патогеннинг спора хосил қилиши кузатилади. Меваларнинг пўсти тўқ қўнғир доғлар билан қопланади кўпинча мева бандининг туташган қисмида, баъзан бошқа жойларда хам доғлар катталашади, енгил ботади, юмшайди ва буришади.

Мос ҳолдаги шароитларда уларда хам спора хосил қилишни ифодаловчи қора нуқталар хосил бўлади. Чириш меванинг ичига секин кириб боради. Ўсимликни кучсизлантиришга сабабчи бўладиган омиллар касалликнинг ривожланишига имкон беради. Антракнознинг етказадиган зарари ўсимликни алохида қисмларининг нобуд бўлиши билан ифодаланади, натижада хосилдорлик ва меваларнинг сифати пасайиб кетади, шунингдек ўсимликларнинг хосил бериш даври ва умри қисқаради.

Сиз томонингиздан парвариш қилиб келинаётган мевали хамда манзарали дарахтларингизни илдиз қисмини жиддий зарарловчи Хруш (бузоқбош) қўнғизининг личинкаларига қарши қуйидаги номлари келтирилган препаратларни зараркунанданинг илк белгилари пайдо бўлганда ёки тупроқда аниқланганда қўллаш юқори самара беради.

Бузоқбош (хруш) қўнғизлар – ушбу зараркунанда республикамизнинг барча худудларида учраб, катта ва кичик ёшдаги мевали дарахтлар, манзарали дарахтлар, ток ва тутзорлар, бутазорлар, цитрус экинларнинг илдизини кемириб, жиддий зарар етказади.

Зарарланиш даражасига кўра дарахтларнинг қуриб қолиши кўплаб учрайди. Баъзан бузилган боғларнинг ўрнига экилган экинларга хам зарар етказади. Зараркунанда органик ўғит солинган, ёки узоқ вақтдан бери ишлов берилмаган тупроқларда, кўплаб учрайди.

Бузоқбоши қўнғизлар 3-4 йилда бир маротаба бўғин (авлод) қолдиради. Шундан 2,5-3,5 йили қуртлик даврида ўтади. Дарахт илдизини фақат қуртлик даврида зарарлайди, вояга етган қўнғизлар илдизларни шикастламайди.

Бугунги кунда хонадонлардаги, шахарлардаги мавжуд мевали ва манзарали дарахтлар танасининг шахар мўйловдори зараркунандаси таъсирида, катта зарар кўраётгани барчамизга кундек равшан. Шу боисдан ушбу зараркунандага қарши қуйидаги номлари кўрсатилган препаратларни қўллаш унга қарши курашишда самарали натижага эришишда ёрдам беради.

Тана узунлиги 28 мм дан 47 мм гача. Бу қўнғизлар табиатда учиб чиқиши апрель ойининг ўрталарида бошланади. Тоғли шароитда эса кечроқ, яъни апрел ойи охирлари ва май ойи бошларида бошланиб, июль ойлари ўрталаригача давом этади. Қўнғизлар дарахт ёриқларига ва чуқурчаларига 1-3 тадан тухум қўяди.

Тухумдан чиққан личинкалар дарахт қобиғининг остки қисмидаги луб қавати билан озиқланади. Улар кузга бориб, дарахтнинг ёғоч қисмини хам кемира бошлайди ва шу ерда қишлайди. Кечроқ туғилган личинкалар қобиғ остида қишлайди ва келгуси йил қобиқ остидан дарахт танасининг учки қисмига ўтиб шу йил ёзда ёғочлик ичида ривожланади.

Личинкалар иккинчи йил июнь ойлари охирига бориб озиқланишни тўхтатади. Ғумбакка айлангандан сўнг сентябр ойидан етук қўнғизлар чиқади. Қўнғизлар табиатга қош қорайганда чиқади. Кундузи хилват жойларга беркиниб ётади. Агар дарахт батамом қуриб битмаган бўлса, янги чиққан қўнғизлар уларни тарк этмайди.

🌲 Сиз томонингиздан парваришланаётган қарағай (сасна) ўсимлигини, ашаддий қарағай хермес зараркунандаларидан ишончли химоя қилишни энг самарали усули қуйида номлари айтиб ўтилган препаратлар билан вақти - вақти кимёвий ишловларни амалга оширишдир.

Қарағай хермесларининг асосий озуқаси бўлиб қарағай дарахтларининг хар хил турлари хизмат қилади. Хермесларнинг тўлиқ ривожланиш шакли бўлмаган тур, личинкалари ва ёши каттароқ фазаларидаги чиқарадиган оқ, пахтасимон қопламаси билан кўриниб туради. Хермеслар дарахтларнинг таналаридаги, новдаларидаги, шохлар ва қуббаларидаги суюқлик билан озиқланади.

Йиллик хаёт кечириш даври, уйли шароитларда 5-6 авлодлардан иборат бўлади ва тухум қўядиган урғочиларнинг учта шаклларини ўз ичига қамраб олади. Қарағай хермесининг зарари жуда катта. Бу зараркунандалар билан зарарланган қарағай дарахтлари кучсизланади, уларда ўсиш кескин пасаяди. Новдалари қийшаяди, улардаги игна барг ривожланмайди ёки нормал ривожлангани яримисигача ўсади.

Улар бир йиллик ёш новдалар билан озиқланади, у ерда йирик қалин деворчали бужғунларни галида вужудга келишига сабабчи бўлади. Бу новдада улар 7-9 тадан бўлади. Бундай новдалар ўсишдан орқада қолади, улардаги барглар яхши ривожланмай қолади, эртароқ сарғайиб тўкилади. Хар йили бу зараркунандалар билан зарарланган ўсимликлар кучсизланиб қишда қуриб қолади.

Икки ва уч ёшли личинкалари қалқончалар пўстлоқ ёриқларида қишлаб қолади. Қишловдан кейин личинкалар чиқади. Игна барглар ва ёш новдаларга ўтади. Кузга бориб йўғон новдаларда тухум қўядиган урғочилари пайдо бўлади. Урғочиси 92 тадан баъзан 23 тагача тухум қўяди. Унсимон қуртлар урғочи ва эркаги тузилиши ва ривожланиши билан фарқланади.

Унсимон қуртларнинг танаси чўзиқ, баъзиларида параллел ёнбошли, кўпинча тухумсимон, қоринчанинг учига томон ингичкалашганлиги билан қалқондор ва сохтақалқондорлардан фарқ қилади. Уларнинг усти оқиш унсимон қобиқ билан қопланган. Улар тухум қўйиш даврида танани ўраб олган оқ пахтасимон халтача чиқаради.

😎Барчага маълум бўлган Rаinbow компанияси кундан кунга ўсиш ривожланиш юлида илмий изланишлар олиб боришдан тўхтамайди. Шу нуқтаи назардан эндиликда дунё дехқончилиги ривожи учун табиат, ҳаво, тупроқ, ҳамда инсоният саломатлиги учун мутлоқ зарарсиз ҳисобланган 100% табиий маҳсулотлардан тайёрланувчи, саноат синтетик маҳсулотларидан ташкил топмаган янги давр инноватсион биостимуляторларни ишлаб чиқаришни юлга қўймоқда. Бу билан эса глобал муаммога айланган соғлом ва табиий экинлар етиштиришга ёрдам бериб, барқарор қишлоқ хўжалигини тарғиб қиламиз.

Уруғли боғларда тўкилган баргларида зараркунандалар ва касаллик юқумлари сақланади, шунинг учун боғларда қатор оралари тупроғи ағдарилиб хайдалади, хайдалмай қолган хар бир дарахт атрофи 25-30 см чуқурликда ағдарилиб чопилади. Касалланган, синган шохлар, қуриб қолган дарахтлар қирқилади ва боғ ташқарисига чиқарилиб ташланади.

Об-хаво шароитига қараб, дарахтлар барги ёппасига тўкилган боғларни монилиоз, парша(калмараз) каби касалликларга қарши ювиш даражасида 3% ли бордо қайнатмаси ёки таркибида миснинг хлорли оксиди сақловчи Copside 85%, Copside plus 50% фунгицидлари билан ишловни амалга оширилади.

Хосилга кирган боғ ва токзорларда хар 2-3 йилда бир маротаба гектарига 20-40 тонна гўнг, минерал ўғитлардан фосфор 150-180 кг ва калий 50-60 кг соф ҳолда солиниб, боғлар 45-50 см токзорлар қатор оралари 25-30 см чуқурликда шудгор қилинади. Юқорида айтиб ўтилган ишлар тугаллангач, ер ости сувлар чуқур бўлган ва мавсумда етарлича суғорилмаган боғ ва токзорлар суғорилиши керак.

Махаллий органик ўғитларни еғиш, токзорларда симбағазларни таъмирлаш ишлари хам кеч кузги юмушлари сирасига киради. Ноябрь ойида мева ва узум ҳосилини хаммаси териб тамомлаган бўлади. Тўкилган ёнғоқ, бехи, бодом, мева қолдиқлари териб олинади. Боғларда қолиб кетган яшик, нарвон ва бошқа ускуналар олиниб, хаммаси дала шийпонлари, омборхоналарга сақлаб қўйилади.

Шуни айтиш лозимки, мева-узум қолдиқларидан тозаланмаган, яшиклар албатта дезинфекция қилиниб, қуритиб сақлаб қўйилади. Бунинг учун махсус ажратилган жойда катта идишларда 3-4 % ли формалин эритмаси тайёрланиб, унга яшик, челак, ёки корзинка контейнерлари ботириб олинади.

🍂Суғориладиган бўз тупроқларда дарахтнинг танаси атрофидаги (дарахтнинг илдизларини шикастламаган холда) тупроқ 15-18 см. чуқурликда шудгорланади. Ҳосилга кирган боғларда хар 2-3 йилда бир маротаба гектарига 20-30 тонна органик ўғит (гўнг) минерал ўғитлардан фосфор 180 кг/га, калий 90 кг/га соф холда солиниб 45-50 см чуқурликда шудгорланади.

✅ Ҳар йили эса

60 кг

фосфор,

30 кг

калий соф холда солинади

(ўғит қўллаш меъёри

мевали дарахтларнинг ёши, хосилга кирганлиги, бир гектар майдондаги кўчат сони, кучли ёки кучсиз ўсувчанлигини хисобга олиб кўпайиши хам мумкин. Кузда калийли ўғитларни қўллаш дарахтларни совуққа чидамлилигини оширади. Боғ қатор ораларига сидерат ўтлар экиб шудгорлаш хам тупроқнинг табиий унумдорлиги ошиши хамда структурасининг яхшиланишига ёрдам беради.

🌳 Боғларда тўкилган баргларда зараркунанда ва касаллик юқумлари сақланади, шунинг учун боғларда қатор оралари тупроғи ағдарилиб хайдалади. Касалланган, синган шохлар, қуриб қолган дарахтлар қирқилади ва боғ ташқарисига чиқариб ташланади. Об-хаво шароитига қараб, агарда октябрь ойи охирида дарахтлар барги ёппасига тўкилса, бундай боғларни монилиоз, парша, клястероспориоз, бактериал куйиш, оидиум ва бошқа замбуруғ ва бактериал касалликларга қарши бордо суюқлиги,

Сopside 85%, Copside plus 50%

каби фунгицидлар билан ишловларни амалга ошириш тавсия этилади.

Жорий 2024 йилнинг 14-16 октябр кунлари Хитойнинг Шанхай шахрида ташкил этилган ушбу ко‘ргазмада Раinbow компанияси 10-поғонани эгаллаб, олиб бораётган илмий изланишлари, ишлаб чиқараётган махсулотларининг сифат кўрсатгичи, ишлаб чиқариш қамрови ва бир қанча жиҳатлари билан яна бир бор эътирофга сазовор бўлганлиги биз учун ҳам қувонарли ҳолдир.