YURISTKADR dan repost
Қисқартиришда ходимларнинг малакаси ва меҳнат унумдорлиги қандай аниқланади?
Давоми (1-қисми бу ерда)
2. Ходимларнинг меҳнат унумдорлигини аниқлаш.
Меҳнат унумдорлиги деганда, ходимларнинг меҳнат фаолиятига кўра сон (миқдор), сифат ва муҳимлилик даражаси бўйича натижадорлигини тушунамиз. Оддий қилиб айтганда, ким кўпроқ ва сифатлироқ ишлаган ҳамда корхонага кўпроқ фойда келтиргани бу унумдорликни англатади.
Қисқартиришда қайси ходимнинг меҳнат унумдорлиги юқорироқ эканлигини аниқлаш малака даражасини аниқлашга қараганда осонроқ деб ўйлайман. Масалан, иккита бир хил лавозимда ишловчи икки ходимнинг охирги бир йиллик ёки охирги олти ойлик (даврийлик белгилаш иш берувчига ҳавола) меҳнат фаолияти натижаси таҳлил қилиб чиқилади ва кимнинг яхшироқ ишлагани аниқланади, тамом.
Биз меҳнат унумдорлиги даражасини аниқлашда ҳам қонунчилик билан таъқиқланмаган усуллардан, масалан, ўша баллик тизимдан бемалол фойдаланиш мумкин деган фикрдамиз.
Бунда масалан, худди малака даражасини аниқлаш каби қуйидаги мезонларга қараб ва уларга алоҳида баллар белгилаб ходимнинг унумдорлигини аниқласа бўлади: – лавозим-йўриқномасидаги вазифаларни бажарилиши – 5-10 баллгача; – ижро интизомига риоя қилинганлик ҳолати (сон, сифат ва ўз муддатида бажарилиши) – 5-10-баллгача; – қўшимча топшириқларни бажарганлиги – 5-8-баллгача; – шахсий ташаббускорлиги – 5-8-баллгача. Бунда ҳам якунда умумий бали кўпроқ чиққан ходим унумдорроқ ходим деб баҳоланади.
Мисол. Махсус комиссия Санжар ва Наргизанинг малака даражасини аниқлаган, энди меҳнат унумдорлигини аниқлаб бериши керак. Ҳар икки ходимнинг лавозим-йўриқномаларида кўрсатилган вазифаларнинг бажарилиши ҳолати ўрганилганда охирги 6 ой ичида Санжар Наргизага нисбатан кўпроқ вазифа бажарган бўлиб чиқди: Санжарга – 9 балл, Наргизага – 7 балл. Ижро интизомига риоя қилиш ҳолати: охирги 6 ойда Санжарда жами 7 та ижро ҳужжати муддати бузилган ва 2 та топшириқ сифатсиз бажарилган, Наргизада эса 12 та муддати ўтган ва 4 та топшириқ сифатсиз бажарилган: Санжарга – 7 балл, Наргизага – 5 балл. Қўшимча топшириқлар бажарилганлиги: охирги 6 ой ичида Санжар лавозим-йўриқномасидан ташқари 12 та қўшимча топшириқларни бажарган, Наргиза эса 2 та: Санжарга – 8 балл, Наргизага 6 балл. Шахсий ташаббускорлиги: Санжар 3 та масалада алоҳида ташаббускорлик кўрсатган, Наргиза эса 6 та масалада: Санжарга – 6 балл, Наргизага – 8 балл.
Жами баллар: Санжарда – 30 балл, Наргизада эса 26 балл. Демак, комиссиянинг хулосаси аниқ: Санжарнинг меҳнат унумдорлиги Наргизага нисбатан юқорироқ.
Шундай қилиб, Санжарнинг малакаси ҳам, меҳнат унумдорлиги ҳам Наргизага нисбатан юқорироқ бўлганлиги учун МК 167-моддасига асосан айнан унга ишда қолишда имтиёзли ҳуқуқ берилади.
Наргиза билан тузилган меҳнат шартномаси эса қисқартириш муносабати билан МК 161-моддаси иккинчи қисми 2-бандига асосан бекор қилинади.
👉@yuristkadr
Давоми (1-қисми бу ерда)
2. Ходимларнинг меҳнат унумдорлигини аниқлаш.
Меҳнат унумдорлиги деганда, ходимларнинг меҳнат фаолиятига кўра сон (миқдор), сифат ва муҳимлилик даражаси бўйича натижадорлигини тушунамиз. Оддий қилиб айтганда, ким кўпроқ ва сифатлироқ ишлаган ҳамда корхонага кўпроқ фойда келтиргани бу унумдорликни англатади.
Қисқартиришда қайси ходимнинг меҳнат унумдорлиги юқорироқ эканлигини аниқлаш малака даражасини аниқлашга қараганда осонроқ деб ўйлайман. Масалан, иккита бир хил лавозимда ишловчи икки ходимнинг охирги бир йиллик ёки охирги олти ойлик (даврийлик белгилаш иш берувчига ҳавола) меҳнат фаолияти натижаси таҳлил қилиб чиқилади ва кимнинг яхшироқ ишлагани аниқланади, тамом.
Биз меҳнат унумдорлиги даражасини аниқлашда ҳам қонунчилик билан таъқиқланмаган усуллардан, масалан, ўша баллик тизимдан бемалол фойдаланиш мумкин деган фикрдамиз.
Бунда масалан, худди малака даражасини аниқлаш каби қуйидаги мезонларга қараб ва уларга алоҳида баллар белгилаб ходимнинг унумдорлигини аниқласа бўлади: – лавозим-йўриқномасидаги вазифаларни бажарилиши – 5-10 баллгача; – ижро интизомига риоя қилинганлик ҳолати (сон, сифат ва ўз муддатида бажарилиши) – 5-10-баллгача; – қўшимча топшириқларни бажарганлиги – 5-8-баллгача; – шахсий ташаббускорлиги – 5-8-баллгача. Бунда ҳам якунда умумий бали кўпроқ чиққан ходим унумдорроқ ходим деб баҳоланади.
Мисол. Махсус комиссия Санжар ва Наргизанинг малака даражасини аниқлаган, энди меҳнат унумдорлигини аниқлаб бериши керак. Ҳар икки ходимнинг лавозим-йўриқномаларида кўрсатилган вазифаларнинг бажарилиши ҳолати ўрганилганда охирги 6 ой ичида Санжар Наргизага нисбатан кўпроқ вазифа бажарган бўлиб чиқди: Санжарга – 9 балл, Наргизага – 7 балл. Ижро интизомига риоя қилиш ҳолати: охирги 6 ойда Санжарда жами 7 та ижро ҳужжати муддати бузилган ва 2 та топшириқ сифатсиз бажарилган, Наргизада эса 12 та муддати ўтган ва 4 та топшириқ сифатсиз бажарилган: Санжарга – 7 балл, Наргизага – 5 балл. Қўшимча топшириқлар бажарилганлиги: охирги 6 ой ичида Санжар лавозим-йўриқномасидан ташқари 12 та қўшимча топшириқларни бажарган, Наргиза эса 2 та: Санжарга – 8 балл, Наргизага 6 балл. Шахсий ташаббускорлиги: Санжар 3 та масалада алоҳида ташаббускорлик кўрсатган, Наргиза эса 6 та масалада: Санжарга – 6 балл, Наргизага – 8 балл.
Жами баллар: Санжарда – 30 балл, Наргизада эса 26 балл. Демак, комиссиянинг хулосаси аниқ: Санжарнинг меҳнат унумдорлиги Наргизага нисбатан юқорироқ.
Шундай қилиб, Санжарнинг малакаси ҳам, меҳнат унумдорлиги ҳам Наргизага нисбатан юқорироқ бўлганлиги учун МК 167-моддасига асосан айнан унга ишда қолишда имтиёзли ҳуқуқ берилади.
Наргиза билан тузилган меҳнат шартномаси эса қисқартириш муносабати билан МК 161-моддаси иккинчи қисми 2-бандига асосан бекор қилинади.
👉@yuristkadr