Zamonamizning eng katta muammosi sekulyarizatsiyaning falsafiy dastur oʻlaroq ijtimoiy ongga pinhona kirib borishidir. U o‘zining asosiy tamoyillarini hokimiyat va ta’sirga sohib bo‘lgan, ongli va yo ongsiz ravishda shahar aholisining ta’sirchan zehniga jozibali bo‘lgan, oqibati sekulyar so‘zlar bilan fikrlarini ifodalovchi nufuzdor odamlarning siyosiy, ijtimoiy, madaniy va hatto diniy tafakkuriga singdiradi. Sekulyar va moddiyatchilik qadriyatlar tizimi dastlab onglarda namoyon boʻladi, so‘ngra til ramzlariga aylanadi va keyinchalik shaharlardagi tashqi olamda boʻy koʻrsatadi. Bu yerda intellektual tartibsizlik zamonaviylikning o‘zgaruvchan shiorlariga taqlid qiladi, qadriyatlar tizimimizni aks ettiruvchi asosiy atamalarning ma’nolarida o‘zgarishlar va o‘zgartirishlarni keltirib chiqaradi.

Voqelik va haqiqatni aks ettiruvchi, shaffofligi bizning tajribamiz va ongimizga tanish bo‘lgan ma’nolar endi chalkash onglarda xira tortib, unutila boshladi. Bu onglar to‘g‘ri va noto‘g‘ri, haq va botil o‘rtasidagi farqni ajrata olmay, noaniqlik doirasiga tushib qolgan. Fikr tilda ifodalangan ramziy shakllar ila namoyon bo‘ladi va yuqoridagidek chalkash va noayon fikr noto‘g‘ri tilda ifodalanadi. Agar bunday tilga keng tarqalishga yo‘l qo‘yilsa, u oxir-oqibat Islomning dunyoqarashini aks ettiruvchi asosiy atamalarida semantik o‘zgarishlarga olib keladi. Shu sababli, musulmonlar ichidagi olimlar va donishmandlar, hokimiyat sohiblari, Islom va uning dunyoqarashi yaxlitligiga bo‘lgan tahdidlar haqida haqiqiy bilimga ega bo‘lgan mutaxassislar bilan maslahatlashishlari lozim. Bu e’tiqod va amaliyotdagi ijtimoiy og‘ishlarning oldini olish uchun gʻoyat zarurdir.

- Sayyid Naqiyb al-Attas, "Islom metafizikasiga kirish"

@Tafakkur_chizgilari