Тугма назарияси
Бир хато кейингисини келтириб чиқариши ҳақидаги жараёнларни тугма назарияси дейишади. Яъни биринчи тугма хато қадалса, кейингилари ҳам хато бўлиб кетаверади.
Ижтимоий тармоқларда бошқа фамилиядаги абитуриентнинг титул варағига бошқа абитуриент тўлдирган ҳолат кенг муҳокама қилинди.
Бугунги брифингда ДТМ раиси ўринбосари Сардор Ражабов шу масалага ойдинлик киритди.
Мазкур ҳолатда тест назоратчиси титул варақларини тарқатаётганда хатоликка йўл қўйган ва бошқа абитуриентнинг титулини бошқасига бериб юборган. Абитуриентларнинг ўзи ҳам буни текшириб кўрмаган ва жавобларини бировнинг титул варағига тўлдириб топширган.
Натижада ДТМдаги сканерлар бошқа абитуриентнинг жавобларини титулнинг ҳақиқий эгасиники билан солиштириб текширган.
ДТМнинг хабар беришича, ўша назоратчи тест синовларидан четлатилган.
Бу қандай бўлган?
Титул вараққа эътибор бериб қарасангиз, компьютерда ёзилган фамилия -
Абдуазизов Худойберди. Қўлда ёзилган ва имзо қўйилган фамилия эса -
Абдувалиев Жавоҳир.
Бундан яққол кўриниб турибдики, ҳақиқатдан бошқа абитуриент бошқа бировнинг титулини тўлдириб қўйган. Ҳаяжондан бўлса керак, бунга эътибор беришмаган. Назоратчи хато қилганига сабаб ҳам иккита фамилия бир-бирига яқинлиги ва ўхшашлиги бўлган, менимча.
Хуллас, ушбу икки абитуриентнинг титули адашиб кетгани учун, бир-бирининг натижаси чалкашиб кетган, бирининг жавобларини бошқасига эълон қилишган. Шунда
53 балл чиққан.
‼️Натижа эълон қилингандан кейин, абитуриентнинг ўзи бундан норози бўлиб, жавобларнинг расмини ижтимоий тармоқларда эълон қилди. Тест натижаси сайтда чиқарилаётган пайтда абитуриентларнинг титуллари расми ҳам қўшиб эълон қилинаётганининг энг катта фойдаси ҳам шунда. Илгари тасаввур қилинг, шунчаки 53 балл деб чиқса,
абитуриент ўзидан шубҳаланарди, демак билимим ёмон эканда, нотўғри ишлабман ёки нотўғри бўябман, деб ўйларди. Камдан-кам ҳолатда апелляцияга борарди, минглаб абитуриент тақдирга тан бериб қўяверарди. Ҳозир эса титул расми очиқ эълон қилиняпти, ҳар қандай хатони тезда аниқлаш ва тузатиш мумкин.
Хуллас, расм тарқалгач ДТМ эскисини ўчирди ва қайтадан текширди. Натижада 138,2 балл чиқди. Яъни балл аввалгидан баланд чиқди.
Аммо яна бир қизиқ томони титулнинг ҳақиқий эгаси
Абдуазизов Худойберди кимё (3.2), биология (3.1) йўналишга топширган экан
(расмга қаранг). Бировнинг титулини адашиб тўлдирган
Абдувалиев Жавоҳир эса аксинча биология (3.2), кимё (3.1) йўналишига топширган.
Натижада кейинги сафар қайта текширилган пайт сканер титулда ёзилган фанлар кетма-кетлигида текширган ва балл яна хато чиққан. Аммо абитуриент яна бир марта шикоят қилди. Шундан кейин ДТМ фанлар кетма-кетлигини титулдагидек эмас, аслича текшириб берди. Натижада 138,2 эмас, 139 балл чиқди.
Мана бу ердан кўришингиз мумкин.
Шундай қилиб, бошидан назоратчи томонидан йўл қўйилган хатолик охир-оқибат тўғриланди. Бунда ижтимоий тармоқларнинг ҳам ёрдами катта бўлди, уларга ҳам раҳмат.
Хулоса
‼️ Ҳурматли абитуриентлар, илтимос, сизга тарқатилган ҳужжатларга, айниқса титул варағига эътиборли бўлинг. Диққат билан текширинг, бировнинг титули ёки саволлар китобини адашиб олиб қўйманг. Назоратчи мингта болага ҳужжат тарқатади, улар адашиши мумкин, аммо сиз биттасизку! Фақат ўзингизникини текширасиз, ўз тақдирингиз учун масъулиятлироқ бўлинг, илтимос.
Авваллари абитуриентлар битта партада ёнма-ён ўтирадиган замонларда ҳам жуда кўп марта мана шунақа бир-бириникини алмаштириб қўйишарди. Ва иккаласининг ҳам 1 йили куярди. Жорий йилда адаштириб қўйилган абитуриентларнинг бали қайта ҳисобланаётганининг ўзи яхши янгилик.
Шаффофлик - бу шунақа тизимки, унда хатолар буткул йўқолиши кафолатланмайди, яна ва яна хатолар учраб туриши мумкин. Аммо ёпиқ тизимдан асосий фарқи, шаффоф тизимда жараённи кўпчилик кузатади, жамоатчилик назорати кучаяди. Натижада хатоларни аниқлаш ва тузатиш осонроқ бўлади.
Юқоридаги кейс бунга яққол мисол бўла олади.
👉
@xushnudbek 👈
