ШАРЪИЙ ҲУКМНИНГ САБАБИ ҲАҚИДАГИ САВОЛГА ЭНГ ГЎЗАЛ ЖАВОББир киши Ҳакимул уммат, Мавлоно Ашраф Али Таҳонавий қуддиса сирруҳнинг ҳузурларига келиб: “Аллоҳ таоло фалон нарсани нега ҳаром қилган? сабаби нима? нима ҳикмати ва фойдаси бор?” деб сўрай бошлади. Ҳазрат Таҳонавий қуддиса сирруҳ: “Сиз бир нарсага жавоб беринг. Шунда, мен сизга унинг жавобини бераман”, дедилар.
“Нима нарса?” деди.
Шунда Ҳазрат: “Сенинг бурнинг нега орқага эмас, олдинга қўйилган?” деган савол билан жавоб қилдилар. Шу танбеҳ орқали Аллоҳ таоло ҳар бир ишни Ўзининг ҳикмати билан, Ўзи хоҳлаганидек қилишини, бандаси “нега?” деб сўрашга ҳаққи йўқлигини билдирмоқчи бўлдилар.
Ростан ҳам инсоннинг кўракдеккина ақли Аллоҳнинг бутун ишлари ҳикматини қамраб ололмайди. Бугунги даврда илм-фан тараққий топганига қарамасдан, мана шу кичкинагина ақлни ҳам буткул ўрганиб чиқа олгани йўқ. Шунчалар ожиз бўлишига қарамасдан, банда, фалон нарса нега ҳаром қилинган? бу нарса нега ҳалол? деб, Аллоҳ таолонинг бутун ҳикматларининг тагига етишни хоҳлайди. Ҳолбуки, у ўзининг хилқатидан бехабар... Бу каби саволлар Аллоҳ таолонинг буюклигини англамаслик оқибатида пайдо бўлади. Ҳазрат мазкур савол ила сўровчига ана шу маъноларни уқтирмоқчи бўлдилар.
“Насиҳатлар гулдастаси” китобидан.
https://t.me/sultonuvaysbobo