🇨🇳🇪🇬"Bir kamar, bir yo‘l" loyihasidagi asosiy o‘yinchi
📅Xitoy va Misr uzoq yillik diplomatik aloqalarga ega bo‘lib, Misr 1956-yilda Afrika, Yaqin Sharq davlatlari orasida Xitoy bilan birinchi rasmiy munosabatlar o‘rnatgan arab davlatidir. So‘nggi o‘n yil ichida bu munosabatlar faol iqtisodiy va strategik sheriklikka aylanib, Xitoy-Misr munosabatlarining "oltin o‘n yilligi" deb nom olgan davrga yetib keldi. 2025-yil boshida Misr-Xitoy sheriklik yili yakunlandi, bu esa ikki davlat o‘rtasidagi hamkorlikning tobora kengayib borayotganini ko‘rsatuvchi muhim bosqich bo‘ldi.
🗺️Misr Yaqin Sharq va Shimolda Xitoy sarmoyasi uchun muhim markazga aylandi. Suvaysh kanali iqtisodiy zonasi (SCZone) so‘nggi ikki yil ichida 3 milliard AQSH dollaridan ortiq sarmoya kiritgan va to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalarning 40 foizini tashkil etgan holda Xitoy iqtisodiy faoliyatining markaziga aylandi. Xitoy-Misr ikki tomonlama savdosi Xitoy manfaatlarini o’zida namoyon etmoqda, Xitoy eksporti Misr eksportidan sezilarli darajada oshib ketmoqda. So‘nggi 25 yil ichida Xitoyning Misrga eksporti yillik 14,4 foizga, Misrning Xitoyga eksporti esa o‘rtacha 17,9 foizga o‘sdi. Xitoy Si-Sisi davrida Misrning eng yaxshi savdo sherigi sifatida mustahkam o‘rnashib oldi, ko‘plab sohalarda, xususan, infratuzilma, sanoat zonalari va texnologiyalar transferi bo‘yicha iqtisodiy hamkorlik chuqurlashdi.
2025-yil va undan keyingi istiqbollar Xitoy va Misrning iqtisodiy hamkorligi yaqin yillarda yanada chuqurlashishi kutilmoqda, bu Misrning "Nigoh 2030" va Xitoyning "Bir makon, bir yo‘l" tashabbusi doirasidagi umumiy ambitsiyalari bilan bog‘liq. Shu o’rinda Misr o‘zini Xitoy sarmoyalari uchun mintaqaviy markaz sifatida ko‘rsatmoqda.
Yana shuni ham ta’kidlash zarur Xitoy Misrning to‘rtinchi yirik kreditoriga aylandi, uning to‘lanmagan qarzlari
deyarli 8 milliard dollarni tashkil etib, Misrning 155,7 milliard dollarlik umumiy tashqi qarzining taxminan 5 foiziga to‘g‘ri keladi. Xitoyning ushbu katta miqdordagi qarzi atrofidagi bahs-munozaralar va Misrning uni to‘lash qobiliyatiga oid xavotirlarga qaramay, Sisi rejimi Xitoydan qarz olishda davom etmoqda.
Xitoyning Misr bilan munosabatlarini mustahkamlashga bo‘lgan intilishini Xitoyning "Bir makon, bir yo‘l" loyihasi orqali ko’rib chiqsak; Afrikaning shimoli-sharqiy chekkasida joylashgan Misr Afrika qit’asining muhim darvozasi bo‘lib, uning Suvaysh kanali O‘rta yer dengizini Qizil dengiz va Hind okeani bilan bog‘laydigan muhim suv yo‘lidir.
Xitoy BRI bilan bevosita bog‘liq bo‘lgan bir qancha infratuzilma loyihalariga katta miqdorda sarmoya kiritgani ajablanarli emas.
Masalan, 2008-yilda tashkil etilgan Suvaysh iqtisodiy va savdo hamkorlik zonasi (SETC-Zone) o‘zining joylashuvi va logistika imkoniyatlari tufayli BRIga sezilarli darajada xizmat qiladigan asosiy loyiha hisoblanadi. SETC-Zone Xitoy mahsulotlari uchun yirik markaz bo‘lib, u bilan 102 ta Xitoy kompaniyasi, $1,2 mlrd dollarlik AQSH sarmoyasi, 30 mingta yangi ish o‘rni va 2,5 milliard dollardan ortiq sotuv amalga oshirildi, deb xabar bermoqda Xitoy taraqqiyot va islohotlar bo‘yicha milliy komissiyasi. Misrning Suvaysh kanali "Bir makon, bir yo‘l" loyihasining strategik qismi bo‘lib Xitoyning dengiz ipak yo‘lini qayta qurish rejasining muhim tarkibiy qismidir. Kanalning Osiyo, Afrika va Yevropa o‘rtasidagi savdoni osonlashtirishi dengiz savdosi, logistika va infratuzilmani rivojlantirish bo‘yicha ikki tomonlama hamkorlikni rag‘batlantirdi.
AQSH Milliy mudofaa strategiyasida Xitoy AQSH milliy xavfsizligi manfaatlariga eng katta tahdid sifatida ko‘rsatilgan. Shu sababli, Qohiraning ikki tomonlama munosabatlarni kuchaytirishga urinishi Vashington Xitoyni dushman bilan birodarlashayotgan davlat sifatida ko‘rishi mumkin.
✅ Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz
📱Twitter 📱YouTube 📱Facebook
📱Instagram 📱Telegram
📅Xitoy va Misr uzoq yillik diplomatik aloqalarga ega bo‘lib, Misr 1956-yilda Afrika, Yaqin Sharq davlatlari orasida Xitoy bilan birinchi rasmiy munosabatlar o‘rnatgan arab davlatidir. So‘nggi o‘n yil ichida bu munosabatlar faol iqtisodiy va strategik sheriklikka aylanib, Xitoy-Misr munosabatlarining "oltin o‘n yilligi" deb nom olgan davrga yetib keldi. 2025-yil boshida Misr-Xitoy sheriklik yili yakunlandi, bu esa ikki davlat o‘rtasidagi hamkorlikning tobora kengayib borayotganini ko‘rsatuvchi muhim bosqich bo‘ldi.
🗺️Misr Yaqin Sharq va Shimolda Xitoy sarmoyasi uchun muhim markazga aylandi. Suvaysh kanali iqtisodiy zonasi (SCZone) so‘nggi ikki yil ichida 3 milliard AQSH dollaridan ortiq sarmoya kiritgan va to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalarning 40 foizini tashkil etgan holda Xitoy iqtisodiy faoliyatining markaziga aylandi. Xitoy-Misr ikki tomonlama savdosi Xitoy manfaatlarini o’zida namoyon etmoqda, Xitoy eksporti Misr eksportidan sezilarli darajada oshib ketmoqda. So‘nggi 25 yil ichida Xitoyning Misrga eksporti yillik 14,4 foizga, Misrning Xitoyga eksporti esa o‘rtacha 17,9 foizga o‘sdi. Xitoy Si-Sisi davrida Misrning eng yaxshi savdo sherigi sifatida mustahkam o‘rnashib oldi, ko‘plab sohalarda, xususan, infratuzilma, sanoat zonalari va texnologiyalar transferi bo‘yicha iqtisodiy hamkorlik chuqurlashdi.
2025-yil va undan keyingi istiqbollar Xitoy va Misrning iqtisodiy hamkorligi yaqin yillarda yanada chuqurlashishi kutilmoqda, bu Misrning "Nigoh 2030" va Xitoyning "Bir makon, bir yo‘l" tashabbusi doirasidagi umumiy ambitsiyalari bilan bog‘liq. Shu o’rinda Misr o‘zini Xitoy sarmoyalari uchun mintaqaviy markaz sifatida ko‘rsatmoqda.
Yana shuni ham ta’kidlash zarur Xitoy Misrning to‘rtinchi yirik kreditoriga aylandi, uning to‘lanmagan qarzlari
deyarli 8 milliard dollarni tashkil etib, Misrning 155,7 milliard dollarlik umumiy tashqi qarzining taxminan 5 foiziga to‘g‘ri keladi. Xitoyning ushbu katta miqdordagi qarzi atrofidagi bahs-munozaralar va Misrning uni to‘lash qobiliyatiga oid xavotirlarga qaramay, Sisi rejimi Xitoydan qarz olishda davom etmoqda.
Xitoyning Misr bilan munosabatlarini mustahkamlashga bo‘lgan intilishini Xitoyning "Bir makon, bir yo‘l" loyihasi orqali ko’rib chiqsak; Afrikaning shimoli-sharqiy chekkasida joylashgan Misr Afrika qit’asining muhim darvozasi bo‘lib, uning Suvaysh kanali O‘rta yer dengizini Qizil dengiz va Hind okeani bilan bog‘laydigan muhim suv yo‘lidir.
Xitoy BRI bilan bevosita bog‘liq bo‘lgan bir qancha infratuzilma loyihalariga katta miqdorda sarmoya kiritgani ajablanarli emas.
Masalan, 2008-yilda tashkil etilgan Suvaysh iqtisodiy va savdo hamkorlik zonasi (SETC-Zone) o‘zining joylashuvi va logistika imkoniyatlari tufayli BRIga sezilarli darajada xizmat qiladigan asosiy loyiha hisoblanadi. SETC-Zone Xitoy mahsulotlari uchun yirik markaz bo‘lib, u bilan 102 ta Xitoy kompaniyasi, $1,2 mlrd dollarlik AQSH sarmoyasi, 30 mingta yangi ish o‘rni va 2,5 milliard dollardan ortiq sotuv amalga oshirildi, deb xabar bermoqda Xitoy taraqqiyot va islohotlar bo‘yicha milliy komissiyasi. Misrning Suvaysh kanali "Bir makon, bir yo‘l" loyihasining strategik qismi bo‘lib Xitoyning dengiz ipak yo‘lini qayta qurish rejasining muhim tarkibiy qismidir. Kanalning Osiyo, Afrika va Yevropa o‘rtasidagi savdoni osonlashtirishi dengiz savdosi, logistika va infratuzilmani rivojlantirish bo‘yicha ikki tomonlama hamkorlikni rag‘batlantirdi.
AQSH Milliy mudofaa strategiyasida Xitoy AQSH milliy xavfsizligi manfaatlariga eng katta tahdid sifatida ko‘rsatilgan. Shu sababli, Qohiraning ikki tomonlama munosabatlarni kuchaytirishga urinishi Vashington Xitoyni dushman bilan birodarlashayotgan davlat sifatida ko‘rishi mumkin.
✅ Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz
📱Twitter 📱YouTube 📱Facebook
📱Instagram 📱Telegram