#smth
Эрих Фромм ўзининг Искусство Быть китобида инсоннинг ривожланиши кўпинча бўйсунмаслик туфайли юзага келишини таъкидлайди. Унга кўра, бўйсунмаслик – бу фақат қоидаларга қарши чиқиш эмас, балки ўз қадриятларини излаш, ҳақиқат сари интилиш ва эркин шахс сифатида ўзини англашнинг муҳим босқичидир.
Прометей афсонаси бу фикрни чуқур англатади, дейди Фромм. Прометей олимп илоҳларининг иродасига қарши чиқиб, одамларга оташни тақдим этади. Бу нафақат инсон ҳаётини осонлаштиришга, балки уларнинг ақлий ва ижодий салоҳиятини юзага чиқаришга йўл очади. Унинг бу жасорати инсониятнинг ривожланишида қандай қийинчиликлар ва қўрқувларни енгиш кераклигини кўрсатади.
Тарихда ва ҳаётда бўйсунмасликнинг бошқа мисоллари ҳам кўп учрайди. Масалан, жамиятдаги қабул қилинган ижтимоий нормаларга бўйсунмасликни олайлик. Баъзан жамият қоидалари инсоннинг шахсий эҳтиёжлари ва ички ҳақиқатлари билан зид келади. Бир инсоннинг ғоялари ёки қадриятлари кўпчиликнинг фикрига қарши бўлиши мумкин. Бироқ, ана шу бўйсунмаслик орқали инсон ўз шахсини намоён қилиши ва жамиятнинг ўзини танқид қилиши мумкин.
Масалан, тарихдаги кўплаб сиёсатчилар, ёзувчилар ва олимлар ижтимоий нормаларга бўйсунмаган ҳолда иш олиб боришган. Мартин Лютер Кингни эслайлик. У бўйсунмасликнинг ёрқин намунаси ҳисобланади. У ирқчиликка ва адолатсизликка қарши тинч йўл билан курашиб, инсон ҳуқуқлари учун янги давр эшикларини очди. Унинг “Менинг орзум бор” нутқи жамиятда тенглик ва адолат ғоясини ёйди. Гарчи кўп қаршиликларга дуч келган бўлса-да, Кингнинг бўйсунмаслиги жамиятни ўзгартириш ва эркинлик учун курашнинг тимсолига айланди.
Шу ўринда, шубҳасиз, бўйсунмаслик ҳар доим ҳам ижобий натижаларга олиб келмаслигини таъкидлаш жоиз. Агар бўйсунмаслик фақат манфаатдорлик ёки деструктив мақсадларда қилинса, у инсон ва жамият ҳаётига зарар етказиши мумкин. Шунинг учун бўйсунмаслик ақл-идрок ва юракдан келиб чиқиши, ахлоқий меъёрларга асосланиши муҳим.
Инсоннинг ўзлигини кашф қилиш ва ҳақиқат сари интилиши учун бўйсунмаслик муҳим. Бу – таниш йўлдан чекиниш, янги манзараларга қадам қўйиш ва ўзлигингизни топиш учун курашишдир. Албатта, бу йўл осон эмас, аммо у инсон қалбида эркинлик ва маърифат ёқадиган нурни ҳадя этади.
@readnroll
Эрих Фромм ўзининг Искусство Быть китобида инсоннинг ривожланиши кўпинча бўйсунмаслик туфайли юзага келишини таъкидлайди. Унга кўра, бўйсунмаслик – бу фақат қоидаларга қарши чиқиш эмас, балки ўз қадриятларини излаш, ҳақиқат сари интилиш ва эркин шахс сифатида ўзини англашнинг муҳим босқичидир.
Прометей афсонаси бу фикрни чуқур англатади, дейди Фромм. Прометей олимп илоҳларининг иродасига қарши чиқиб, одамларга оташни тақдим этади. Бу нафақат инсон ҳаётини осонлаштиришга, балки уларнинг ақлий ва ижодий салоҳиятини юзага чиқаришга йўл очади. Унинг бу жасорати инсониятнинг ривожланишида қандай қийинчиликлар ва қўрқувларни енгиш кераклигини кўрсатади.
Тарихда ва ҳаётда бўйсунмасликнинг бошқа мисоллари ҳам кўп учрайди. Масалан, жамиятдаги қабул қилинган ижтимоий нормаларга бўйсунмасликни олайлик. Баъзан жамият қоидалари инсоннинг шахсий эҳтиёжлари ва ички ҳақиқатлари билан зид келади. Бир инсоннинг ғоялари ёки қадриятлари кўпчиликнинг фикрига қарши бўлиши мумкин. Бироқ, ана шу бўйсунмаслик орқали инсон ўз шахсини намоён қилиши ва жамиятнинг ўзини танқид қилиши мумкин.
Масалан, тарихдаги кўплаб сиёсатчилар, ёзувчилар ва олимлар ижтимоий нормаларга бўйсунмаган ҳолда иш олиб боришган. Мартин Лютер Кингни эслайлик. У бўйсунмасликнинг ёрқин намунаси ҳисобланади. У ирқчиликка ва адолатсизликка қарши тинч йўл билан курашиб, инсон ҳуқуқлари учун янги давр эшикларини очди. Унинг “Менинг орзум бор” нутқи жамиятда тенглик ва адолат ғоясини ёйди. Гарчи кўп қаршиликларга дуч келган бўлса-да, Кингнинг бўйсунмаслиги жамиятни ўзгартириш ва эркинлик учун курашнинг тимсолига айланди.
Шу ўринда, шубҳасиз, бўйсунмаслик ҳар доим ҳам ижобий натижаларга олиб келмаслигини таъкидлаш жоиз. Агар бўйсунмаслик фақат манфаатдорлик ёки деструктив мақсадларда қилинса, у инсон ва жамият ҳаётига зарар етказиши мумкин. Шунинг учун бўйсунмаслик ақл-идрок ва юракдан келиб чиқиши, ахлоқий меъёрларга асосланиши муҳим.
Инсоннинг ўзлигини кашф қилиш ва ҳақиқат сари интилиши учун бўйсунмаслик муҳим. Бу – таниш йўлдан чекиниш, янги манзараларга қадам қўйиш ва ўзлигингизни топиш учун курашишдир. Албатта, бу йўл осон эмас, аммо у инсон қалбида эркинлик ва маърифат ёқадиган нурни ҳадя этади.
@readnroll