Қурувчининг кундалигидан
Ўзбек ва Қирғиз қардошлар
2017-йилда Москвада русларга қарашли кичикроқ бўлган қурилиш фирмасида ишладик, бу фирма асосан ички таъмирлаш ишлари билан шуғулланарди.
Кичикроқ деганим сабаби фирмада ишчи ходимлар директори билан оддий ишчиларни қўшиб ҳисоблаганда юз нафарга етмасди.
Оддий ишчилари асосан биз ўзбеклар ва қирғизлардан ташкил топган.
Рус, арман, украинлар ҳам бор эди-ю, уларни ҳаммасини қўшиб санаса қўл бармоқлари ортиб қолади.
Янги иш бошлаган вақтларимизда қирғиз қардошлар билан жудаям иноқ эдик.
"Айнура" номли ҳикоямни ҳам айнан шу жойда танишган қирғиз йигити ҳақида ёзганман.
Ана шу қадрдонликка, иноқликка раҳна солувчилар пайдо бўлди.
Ўзга юртда ишлаётганлар учун энг ёмон ҳолат икки миллат ўртасида жанжал чиқиши.
Арзимас оддий тортишувлар кўпинча катта жанжалларга айланиб кетганини кўп кўрдим.
Мисол учун битта болғани икки киши талашиб қолди, бири ўзбек иккинчиси қирғиз, оддий даҳанаки тортишув муштлашувга айланса шу атрофда эшитган ўзбек ва қирғиз келиб уруш жанжалга қўшилаверади.
Оқибати ёмон бўлади кейин.
Имкон борича шунақа майда ғижи-бижиларни жойида тўхтатиш керак.
Қирғизлар бригадасига янги ишчи келиб қўшилди.
Ичида озгина ғарази бор йигит экан.
Уч тўрт марта бизнинг йигитлар билан айтишиб қолди, катталар аралашиб ғавғони катталатмай бостирамиз.
-- Ҳаммамиз бегона жойда юрган бўлсак, мусофирчиликка уриш жанжал қилиш учунмас, ишлашга келганмиз.
Тинч юрсаларинг бўлмайди-ми?-- дея бақираман ўзимизникиларга.
-- Ака, ўзлари бошлашаяпти биз жим қараб турмаймиз-ку.
Кеча келиб қўлимдаги перфараторни меники деб олиб кетиб қолди, ҳай майли омборхонада бошқаси бор-ку деб индамадим.
Орадан ҳеч қанча вақт ўтмасдан яна келиб бизлар ишлатаётган нарвонни олиб кетмоқчи. "Бор ана омборхонадан бошқа нарвон ол десак," "мен шуни оламан, сен ўзинг бориб олиб кел" дейди.
Мақсади ўзини кўрсатиш, жанжал излаяпти бу бола,-- деди Аҳмад исмли юртдошимиз.
-- Нима бўлсаям сизлар оғирроқ бўлинглар, ҳаммамиз мусулмонлармиз, бир-биримиз билан уришиб юришимиз яхшимас,-- дедим.
Қирғизлар бригадасига бориб, бригадири Русланга, Самариддинга ҳам янги келган Олмос исмли йигит яхши иш қилмаётганини тайинладим.
Бир ҳафтача вақт ўтди, орада яна шунақа майда кўнгилсизликлар бўлиб дилни хира қилди.
Олмос ёши йигирма бешлар атрофида, бўйи баланд, бақувват спортчи йигит, қони қайнаб турадиган даври, ҳе йўқ бе йўқ, ҳеч бир сабабсиз ким биландир уришгиси келаверади.
Бизникиларда ҳам Олмосдан ҳеч бир жиҳатда қолишмайдиган йигитлар бор.
Нима бўлса ҳам ўртадан адоватни йўқотиш керак.
Кўпинча ўзбек, қирғиз йигитлари бир жойда тўпланиб ўтириб суҳбат қилсак, ҳаммаси бир бўлиб мендан латифа айтиб беришимни сўрашарди.
Бир куни бирга ўтирганимизда, бир ёнимга Олмосни, иккинчи ёнимга гавдаси Олмосдан қолишмайдиган уриш жанжал деса, қўйиб берса унга ўхшаганлардан иккитасига бас келадиган, аммо оқибатни кўпроқ ўйлайдиган Аҳмадни ўтқаздим.
Латифа айтиб бердим.
-- Иккинчи жаҳон урушида қатнашган отахондан сўрашибди, "отахон сиз немисларга қарши урушда қатнашгансиз, шу ҳақида қисқача бизларга айтиб берсангиз." дея.
"Эй болам, айтсам ҳайрон бўласизлар. Уруш даҳшат бўлган, катта ўрмонда биринчи куни бизлар немисларди қувдик, иккинчи куни улар бизларни қувди, учинчи куни ўрмонди эгаси келиб ҳаммамизди қувиб солди," деган экан.
Ҳамма баравар кулишди.
-- Олмосбек, Аҳмаджон сизлар ҳам яхшилаб эшитиб олинглар, бу жой ҳаммамизга бегона, ўзбек ҳам, қирғиз ҳам бу ерларда вақтинча юрибмиз.
Ҳадеб жанжал қилаверсак ҳақиқий эгаси ўрис келиб ҳаммамизди қувиб солади, шунинг учун тинч юринглар,-- дедим.
Кулишиб-кулишиб ишимизга тарқашдик.
Самариддин иккаламиз қилган харакатлар фойда бериб тортишувлар камайди, Олмос халиям бизникиларга негадир душмандек қарайди, салгина вазият пайдо бўлса ғурбат бошлаш пайида доим.
Тушлик вақтларида бизникилар бошқа хонада, қирғизлар бошқа хонада ўтириб овқатланишади. Мен икки томонга ҳам аралашиб кетаверардим, тушликни ҳар ким ўзи тайёрлаб олиб келади.
Бир куни Самариддин юринг бизлар билан ўтиринг деб чақирди.
Ўзбек ва Қирғиз қардошлар
2017-йилда Москвада русларга қарашли кичикроқ бўлган қурилиш фирмасида ишладик, бу фирма асосан ички таъмирлаш ишлари билан шуғулланарди.
Кичикроқ деганим сабаби фирмада ишчи ходимлар директори билан оддий ишчиларни қўшиб ҳисоблаганда юз нафарга етмасди.
Оддий ишчилари асосан биз ўзбеклар ва қирғизлардан ташкил топган.
Рус, арман, украинлар ҳам бор эди-ю, уларни ҳаммасини қўшиб санаса қўл бармоқлари ортиб қолади.
Янги иш бошлаган вақтларимизда қирғиз қардошлар билан жудаям иноқ эдик.
"Айнура" номли ҳикоямни ҳам айнан шу жойда танишган қирғиз йигити ҳақида ёзганман.
Ана шу қадрдонликка, иноқликка раҳна солувчилар пайдо бўлди.
Ўзга юртда ишлаётганлар учун энг ёмон ҳолат икки миллат ўртасида жанжал чиқиши.
Арзимас оддий тортишувлар кўпинча катта жанжалларга айланиб кетганини кўп кўрдим.
Мисол учун битта болғани икки киши талашиб қолди, бири ўзбек иккинчиси қирғиз, оддий даҳанаки тортишув муштлашувга айланса шу атрофда эшитган ўзбек ва қирғиз келиб уруш жанжалга қўшилаверади.
Оқибати ёмон бўлади кейин.
Имкон борича шунақа майда ғижи-бижиларни жойида тўхтатиш керак.
Қирғизлар бригадасига янги ишчи келиб қўшилди.
Ичида озгина ғарази бор йигит экан.
Уч тўрт марта бизнинг йигитлар билан айтишиб қолди, катталар аралашиб ғавғони катталатмай бостирамиз.
-- Ҳаммамиз бегона жойда юрган бўлсак, мусофирчиликка уриш жанжал қилиш учунмас, ишлашга келганмиз.
Тинч юрсаларинг бўлмайди-ми?-- дея бақираман ўзимизникиларга.
-- Ака, ўзлари бошлашаяпти биз жим қараб турмаймиз-ку.
Кеча келиб қўлимдаги перфараторни меники деб олиб кетиб қолди, ҳай майли омборхонада бошқаси бор-ку деб индамадим.
Орадан ҳеч қанча вақт ўтмасдан яна келиб бизлар ишлатаётган нарвонни олиб кетмоқчи. "Бор ана омборхонадан бошқа нарвон ол десак," "мен шуни оламан, сен ўзинг бориб олиб кел" дейди.
Мақсади ўзини кўрсатиш, жанжал излаяпти бу бола,-- деди Аҳмад исмли юртдошимиз.
-- Нима бўлсаям сизлар оғирроқ бўлинглар, ҳаммамиз мусулмонлармиз, бир-биримиз билан уришиб юришимиз яхшимас,-- дедим.
Қирғизлар бригадасига бориб, бригадири Русланга, Самариддинга ҳам янги келган Олмос исмли йигит яхши иш қилмаётганини тайинладим.
Бир ҳафтача вақт ўтди, орада яна шунақа майда кўнгилсизликлар бўлиб дилни хира қилди.
Олмос ёши йигирма бешлар атрофида, бўйи баланд, бақувват спортчи йигит, қони қайнаб турадиган даври, ҳе йўқ бе йўқ, ҳеч бир сабабсиз ким биландир уришгиси келаверади.
Бизникиларда ҳам Олмосдан ҳеч бир жиҳатда қолишмайдиган йигитлар бор.
Нима бўлса ҳам ўртадан адоватни йўқотиш керак.
Кўпинча ўзбек, қирғиз йигитлари бир жойда тўпланиб ўтириб суҳбат қилсак, ҳаммаси бир бўлиб мендан латифа айтиб беришимни сўрашарди.
Бир куни бирга ўтирганимизда, бир ёнимга Олмосни, иккинчи ёнимга гавдаси Олмосдан қолишмайдиган уриш жанжал деса, қўйиб берса унга ўхшаганлардан иккитасига бас келадиган, аммо оқибатни кўпроқ ўйлайдиган Аҳмадни ўтқаздим.
Латифа айтиб бердим.
-- Иккинчи жаҳон урушида қатнашган отахондан сўрашибди, "отахон сиз немисларга қарши урушда қатнашгансиз, шу ҳақида қисқача бизларга айтиб берсангиз." дея.
"Эй болам, айтсам ҳайрон бўласизлар. Уруш даҳшат бўлган, катта ўрмонда биринчи куни бизлар немисларди қувдик, иккинчи куни улар бизларни қувди, учинчи куни ўрмонди эгаси келиб ҳаммамизди қувиб солди," деган экан.
Ҳамма баравар кулишди.
-- Олмосбек, Аҳмаджон сизлар ҳам яхшилаб эшитиб олинглар, бу жой ҳаммамизга бегона, ўзбек ҳам, қирғиз ҳам бу ерларда вақтинча юрибмиз.
Ҳадеб жанжал қилаверсак ҳақиқий эгаси ўрис келиб ҳаммамизди қувиб солади, шунинг учун тинч юринглар,-- дедим.
Кулишиб-кулишиб ишимизга тарқашдик.
Самариддин иккаламиз қилган харакатлар фойда бериб тортишувлар камайди, Олмос халиям бизникиларга негадир душмандек қарайди, салгина вазият пайдо бўлса ғурбат бошлаш пайида доим.
Тушлик вақтларида бизникилар бошқа хонада, қирғизлар бошқа хонада ўтириб овқатланишади. Мен икки томонга ҳам аралашиб кетаверардим, тушликни ҳар ким ўзи тайёрлаб олиб келади.
Бир куни Самариддин юринг бизлар билан ўтиринг деб чақирди.