ONA TILI VA ADABIYOT ONLAYN

💥QO'SHMA OLMOSHLAR

⚡️ Ikki asosdan tashkil topgan olmoshlar qo'shma olmoshlar deyiladi: hech kim, hech qachon, har bir, bir kishi, bir narsa, bir nima, nima qilmoq, nima bo'lmoq.


💥JUFT OLMOSHLAR

⚡️Bir-biriga mazmunan yaqin bo'lgan olmoshlarning o'zaro birikuvidan tashkil topgan juft olmoshlar deyiladi: siz-biz, ana-mana, u-bu, sen-u men.


💥TAKRORIY OLMOSHLAR

⚡️ Bir olmoshning aynan yoki ayrim tovush o'zgarishi bilan takrorlanishidan hosil bo'lgan olmoshlar takroriy olmoshlar hisoblanadi: shu-shu, o'sha-o'sha, uncha-muncha, qancha-qancha,unaqa-munaqa.

Do'stlaringizga ham ulashing👇
@ona_tili_adabiyot_maruzalar

📖 PARONIMLAR

Abadiy – mangu
Adabiy – ada­biyotga oid
Abgor – nochor, xarob
Afkor – fikrlar
Abro‘ – qosh
Obro‘ – e’tibor, hurmat
Abzal – ot, eshak egar-jabdug‘i Afzal – a’lo, yaxshi
Adib – yozuvchi
Adip – to‘n mag‘izi
Adl – adolat, odillik
Adil – tik, egilmagan
Adresat – telegramma oluvchi Adresant – xat yuboruvchi
Ahil – totuv, inoq
Ahl – bir soha odamlari
Alam – jismoniy og‘riq
A’lam – diniy arbob
Alamon – olomon
Al’amon – omonlik uchun murojaat
Alo – ustiga: «Nur alo nur»
A’lo – eng yuqori
Alpoz – ahvol, vaziyat, holat
Al­foz – so‘zlar
Amr – buyruq, farmon
Amir – podsho, xon
Ariq – suv oqadigan joy
Oriq – ozg‘in
Asl – tub, negiz, haqiqiy
Asil – a’lo sifatli
Ato – in’om, sovg‘a
Ota – far­zand­li er kishi
Ayon – ma’lum, ravshan
A’yon – amaldorlar
Azm – qat’iy qaror, jazm
Azim – g‘oyat katta, ulkan
Achipti – oshiq o‘yini turi
Achib­di – (qatiq) achibdi
Bad – yomon, yaramas
Ba’d – keyin, so‘ng
Badnafs – nafsi buzuq
Badnafas – nafasi sovuq
Bakor – koriga yaramoq
Bekor – ishsiz
Bal – raqs kechasi
Ball – baho o‘lchovi
Band – modda, paragraf;
Bant – soch lentasi mash­g‘ul
Bayon – yozma ish
Bayan – musiqa asbobi
Bazur – bahuzur, bemalol
Bazo‘r – zo‘rg‘a
Bikr – iffatli qiz, bokira
Bikir – baquvvat
Birov – kimdir
Burov – burash, buramoq
Biyron – so‘zamol, gapdon
Biron – biror
Bob – kitobning qismlari
Bop – munosib
Bod – kasallik
Bot – tez; botmoq
Borlik – mavjudlik
Borliq – mavjudot
Bog‘li – bog‘i bor
Bog‘liq – bog‘langan
Bud – bor-yo‘q narsa
But – be-kam-u ko‘st
Buqa – yosh erkak qoramol
Buq’a – madrasadagi hujra
Buril – burilmoq
Burul – xoldor (ot)
Burj – 12 ta yulduz turkumi
Burch – majburiyat
Burg‘i – parma
Burg‘u – qa­dimgi cholg‘u asbobi

@ona_tili_adabiyot_maruzalar

⚡️Sinonim vaqti (10-sinf asosida)

❗️VATAN, mamlakat, yurt, diyor, el, mulk - Kishi tug‘ilib o‘sgan, o‘zi uning fuqarosi bo‘lgan joy, territoriya.

👉Vatan so‘zida fuqaro, xalq tushunchasi u mansub bo‘lgan joy tushunchasi bilan birlashgan, shuningdek, unda joy (hudud)ning fuqaro, xalq mansubligi, uning «yashash joy»i bo‘yog‘i aks etib turadi.

👉Mamlakat ko‘proq adabiy nutqqa xos bo‘lib, unda «yashash joyi» bo‘yog‘i
juda kuchsiz, hatto yo‘q darajada bo‘ladi. Bu so‘z, umuman, biror xalq yoki xalqlar uchun umumiy (birlashtiruvchi) hududni bildiradi.

👉Yurt ko‘proq oddiy nutqqa xos va u ma’lum joy (hudud) bilan shu joyga mansub xalqni ham qo‘shib ifodalay oladi.

👉Diyor poetik uslubga xos. Bu so‘z, umuman, ma’lum bir joy ma’nosida (ma’lum bir xalqqa mansublik tushunchasisiz) ham qo‘llanadi.

👉El nisbatan eskirgan, hozir ko‘proq poetik asarlarda uchraydi.

❓Mulk so‘zi izohi darslikda berilmagan, lekin biz buni izohlashni joiz deb bildik.

👉Mulk kitobiy uslubga xos.
Ixtiyordagi, qo'ldagi bor mol-dunyo, yer-suv, imorat va b. boylik;
esk. kt. Joy, mamlakat kabi ma'noli so'z bilan birikib, shu so'z anglatgan joy, mamlakat, viloyat ma'nosini bildiradi.

@ona_tili_adabiyot_maruzalar