#Aytmatov
Ch. Aytmatov "ALVIDO EY,GULSARI" asari
Ch. Aytmatovning "Alvido ey, Gulsari" asari boshqa asarlari kabi juda ham mashhur va o‘quvchi qalbiga yo‘l topa oladigan asarlar sirasiga kiradi. Asar urushdan keyin qirg‘iz xalqining ayanchli ahvoli va turmush-tarzini cho‘ponlar va yilqichilarning hayoti orqali ochib bergan.
Gulsari bu otning nomi. Asar ham otning o‘limi bilan bog‘liq lavhalar bilan boshlanadi. Ammo asarning bosh g‘oyasi Gulsarining hayoti emas balki, o‘sha davrdagi qirg‘iz xalqining o‘ta ayanchli ahvoli, og‘ir turmush-tarzi, partiya a‘zolarining qahramonona mehnatlari, qiyinchiligi, azob-uqubatlari, oddiy xalqqa nisbatan qilinadigan nohaqliklar,zug‘umlar, kattalarning safsataboz maqtovlari va shu bilan birgalikda umrning o‘tkinchiligi, keksaygan sari hech narsaga yaramaydigan va keraksiz bo‘lib qolishi kabi g‘oyalar ilgari surilgan. Urushdan keyin xalq shu darajada ayanchli ahvolga tushganki, o‘zlari yetishtiradigan narsani o‘zining ehtiyoji uchun ishlatolmagan. To‘lanboylarning o‘tovi yamalaverib yaroqsiz ahvolga keladi. Kigizni topib bo‘lmaydi. O‘tovni yamash uchun jun kerak. Junni narxi esa oltin bilan barobar. Qo‘lida qancha qo‘yi bo‘lsa ham ularning oddiygina junidan foydalanolmaydi.
ASARDAGI OBRAZLAR TALQINI:
Asar bosh qahramoni Tanaboy Bekasov-haqiqiy kommunist, hukumat uchun jonini ayamaydigan va buning uchun o‘z akasini quloq qilgan inson. U umri davomida partiyaga sodiq xizmat qildi. Nohaq partiya a‘zolari safidan chiqarilgandan ham, u o‘z ishini davom ettirdi, haqiqiy kommunistligicha qoldi. Ammo men uni ijobiy obraz deb atay olmadim. To‘g‘ri, u adolatparvar, xalqni o‘ylaydigan, mehnatkash, to‘g‘ri so‘z, halol inson. Ammo xiyonatkor. O‘z xotini va farzandlari bo‘la turib Bibijonni sevib qoladi. Xotiniga xiyonat qiladi. Ancha vaqt o‘tgandan keyin ham Jo‘raning dafn ma‘rosimida Bibijonni ko‘rib " Qaniydi menga kelib dalda bersaydi" deydi.
Asarda hammaga o‘rnak bo‘ladigan ijobiy obraz sifatida Jaydar va Karimbekovni aytishimiz mumkin.
"Agar er xotining yoki xotin erining nuqsonini bilib turib yashirsa, qiyomatda Alloh ularning nuqsonlarini yashirar ekan". (HADISDAN)
Jaydar ana shunday ayollardan edi. Dovul bo‘lib, yilqilardan xavotir olib To‘lanboy Bibijonning uyidan ich kiyimda chiqib ketadi. Jaydar shunda ham erining obro‘sini o‘ylab: "Sen shu yerda tura tur. Senga ovqat, kiyim-kechak keltiraman. Bu ahvolda odamlarning ko‘ziga qanday qaraysan",- deydi. Jaydarni biz o‘ta sabrli va matonatli, eriga doimo to‘g‘ri yo‘lni ko‘rsatadigan , yomon kunida hamdard bo‘ladigan ayol sifatida ta‘riflasak arziydi.
Karimbekov obraziga to‘xtaladigan bo‘lsak u hukumat a‘zosi. Shunday bo‘lsada u boshqalar kabi o‘zini o‘ylaydigan , haqiqatni ko‘ra turib ko‘z yumib ketadiganlardan emas. Xalqning ahvolidan kelib chiqib mulohaza yuritadigan, oddiy xalqni himoya qiladigan, haqiqatdan qo‘rqmaydigan, adolatparvar inson. Vaholanki, o‘sha davrda bunday insonlar juda ham kam bo‘lgan. Balki, Karimbekov kabi adolatpeshalar ko‘payganda xalqning ahvoli bu darajada bo‘lmasmidi?
✍️ Sadoqat Istamova
💬📹📹 @mutolaa_sehri
Ch. Aytmatov "ALVIDO EY,GULSARI" asari
Ch. Aytmatovning "Alvido ey, Gulsari" asari boshqa asarlari kabi juda ham mashhur va o‘quvchi qalbiga yo‘l topa oladigan asarlar sirasiga kiradi. Asar urushdan keyin qirg‘iz xalqining ayanchli ahvoli va turmush-tarzini cho‘ponlar va yilqichilarning hayoti orqali ochib bergan.
Gulsari bu otning nomi. Asar ham otning o‘limi bilan bog‘liq lavhalar bilan boshlanadi. Ammo asarning bosh g‘oyasi Gulsarining hayoti emas balki, o‘sha davrdagi qirg‘iz xalqining o‘ta ayanchli ahvoli, og‘ir turmush-tarzi, partiya a‘zolarining qahramonona mehnatlari, qiyinchiligi, azob-uqubatlari, oddiy xalqqa nisbatan qilinadigan nohaqliklar,zug‘umlar, kattalarning safsataboz maqtovlari va shu bilan birgalikda umrning o‘tkinchiligi, keksaygan sari hech narsaga yaramaydigan va keraksiz bo‘lib qolishi kabi g‘oyalar ilgari surilgan. Urushdan keyin xalq shu darajada ayanchli ahvolga tushganki, o‘zlari yetishtiradigan narsani o‘zining ehtiyoji uchun ishlatolmagan. To‘lanboylarning o‘tovi yamalaverib yaroqsiz ahvolga keladi. Kigizni topib bo‘lmaydi. O‘tovni yamash uchun jun kerak. Junni narxi esa oltin bilan barobar. Qo‘lida qancha qo‘yi bo‘lsa ham ularning oddiygina junidan foydalanolmaydi.
ASARDAGI OBRAZLAR TALQINI:
Asar bosh qahramoni Tanaboy Bekasov-haqiqiy kommunist, hukumat uchun jonini ayamaydigan va buning uchun o‘z akasini quloq qilgan inson. U umri davomida partiyaga sodiq xizmat qildi. Nohaq partiya a‘zolari safidan chiqarilgandan ham, u o‘z ishini davom ettirdi, haqiqiy kommunistligicha qoldi. Ammo men uni ijobiy obraz deb atay olmadim. To‘g‘ri, u adolatparvar, xalqni o‘ylaydigan, mehnatkash, to‘g‘ri so‘z, halol inson. Ammo xiyonatkor. O‘z xotini va farzandlari bo‘la turib Bibijonni sevib qoladi. Xotiniga xiyonat qiladi. Ancha vaqt o‘tgandan keyin ham Jo‘raning dafn ma‘rosimida Bibijonni ko‘rib " Qaniydi menga kelib dalda bersaydi" deydi.
Asarda hammaga o‘rnak bo‘ladigan ijobiy obraz sifatida Jaydar va Karimbekovni aytishimiz mumkin.
"Agar er xotining yoki xotin erining nuqsonini bilib turib yashirsa, qiyomatda Alloh ularning nuqsonlarini yashirar ekan". (HADISDAN)
Jaydar ana shunday ayollardan edi. Dovul bo‘lib, yilqilardan xavotir olib To‘lanboy Bibijonning uyidan ich kiyimda chiqib ketadi. Jaydar shunda ham erining obro‘sini o‘ylab: "Sen shu yerda tura tur. Senga ovqat, kiyim-kechak keltiraman. Bu ahvolda odamlarning ko‘ziga qanday qaraysan",- deydi. Jaydarni biz o‘ta sabrli va matonatli, eriga doimo to‘g‘ri yo‘lni ko‘rsatadigan , yomon kunida hamdard bo‘ladigan ayol sifatida ta‘riflasak arziydi.
Karimbekov obraziga to‘xtaladigan bo‘lsak u hukumat a‘zosi. Shunday bo‘lsada u boshqalar kabi o‘zini o‘ylaydigan , haqiqatni ko‘ra turib ko‘z yumib ketadiganlardan emas. Xalqning ahvolidan kelib chiqib mulohaza yuritadigan, oddiy xalqni himoya qiladigan, haqiqatdan qo‘rqmaydigan, adolatparvar inson. Vaholanki, o‘sha davrda bunday insonlar juda ham kam bo‘lgan. Balki, Karimbekov kabi adolatpeshalar ko‘payganda xalqning ahvoli bu darajada bo‘lmasmidi?
✍️ Sadoqat Istamova
💬📹📹 @mutolaa_sehri