💎𝘽𝙍𝘼𝙄𝙉𝙂𝘼𝙄𝙉 💎

Tizim maqtamaydi

Bog‘bondan bog‘ni yaxshi parvarish qilishni talab qilishadi.

O‘zi bitta gul ham o‘stira olmaydiganlar, bog‘bonga qanday parvarish qilish yo‘lini belgilab berishadi.

Telba bog‘bon belgilangan yo‘ldan emas, o‘zi bilgan to‘g‘ri yo‘ldan yuradi.

Belgilangаn yo‘ldan yurmаgаni uchun gаp eshitаdi, tаnqid qilinаdi.

Bizning telba bog‘bon esа bu gаplаrdаn tаshvishlаnmаydi.

Chunki bilаdi, uning bog‘i yaqinda gullaydi. Meva beradi.

Lekin bаribir tizim uni mаqtаmаydi.

Telba bog‘bonga bаribir. U buni mаqtov uchun qilmagandi.

O’yinlar o’ynamang

Nobel, Oscar, Oltin to‘p, maktabning eng sevimli o‘qituvchisi — ajoyib mukofotlar. Insonlarni ruhlantiradi, o‘z ustida ishlashga undaydi.

Ammo har bir mukofot manipulyatsiya qiladi, o‘z qolipiga solishga, insonlarni jamiyat fikriga moslashishga va ba’zan qadriyatlarini o‘zgartirishga majbur qiladi.

Yuqoridagi mukofotlarni yutmoqchi bo‘lganlar Falastin-Isroil mojarosi, Xitoydagi uyg‘urlar qirg‘ini haqida gapira olmaydi. Gapirsa, mukofot ololmaydi.

G‘arb mukofoti bo‘lsa — g‘arb mafkurasiga, sharqniki bo‘lsa — sharq siyosatiga moslashishga majbur bo‘ladi.

“Eng sevimli ustoz” mukofotini olishni xohlaganlar ba’zan rahbariyat bilan ko‘p tortishmasligi, noto‘g‘ri ish qilsa ham bolalarga yoqmaydigan jazolarni bermasligiga to‘g‘ri keladi. Jazo bersa, “sevimli” bo‘lmay qoladi.

Ustoz bolalarga va rahbariyatga moslasha boshlaydi. Moslashmaganlar va o‘z prinsiplarida mustahkam turganlar e’tiborsiz qoldiriladi.

Mukofotlarga qiziqsangiz, o‘yinlar ichida qolib ketasiz. Ular — o‘ynatuvchi, siz esa o‘ynovchi bo‘lib qolasiz. O‘zligingizni unutib qo‘yishingiz mumkin. Amallaringiz o‘zingizniki bo‘lmay qoladi.

O‘yinlar o‘ynamang. O‘yinlardan va o‘ynatuvchilardan kattaroq bo‘ling. Uzoq vaqt sifatli va prinsiplaringizdan voz kechmagan holda ishlang — o‘zlari olib kelib berishadi. Kamida umringiz oxirida o‘zligingizni unutmaganingiz uchun xursand bo‘lasiz.

@MuallimMuhammad

Olim bo‘lma mayliga, odam edi desinlar...

Olim bo‘lma mayliga, odam edi desinlar...

Buzg‘unchi bo‘ling!

Sinfxona ichi uchun ishlab chiqiladigan ko‘plab qoidalar doim sinfxona tashqarisidagilar tomonidan ishlab chiqilgan.

10 yillardan beri dars bermagan vazir va uning yordamchilari yoki darsni faqat tartib saqlash vositasi deb hisoblaydigan ba’zi direktor va zavuchlar ustozlarga “to‘g‘ri” dars o‘tish usullari va tartiblarini o‘rgatishadi.

Yaxshi o‘qituvchi belgilaridan biri uning “buzg‘unchiligida”. Doim hamma qonun-qoidalarga amal qilishga majbur emassiz.

Ba’zan rejadan chetga chiqish, bolalar bilan munozara o‘tkazish, biror ilmiy masalani muhokama qilish, hayotiy ko‘nikmalar o‘rgatish, ko‘chada dars o‘tish yoki zakovat o‘ynash ham mumkin.

Maktab tomonidan aytilgan hamma qonunlarga qo‘shilishingiz ham shart emas, ularning ba’zilari mantiqsiz. Buni ochiq aytish va ba’zan buni bajarmaslik ham norma. Sabab va oqibatlarini bilmas ekanmiz, shunga olib boradigan ishlarni qilishimiz shart emas va bolalarni ham bunga majburlamaylik.

Kutilmaganlik effekti sizni sevimli o‘qituvchilardan biri qiladi. Erkin bo‘ling, erkin fikr bildiring, bolalarga ham erkinlik bering. Ba’zan qoidalarni buzing. Lekin maqsad shu orqali dars sifatini oshirish va bolalarni fanga qiziqtirish bo‘lsin.

Lekin bu doimiy bo‘lmasin va umumiy ta’lim sifatiga ta’sir etmasin!

@MuallimMuhammad