Shu holat bir talaba bilan bo’lgan suxbatimizni eslatdi. U qiz chet elda o’qimoqchiyu, lekin grant yutib chet elga ketmaganlgida universitetni aybdor qilib ko’rsatardi.
T: Universitetim yomon, grantlar, konkurslar kelsa, biz bexabar qolamiz. Biga aytishmaydi. Faqat boylar, tanish-bilishi borlar grant yutub ketishadi o’qishga.
Men: Men ham oldin shunaqa o’ylar edim, lekin siz ‘xalqaro bo’lim’ga borib grantlar tog’risida ma’lumot qidirganmisiz?
T: yo’q.
M: Grant yutgan talabalardan yo’l-yo’riq so’raganmisiz?
T: yo’q
M: grant kimlar uchun berilishini, qanday bilim va ko’nikmalarga ega bo’lishi kerakligidan habaringiz bormi?
T: yo’q
M: O’ziz qidirib topib bormasez, sizga hech kim yordam bermidi va yordam berishga majbur ham emas. Xattoki, o’sha odam grant yutgan bo’lsa ham, “yo’q, yordam bermayman”, deyishga haqqi bor.
Odatda grant beradigan tashkilotlar eng iqtidorli, o’sha sohada tajribasi bor, poetnsiali yuqori, yangilik yaratmoqchi bo’lgan, o’z vataniga va grant yutgan tashkilotga foyda keltira oladigan talabalarni, millionta, yuzta odamdan tanlab olishadi.
M: Nega o’zingizni grant yutishga loyiqman deb o’ylaysiz?
T: bilmadim
M: grant yutganingizdan keyin, vatnga qaytganingizda qanday foyda bera olasiz?
T: Bilmiman.
M: shu narsalar haqida o’ylab ko’ring, izlaning. Agar moliyaviy imkoniyatiz bo’lsa grant yutib beradigan “consulting”larga borsez bo’ladi. Xizmat haqqi pulli, viza, hujjatlar va boshqa narsalarda yordam berishadi.
Grant beruvchi tashkilotlar verbsaytidan ham foydalansangiz bo’ladi. Google va telegramdan ham qidirib ko’ring.

…

O’zidan boshqa hammani aybdor qilib, o’zidan bechorani yasab oladiganlar har doim birovlar kelib muammosin hal qilib berishini kutadi. Bu “infantile” odam pozitsiyasi. Lekin real hayotda hamma o’z hayoti uchun mas’ul boladi. Hech kim sizga yordam berishga majbur emas.