Генри Киссенжер "Хитой хақида" китобидан парчалар
Хитой вариантидаги истисночилик шундан иборатки Хитой ўз ғояларини бошқаларга мажбурлаб тиқиштирмайди, балки хорижликларнинг хитойга келишлари ва уларни қабул қилишларига имкон беради… Империя сифатида Хитой ўзини ўраб турган бошқа халқларга холислик таклиф қилган, лекин тенгликни эмас: у уларга нисбатан инсонпарварлик ва ҳамдардлик билан муносабатда бўлади, лекин бу фақат улар хитой маданиятини қабул қилган тақдирдагина амалга ошади, уларнинг расм-русумларга риоя қилишлари эса Хитойга бўйсунганлик белгиси ҳисобланади.
Қўшма Штатлар каби, Хитой ҳам ўзининг алоҳида миссиясига ишонади. Лекин Хитой ҳеч қачон ўз қадриятларини бутун дунё бўйлаб тарқатиш учун америкаликларнинг универсализм ғоясини қўллаб-қувватламаган.
Хитой сўнгги йигирма асрнинг ўн саккизтасида ҳар қандай европа мамлакатига нисбатан жаҳон ялпи ички маҳсулотининг катта қисмини ишлаб чиқарган. Ҳатто 1820 йилда ҳам у жаҳон ЯИМининг 30 фоизидан кўпроғини ташкил этган, бу эса Ғарбий ва Шарқий Европа ҳамда Қўшма Штатларнинг ЯИМини қўшиб ҳисоблаганда ҳам ошиб кетган.
Хитой вариантидаги истисночилик шундан иборатки Хитой ўз ғояларини бошқаларга мажбурлаб тиқиштирмайди, балки хорижликларнинг хитойга келишлари ва уларни қабул қилишларига имкон беради… Империя сифатида Хитой ўзини ўраб турган бошқа халқларга холислик таклиф қилган, лекин тенгликни эмас: у уларга нисбатан инсонпарварлик ва ҳамдардлик билан муносабатда бўлади, лекин бу фақат улар хитой маданиятини қабул қилган тақдирдагина амалга ошади, уларнинг расм-русумларга риоя қилишлари эса Хитойга бўйсунганлик белгиси ҳисобланади.
Қўшма Штатлар каби, Хитой ҳам ўзининг алоҳида миссиясига ишонади. Лекин Хитой ҳеч қачон ўз қадриятларини бутун дунё бўйлаб тарқатиш учун америкаликларнинг универсализм ғоясини қўллаб-қувватламаган.
Хитой сўнгги йигирма асрнинг ўн саккизтасида ҳар қандай европа мамлакатига нисбатан жаҳон ялпи ички маҳсулотининг катта қисмини ишлаб чиқарган. Ҳатто 1820 йилда ҳам у жаҳон ЯИМининг 30 фоизидан кўпроғини ташкил этган, бу эса Ғарбий ва Шарқий Европа ҳамда Қўшма Штатларнинг ЯИМини қўшиб ҳисоблаганда ҳам ошиб кетган.