#geofakt | Ismoilov Jaloliddin
1995-yilda AQSh g‘arbidagi Yelloustoun milliy bog‘ida 14 ta bo'ri yovvoyi tabiatga qo'yib yuboriladi. Olimlar, aynan, shu 14 ta bo'ri butun ekosistemani o'zgartirib yuborishini hayollariga ham keltirmagan edilar.
70 yildan beri parkda bo'rilar yo'q edi, aniqrog‘i yo‘q qilingan edi.
Bo'rilar barcha kiyiklarni yeb tugatishmagan bo'lishsa-da, kiyiklar endi xohlagan joylarida xohlagandek yura olishmasdi. 6 yil davomida o‘simliklar soni 5 baravar ko'payadi. Daryo bo'ylarida daraxtlar o'sa boshladi. Oqimi o'zgarib ketgan daryo oldingi holatiga qaytib, yo'nalishi o'nglanadi. Qunduz, ondatra, o'rdak va baliqlar paydo bo'ldi. Bo'rilar shoqollarning sonini kamaytirdi, bu esa o'z navbatida quyon va sichqonlarning ko'payishiga olib keldi. Natijada parkga qirg'iy va tulkilar kelishdi. Keyinchalik parkda ayiqlar paydo bo'ldi. Parkning geografiyasi umuman o'zgarib ketdi.
Demak, bo‘ri, yo‘lbars, ayiq kabi yovvoyi hayvonlar «o‘zi nega kerak» degan ahmoqona savolga yuqoridagi tahlillar orqali «chiroyli» javob olish mumkin.
Kanalimiz: @geografiya_OTM 🕊
🐾 Tabiatga balans zarur!
1995-yilda AQSh g‘arbidagi Yelloustoun milliy bog‘ida 14 ta bo'ri yovvoyi tabiatga qo'yib yuboriladi. Olimlar, aynan, shu 14 ta bo'ri butun ekosistemani o'zgartirib yuborishini hayollariga ham keltirmagan edilar.
70 yildan beri parkda bo'rilar yo'q edi, aniqrog‘i yo‘q qilingan edi.
Bu vaqt ichida kiyiklar haddan tashqari ko'payib, mahalliy floraga jiddiy zarar yetkazishayotgandi.
Bo'rilar barcha kiyiklarni yeb tugatishmagan bo'lishsa-da, kiyiklar endi xohlagan joylarida xohlagandek yura olishmasdi. 6 yil davomida o‘simliklar soni 5 baravar ko'payadi. Daryo bo'ylarida daraxtlar o'sa boshladi. Oqimi o'zgarib ketgan daryo oldingi holatiga qaytib, yo'nalishi o'nglanadi. Qunduz, ondatra, o'rdak va baliqlar paydo bo'ldi. Bo'rilar shoqollarning sonini kamaytirdi, bu esa o'z navbatida quyon va sichqonlarning ko'payishiga olib keldi. Natijada parkga qirg'iy va tulkilar kelishdi. Keyinchalik parkda ayiqlar paydo bo'ldi. Parkning geografiyasi umuman o'zgarib ketdi.
Ko‘rinib turganidek, tabiatdagi bir butunlik qonuniyatining bir zanjirini uzish, boshqalarining tanazzuliga olib keladi.
Demak, bo‘ri, yo‘lbars, ayiq kabi yovvoyi hayvonlar «o‘zi nega kerak» degan ahmoqona savolga yuqoridagi tahlillar orqali «chiroyli» javob olish mumkin.
Kanalimiz: @geografiya_OTM 🕊