“Agar butun dunyo yoʻqlikka yuz tutib, faqat u qolsa, men mavjud boʻlishda davom etaveraman; agar barchasi qolsa-yu, faqat u ketsa, olam men uchun ulkan begona maydonga aylanadi, ortiq bir qismi boʻlmay qolaman”
Emili Bronte - Boʻronli tepaliklar
Boʻronli tepaliklar – Ernsholar oilasiga qarashli mulk nomi. U yerdagilarning hayoti sokin kechardi, baxtlariga goʻyo hech narsa soya solmayotgandek. Ammo kunlardan bir kuni oila boshligʻi koʻchadan topib olgan bolakayni uyga yetaklab kelishi bir maromda kechayotgan hayotni izdan chiqarib yuboradi. Nafaqat “Boʻronli tepaliklar”dagilarni, balki atrofdagi boshqalarning ham hayotiga ta’sir qila boshlaydi…
Emili Brontening “Boʻronli tepaliklar”i shunchaki klassika emas. U oʻz davri qobiqlarini yorib chiqqan, ayol ijodkor haqidagi tasavvurlarni butkul oʻzgartirib yuborgan asar. Shu sababdan ham dastlab asar jiddiy qabul qilinmagan boʻlsa kerak. Tiniq osmonda gumburlagan momoqaldiroqdek kirib kelgandi adabiyotga.
Emili Bronte biz kitoblarda oʻqishga oʻrganib qolgan sof muhabbat, sof hislar haqida yozmaydi. Balki, hayotda koʻp uchraydigan nosogʻlom sevgini koʻrsatib beradi. Hislarini nazorat qilolmaydigan, ehtirosi oʻzini boshqarishiga yoʻl qoʻyib bergan insonlarning fojiasini koʻrsatib bergan. Uning qahramonlari ham oʻzgacha va shu bilan birga juda tabiiy. Egoist, alamzada, shafqatsiz insonlar bilan tanishasiz. Axir atrofimizda ham toʻla shunday insonlar-ku, shundaymasmi? Oʻzimizda yoʻqmi bu qusurlar?
Qahramonlar hatto nafrati bilan boʻlsa ham koʻnglingizdan joy egallaydi, hech biri befarq qoldirmaydi. Ammo shaxsan men bosh qahramondan nafratlanolmadim. Uning shu holga kelishiga nimalar sabab boʻlganini eng boshidan kuzatib kelayotganim uchundir balki. Menda unga nisbatan koʻproq achinish hissi bor edi.
Virjiniya Vulf “Shaxsiy xona”sida Emili Bronteni alohida tilga oladi. “Ortiqcha chiranmasdan yozgan” deydi. Asarni oʻqigach Vulf nima demoqchi ekanini tushunib yetdim. Emili koʻnglidagi borini toʻkib solgan, bunda bironta ortiqcha gap uchratmaysiz. Oʻxshamagan, yopishmagan joyi yoʻq, barchasi oʻz oʻrnida.
Yozuvchi menga emotsiyalarni eng keng spektrda his qildirdi. Sevgi va nafrat, gʻazab, mehr, jahl, rahm, achinish, hayrat, barchasi qorishib ketdi mutolaa jarayonida. Barchaga tavsiya qilaman.
Emili Bronte - Boʻronli tepaliklar
Boʻronli tepaliklar – Ernsholar oilasiga qarashli mulk nomi. U yerdagilarning hayoti sokin kechardi, baxtlariga goʻyo hech narsa soya solmayotgandek. Ammo kunlardan bir kuni oila boshligʻi koʻchadan topib olgan bolakayni uyga yetaklab kelishi bir maromda kechayotgan hayotni izdan chiqarib yuboradi. Nafaqat “Boʻronli tepaliklar”dagilarni, balki atrofdagi boshqalarning ham hayotiga ta’sir qila boshlaydi…
Emili Brontening “Boʻronli tepaliklar”i shunchaki klassika emas. U oʻz davri qobiqlarini yorib chiqqan, ayol ijodkor haqidagi tasavvurlarni butkul oʻzgartirib yuborgan asar. Shu sababdan ham dastlab asar jiddiy qabul qilinmagan boʻlsa kerak. Tiniq osmonda gumburlagan momoqaldiroqdek kirib kelgandi adabiyotga.
Emili Bronte biz kitoblarda oʻqishga oʻrganib qolgan sof muhabbat, sof hislar haqida yozmaydi. Balki, hayotda koʻp uchraydigan nosogʻlom sevgini koʻrsatib beradi. Hislarini nazorat qilolmaydigan, ehtirosi oʻzini boshqarishiga yoʻl qoʻyib bergan insonlarning fojiasini koʻrsatib bergan. Uning qahramonlari ham oʻzgacha va shu bilan birga juda tabiiy. Egoist, alamzada, shafqatsiz insonlar bilan tanishasiz. Axir atrofimizda ham toʻla shunday insonlar-ku, shundaymasmi? Oʻzimizda yoʻqmi bu qusurlar?
Qahramonlar hatto nafrati bilan boʻlsa ham koʻnglingizdan joy egallaydi, hech biri befarq qoldirmaydi. Ammo shaxsan men bosh qahramondan nafratlanolmadim. Uning shu holga kelishiga nimalar sabab boʻlganini eng boshidan kuzatib kelayotganim uchundir balki. Menda unga nisbatan koʻproq achinish hissi bor edi.
Virjiniya Vulf “Shaxsiy xona”sida Emili Bronteni alohida tilga oladi. “Ortiqcha chiranmasdan yozgan” deydi. Asarni oʻqigach Vulf nima demoqchi ekanini tushunib yetdim. Emili koʻnglidagi borini toʻkib solgan, bunda bironta ortiqcha gap uchratmaysiz. Oʻxshamagan, yopishmagan joyi yoʻq, barchasi oʻz oʻrnida.
Yozuvchi menga emotsiyalarni eng keng spektrda his qildirdi. Sevgi va nafrat, gʻazab, mehr, jahl, rahm, achinish, hayrat, barchasi qorishib ketdi mutolaa jarayonida. Barchaga tavsiya qilaman.