Ba'zan mana, Sun'iy Intellekt rivojlanyapti, endi senga o'xshash tarjimonlar ishsiz qoladi, degan gap eshitaman. Rosti, bu shunchalik johilona va kulgili ki...
Biz shundoq ham tarjimonlar sifatida ko'p pul topmaymiz. Yo tarjimani asosiy ish sifatida bajarmaymiz. Xuddi bitta kitobning puli bilan biz moshina, uy olayotgandek gapirishadi.
Sun'iy Intellekt kelsin, tarjima qilsin. Xudo haqqi qilsin, chunki O'zbekistonda yaxshi tarjimon anqoning urug'i. Har qanday kitobni o'giroladigan intellekt kelsa, biz ham o'qiymiz.
Bundan tashqari, nashriyotlar saviyasi va xalqning kitobga munosabati ham bor.
O'zbek kitob sferasi, xususan noshirlar orasida yaxshi asar o'girtirib chiqaradigan nashriyot bir qo'lning barmog'idan nariga o'tmaydi aslida. Buni, chet eldagi bestsellerni chiqarib, O'zbekistonda ham uni yaxshi sotgani bilan maqtanadigan noshirlar misolida ko'rishingiz mumkin. Nyu York Tayms bestsellerining yaxshi sotilishi noshirga emas, oddiygina marketing ishiga bog'liq, xolos. O'quvchi uni topib o'qiyveradi. Haqiqiy noshirlik burchak-surchakdagi javohirlarni topib, uni bestsellerga aylantira olishda. Bunday tug'ma kashfiyotchi noshirlar esa, aytanimdek oz, chidab bo'lmas darajada oz.
Xalqning kitobxonligiga kelsak... Mayli, siz juda yaxshi asarni sifatli Sun'iy Intellekt tarjimasi bilan taqdim qildingiz. Nechta odam o'qiydi? O'ttiz olti millionlik bu mamlakatda, kitob o'qiydigan, yaxshi kino ko'radigan, kel bugun shu mavzudagi hujjatli filmni tomosha qilay, deydigan ongi uyg'oq odam, nari borsa yigirma mingta, xolos. Qolgan xalq tirik qolish uchun kurash bilan band. Yigirma ming kishi uchun ishlaydigan tarjimonlar ishsiz qolsa nima, qolmasa nima? Bundan tashqari, shu nashriyotlar sun'iy intellektdan foydalana boshlasa, bugun bozorda urchib yotgan rasvo tarjimalar kamayarmidi... Odam holimizda ham bu ishni juda don'dirib tashlaganimiz yo'q.
Shu bilan birga, ushbu masalaning faqat iqtisodiy tarafiga e'tibor berib, uning shaxsiyat bilan bog'liq jihatlarini unutib qo'ygandekmiz. Sun'iy Intellekt mening o'rnimga tarjima qilishi mumkin, ammo mening tarjima jarayonidan olgan zavqimni menga berolmaydi. Men, umuman tarjimondan tortib mahalladagi g'isht teruvchi ustagacha, faqat pul uchun ishlamaymiz. Bu ishdan zavq olganimiz, uni bajara turib, shu ish uchun yaratilganimizni his qilish uchun ham bajaramiz. AI ertaga she'r yoza boshlasa, endi she'r yetarli, deb shoirlar she'r yozmay qo'yadimi? Yo siz bolaligingizdan beri o'z uyingizni o'zingiz qurishni orzu qilgansizu buni ham Sun'iy Intellektga berib qo'yasizmi? Ya'ni, bu ishning ijodiy zavq tarafi ham bor. Intellekt kelsin, biz tarjimonlar ham erkinlashamiz. Nashriyotlarga tobeligimiz kamayadi. O'zimiz o'z hur irpdamiz bilan o'girgan asarimizni bemalol ulashaveramiz.
Men-ku tarjimani asosiy tirikchilik manbayiga aylantirmadim, boshqa tarjimonlar ham nonini topaveradi. Hech yo'q, o'sha intellektga o'z tarjima uslubimizning patentini sotib yo muharrirlik qilib ham qorin to'ydiraveramiz. Menimcha, aynan bu ishsizlik bilan bizni qo'rqitayotgan va kod yozishni kasbga aylantirgan developerlar bir sergak tortsin. Hatto men, kodlashda nol bilimim bilan ChatGPT ga yozdirgan kodlarim orqali ishimni bitira boshladim. Ammo, albatta ularning sohasida ham biz bilmagan taraflar serob.
Qisqasi, tarjimonlar ishsiz qolmaydi, chunki badiiy tarjima degan rasmiy kasb shundog'am mavjud emas. Biz faqat zavq uchun o'giramiz va bu davom etadi. Taraqqiyotdan qo'rqmayllik, chunki turklar aytganidek, qo'rquv o'limni kechiktirib qo'ymaydi.
Mirzohid
@bobil_kutubxonasi
Biz shundoq ham tarjimonlar sifatida ko'p pul topmaymiz. Yo tarjimani asosiy ish sifatida bajarmaymiz. Xuddi bitta kitobning puli bilan biz moshina, uy olayotgandek gapirishadi.
Sun'iy Intellekt kelsin, tarjima qilsin. Xudo haqqi qilsin, chunki O'zbekistonda yaxshi tarjimon anqoning urug'i. Har qanday kitobni o'giroladigan intellekt kelsa, biz ham o'qiymiz.
Bundan tashqari, nashriyotlar saviyasi va xalqning kitobga munosabati ham bor.
O'zbek kitob sferasi, xususan noshirlar orasida yaxshi asar o'girtirib chiqaradigan nashriyot bir qo'lning barmog'idan nariga o'tmaydi aslida. Buni, chet eldagi bestsellerni chiqarib, O'zbekistonda ham uni yaxshi sotgani bilan maqtanadigan noshirlar misolida ko'rishingiz mumkin. Nyu York Tayms bestsellerining yaxshi sotilishi noshirga emas, oddiygina marketing ishiga bog'liq, xolos. O'quvchi uni topib o'qiyveradi. Haqiqiy noshirlik burchak-surchakdagi javohirlarni topib, uni bestsellerga aylantira olishda. Bunday tug'ma kashfiyotchi noshirlar esa, aytanimdek oz, chidab bo'lmas darajada oz.
Xalqning kitobxonligiga kelsak... Mayli, siz juda yaxshi asarni sifatli Sun'iy Intellekt tarjimasi bilan taqdim qildingiz. Nechta odam o'qiydi? O'ttiz olti millionlik bu mamlakatda, kitob o'qiydigan, yaxshi kino ko'radigan, kel bugun shu mavzudagi hujjatli filmni tomosha qilay, deydigan ongi uyg'oq odam, nari borsa yigirma mingta, xolos. Qolgan xalq tirik qolish uchun kurash bilan band. Yigirma ming kishi uchun ishlaydigan tarjimonlar ishsiz qolsa nima, qolmasa nima? Bundan tashqari, shu nashriyotlar sun'iy intellektdan foydalana boshlasa, bugun bozorda urchib yotgan rasvo tarjimalar kamayarmidi... Odam holimizda ham bu ishni juda don'dirib tashlaganimiz yo'q.
Shu bilan birga, ushbu masalaning faqat iqtisodiy tarafiga e'tibor berib, uning shaxsiyat bilan bog'liq jihatlarini unutib qo'ygandekmiz. Sun'iy Intellekt mening o'rnimga tarjima qilishi mumkin, ammo mening tarjima jarayonidan olgan zavqimni menga berolmaydi. Men, umuman tarjimondan tortib mahalladagi g'isht teruvchi ustagacha, faqat pul uchun ishlamaymiz. Bu ishdan zavq olganimiz, uni bajara turib, shu ish uchun yaratilganimizni his qilish uchun ham bajaramiz. AI ertaga she'r yoza boshlasa, endi she'r yetarli, deb shoirlar she'r yozmay qo'yadimi? Yo siz bolaligingizdan beri o'z uyingizni o'zingiz qurishni orzu qilgansizu buni ham Sun'iy Intellektga berib qo'yasizmi? Ya'ni, bu ishning ijodiy zavq tarafi ham bor. Intellekt kelsin, biz tarjimonlar ham erkinlashamiz. Nashriyotlarga tobeligimiz kamayadi. O'zimiz o'z hur irpdamiz bilan o'girgan asarimizni bemalol ulashaveramiz.
Men-ku tarjimani asosiy tirikchilik manbayiga aylantirmadim, boshqa tarjimonlar ham nonini topaveradi. Hech yo'q, o'sha intellektga o'z tarjima uslubimizning patentini sotib yo muharrirlik qilib ham qorin to'ydiraveramiz. Menimcha, aynan bu ishsizlik bilan bizni qo'rqitayotgan va kod yozishni kasbga aylantirgan developerlar bir sergak tortsin. Hatto men, kodlashda nol bilimim bilan ChatGPT ga yozdirgan kodlarim orqali ishimni bitira boshladim. Ammo, albatta ularning sohasida ham biz bilmagan taraflar serob.
Qisqasi, tarjimonlar ishsiz qolmaydi, chunki badiiy tarjima degan rasmiy kasb shundog'am mavjud emas. Biz faqat zavq uchun o'giramiz va bu davom etadi. Taraqqiyotdan qo'rqmayllik, chunki turklar aytganidek, qo'rquv o'limni kechiktirib qo'ymaydi.
Mirzohid
@bobil_kutubxonasi