4P’ni 4P’dan farqi bor!
Ochigʻi Nurbek akani shu postidan keyin ancha vaqt menda savol koʻpayib ketdi!
Nimaga?
Sababi birinchi oʻrinda sotuv yoki mahsulot sifati?
Sotuv birinchi oʻrinda boʻlsa nimaga mahsulot sifatli boʻlish kerak?
...
Qisqasini aytganda gap koʻp!
Ammo bugun oʻzimcha, oʻz qarashimdan kelib chiqib javob yozishga qaror qildim.
4P nima o‘zi?
Bu marketingning asosiy tamoyillari, ya’ni:
1. Product (Mahsulot) – Nima sotyapsiz? Sifatlimi, bozorda talab bormi?
2. Price (Narx) – Narxni qanday qo‘yyapsiz? Raqobatchilardan qimmat bo‘lsa – sotilmaydi, arzon bo‘lsa – zarar.
3. Place (Joylashuv) – Mahsulot qayerda va qanday yetkazayapsiz? Maqsadli auditoriyangiz uni oson topa olishi kerak.
4. Promotion (Rag‘batlantirish) – Sotishni qanday oshiryapsiz? Reklama, chegirma, bonuslar – to‘g‘ri ishlatyapsizmi?
Demak bunda doimiy yoʻl qoʻyiladigan xatolarga toʻxtalamiz. Bir narsani tushinib oling!
Marketingda bir necha yillik marketologlar va biznesmenlar ham xato qiladi.
🔴1-xato: “Yaxshi mahsulot o‘zini o‘zi sotadi”
Yozda hali ham eslayman. Jazirama issiqda tarvuz sotgan edik. Xabaringiz bor 2024-yil tarvuz biznes oʻxshamadi.
Xullas bozordamiz tezroq ketish kerak. Bozorda 70% tarvuzlar asosan Qashqadaryo, Jizzax, Vodiy va boshqa viloyatlardan kelib sotganini hisobiga ham raqobat kuchaydi.
Bizni produkt ustunligi: Shirin *mesnoy, aynan bizni qishloq tarafdagi tarvuzlar ( bu maqtanishmas, haqiqat ) oʻta zoʻr pishgan silasa yorilib ketardi.
Boshqa viloyat produkt ustunligi: Diqqat qiling bir xil standard katta va tashqi tarafdan chiroyli ( yoʻlni uzoqligi hisobiga koʻp turib so'ligandir. Shuni hisobiga mazasi oʻzgargan )
🔴 2-xato: Noto‘g‘ri auditoriya
Tarvuzni 3 ta sherik boʻlib ekkanmiz. Sotuvda ham 3 kishi turardik. Sheriklarim tasavvurida " tarvuzni hamma oladi. Hammaga kerak. Sababi mazali ". Ammo *reklom tarafdan harakat yoʻq edi. Audtoriyani ushlab qola olmasdi.
Bozor qoidasi:
1 ta mijozga hech qachon faqat bitta sotaman deb maqsad qilma!
Qisqasi oʻzim marketingda ishlayman. So'zamol boʻlishim kerak. Va boshladim!
" Kelinglar mana *mesnoy oʻzimizni Bagarani tarvuzlar "
Koʻpchilik aytishi mumkin. Nima zarl deb. Ammo bu bozor uchun " Target " dek ketadi.
🔴3-xato: Toʻgʻri taklif
🔻 Sotuv boʻlyapti har soatda 20 ta tarvuz sotildi. Faqat meni *gazel imda shuncha savdo. Menda deyarli tugadi. Sheriklarim bozor ichidagi produktni menikiga qoʻshdi.
Keyin ular oʻyladi:
" Nimaga bu koʻp sotyapti? "
✅ Javob esa juda oddiy!
Katta 20 kg ortiq keladigan tarvuzlar 25 mingdan edi. Kichik 5 kg tarvuzlar 5 mingdan sotilyotgan edi. Men yuqori narxni biroz koʻtarib, past narxdagini tushirdim. Ayrim paytlarda esa teskarisi!
Natijada odamlar narxni tushiryapman deb o'ylashib oʻz narxida olayotganini unitishdi. Keyinchalik ham aynan bizdan olib ketishadigan boʻldi. Bu yomon narsa emas. Shunchaki bozorda oʻz qiymatingni saqlab qolish.
Siz uchun nima maslahat bera olaman?
Statistikaga ko‘ra, to‘g‘ri marketing strategiyasiz reklama budjetining 60% bekorga ketadi. Shuning uchun 4P’ni to‘g‘ri tushunib, ishlatish talab qilinadi!
*qolganini keyinroq yozaman.
💠@ashinaqa_gaplar
Avvalroq bitta pitseriya marketingiga aralashish imkonim boʻlgan.
Oʻzimcha kreativni zoʻrini qilaman deb, Italiyada oʻqiydigan ukamga “Italiyada pitsa bilan bogʻliq qanaqa trendlar, kreativlar, reklamalar bor?” deganman
Uning javobi: Italyanlar SMM, reklama qilmaydi, bu yerda pitsa qilishadi, tamom
1-oʻrinda mahsulot
Ochigʻi Nurbek akani shu postidan keyin ancha vaqt menda savol koʻpayib ketdi!
Nimaga?
Sababi birinchi oʻrinda sotuv yoki mahsulot sifati?
Sotuv birinchi oʻrinda boʻlsa nimaga mahsulot sifatli boʻlish kerak?
...
Qisqasini aytganda gap koʻp!
Ammo bugun oʻzimcha, oʻz qarashimdan kelib chiqib javob yozishga qaror qildim.
4P nima o‘zi?
Bu marketingning asosiy tamoyillari, ya’ni:
1. Product (Mahsulot) – Nima sotyapsiz? Sifatlimi, bozorda talab bormi?
2. Price (Narx) – Narxni qanday qo‘yyapsiz? Raqobatchilardan qimmat bo‘lsa – sotilmaydi, arzon bo‘lsa – zarar.
3. Place (Joylashuv) – Mahsulot qayerda va qanday yetkazayapsiz? Maqsadli auditoriyangiz uni oson topa olishi kerak.
4. Promotion (Rag‘batlantirish) – Sotishni qanday oshiryapsiz? Reklama, chegirma, bonuslar – to‘g‘ri ishlatyapsizmi?
Demak bunda doimiy yoʻl qoʻyiladigan xatolarga toʻxtalamiz. Bir narsani tushinib oling!
Marketingda bir necha yillik marketologlar va biznesmenlar ham xato qiladi.
🔴1-xato: “Yaxshi mahsulot o‘zini o‘zi sotadi”
Yozda hali ham eslayman. Jazirama issiqda tarvuz sotgan edik. Xabaringiz bor 2024-yil tarvuz biznes oʻxshamadi.
Xullas bozordamiz tezroq ketish kerak. Bozorda 70% tarvuzlar asosan Qashqadaryo, Jizzax, Vodiy va boshqa viloyatlardan kelib sotganini hisobiga ham raqobat kuchaydi.
Bizni produkt ustunligi: Shirin *mesnoy, aynan bizni qishloq tarafdagi tarvuzlar ( bu maqtanishmas, haqiqat ) oʻta zoʻr pishgan silasa yorilib ketardi.
Boshqa viloyat produkt ustunligi: Diqqat qiling bir xil standard katta va tashqi tarafdan chiroyli ( yoʻlni uzoqligi hisobiga koʻp turib so'ligandir. Shuni hisobiga mazasi oʻzgargan )
🔴 2-xato: Noto‘g‘ri auditoriya
Tarvuzni 3 ta sherik boʻlib ekkanmiz. Sotuvda ham 3 kishi turardik. Sheriklarim tasavvurida " tarvuzni hamma oladi. Hammaga kerak. Sababi mazali ". Ammo *reklom tarafdan harakat yoʻq edi. Audtoriyani ushlab qola olmasdi.
Bozor qoidasi:
1 ta mijozga hech qachon faqat bitta sotaman deb maqsad qilma!
Qisqasi oʻzim marketingda ishlayman. So'zamol boʻlishim kerak. Va boshladim!
" Kelinglar mana *mesnoy oʻzimizni Bagarani tarvuzlar "
Koʻpchilik aytishi mumkin. Nima zarl deb. Ammo bu bozor uchun " Target " dek ketadi.
🔴3-xato: Toʻgʻri taklif
🔻 Sotuv boʻlyapti har soatda 20 ta tarvuz sotildi. Faqat meni *gazel imda shuncha savdo. Menda deyarli tugadi. Sheriklarim bozor ichidagi produktni menikiga qoʻshdi.
Keyin ular oʻyladi:
" Nimaga bu koʻp sotyapti? "
✅ Javob esa juda oddiy!
Katta 20 kg ortiq keladigan tarvuzlar 25 mingdan edi. Kichik 5 kg tarvuzlar 5 mingdan sotilyotgan edi. Men yuqori narxni biroz koʻtarib, past narxdagini tushirdim. Ayrim paytlarda esa teskarisi!
Natijada odamlar narxni tushiryapman deb o'ylashib oʻz narxida olayotganini unitishdi. Keyinchalik ham aynan bizdan olib ketishadigan boʻldi. Bu yomon narsa emas. Shunchaki bozorda oʻz qiymatingni saqlab qolish.
Siz uchun nima maslahat bera olaman?
✅ Mahsulot – Raqobatchilardan qanday farqli ekanini aniqlang.
✅ Narx – Bozordagi real talab va mijozlarning imkoniyatlarini hisobga oling.
✅ Joylashuv – Mijozlaringiz qayerda yurishini aniqlash va ularga mos keladigan joylarni tanlang.
✅ Rag‘batlantirish – To‘g‘ri auditoriyaga maqsadli reklamalar va chegirmalar qiling.
Statistikaga ko‘ra, to‘g‘ri marketing strategiyasiz reklama budjetining 60% bekorga ketadi. Shuning uchun 4P’ni to‘g‘ri tushunib, ishlatish talab qilinadi!
*qolganini keyinroq yozaman.
💠@ashinaqa_gaplar