⚡️КОЛЛАПС — бу ўткир қон томир етишмовчилиги бўлиб артериал қон босимни ўткир пасайиши натижасида чуқур карахтлик билан характерланиб кечиктириб бўлмайдиган давони талаб қиладиган ҳолат ҳисобланади.
📌 Артериал босим пасайишининг 3 тури фарқланади:
🫀 Кардиоген коллапс юрак билан боғлик бўлиб юракдан чиқадиган қон миқдорининг камайиши (уменьшения объемы выброса крови) натижасидан юзага келади. бу миокард инфакти, миокардитларда, ўпка артерияси тромбоэмболияси кабиларда кузатилиши мумкин.
🩸Гиповолимик (геморрагик) коллапс: Танадаги умумий айланувчи қон миқдорининг (ОЦК) тўсатдан камайиши натижасида келиб чиқади. Асосий сабаби тўсатдан ички ва ташқи ўткир қон йўқотишларда кузатилади.
🧠 Томир коллапси — периферик қон томирларни кенгайиши (тонусининг пасайиши) билан изоҳланиб, ўткир инфекцион касалликларда (пневмония, сепсис, қорин тифи ва ҳ.к.) ва дорилар таъсирида (наркотиклар, нитратлар) кимёвий моддалардан заҳарланишларда, бундан ташқари тезкор аллергик реакциялар (анафилактик шок) заминида кузатилиши мумкин.
🩺 КЛИНИКАСИ
Тўсатдан аҳволнинг ёмонлашуви, бош айланиши, бошда оғриқ, кўнгил айниши, карахтлик, қулоқда шовқин, рангпарлик, атрофдагиларга бефарқлик, кўз қирраларини ўткирлашуви, тана температурасининг пасайиши, ҳансираш, акроцианоз, ташқи таьсирларга реакциясини йўқлиги билан характерланади.
☝️ Тез ёрдам ҳодимлари келгунча бемор қариндошлари томонидан биринчи ёрдам:
Биринчи навбатда бош мияга қон келишини яхшилаш мақсадида беморни очиқ ҳавога текис жойга ётқизилиб, оёқлари бош сатҳидан юқорига кўтариб туришдан иборат.
🆘 Тез тиббий ёрдам тактикаси!
Коллапс келтириб чиқарувчи сабаб бартараф қилиб (М: қон кетишни тўхтатиб) артериал босимни кўтаришга қаратилган чоралар кўрилади.
Қон босимини кўтариш учун кофеин 20%—1 мл м/и ёки т/о, мезатон 1%—1 мл м/о ёки т/о га қилинади.
Оғир ҳолатларда изотоник ёки глюкоза 5% ли 200 мл эритмага 0,18% ли адреналин 1-2 мл қўшиб в/и га томчилаб юборилади.
— Кортикостероидлардан дексаметазон 8-16 мг в/и га юборилади.
— Интоксикацион ҳолларда глюкоза 5%—200мл ёки натрий хлорнинг 0,9% изотоник эритмасидан 1-2 литргача в/и га юборилади ва госпитализация қилинади.
👉 @Tezyordam_103
…
📌 Артериал босим пасайишининг 3 тури фарқланади:
🫀 Кардиоген коллапс юрак билан боғлик бўлиб юракдан чиқадиган қон миқдорининг камайиши (уменьшения объемы выброса крови) натижасидан юзага келади. бу миокард инфакти, миокардитларда, ўпка артерияси тромбоэмболияси кабиларда кузатилиши мумкин.
🩸Гиповолимик (геморрагик) коллапс: Танадаги умумий айланувчи қон миқдорининг (ОЦК) тўсатдан камайиши натижасида келиб чиқади. Асосий сабаби тўсатдан ички ва ташқи ўткир қон йўқотишларда кузатилади.
🧠 Томир коллапси — периферик қон томирларни кенгайиши (тонусининг пасайиши) билан изоҳланиб, ўткир инфекцион касалликларда (пневмония, сепсис, қорин тифи ва ҳ.к.) ва дорилар таъсирида (наркотиклар, нитратлар) кимёвий моддалардан заҳарланишларда, бундан ташқари тезкор аллергик реакциялар (анафилактик шок) заминида кузатилиши мумкин.
🩺 КЛИНИКАСИ
Тўсатдан аҳволнинг ёмонлашуви, бош айланиши, бошда оғриқ, кўнгил айниши, карахтлик, қулоқда шовқин, рангпарлик, атрофдагиларга бефарқлик, кўз қирраларини ўткирлашуви, тана температурасининг пасайиши, ҳансираш, акроцианоз, ташқи таьсирларга реакциясини йўқлиги билан характерланади.
☝️ Тез ёрдам ҳодимлари келгунча бемор қариндошлари томонидан биринчи ёрдам:
Биринчи навбатда бош мияга қон келишини яхшилаш мақсадида беморни очиқ ҳавога текис жойга ётқизилиб, оёқлари бош сатҳидан юқорига кўтариб туришдан иборат.
🆘 Тез тиббий ёрдам тактикаси!
Коллапс келтириб чиқарувчи сабаб бартараф қилиб (М: қон кетишни тўхтатиб) артериал босимни кўтаришга қаратилган чоралар кўрилади.
Қон босимини кўтариш учун кофеин 20%—1 мл м/и ёки т/о, мезатон 1%—1 мл м/о ёки т/о га қилинади.
Оғир ҳолатларда изотоник ёки глюкоза 5% ли 200 мл эритмага 0,18% ли адреналин 1-2 мл қўшиб в/и га томчилаб юборилади.
— Кортикостероидлардан дексаметазон 8-16 мг в/и га юборилади.
— Интоксикацион ҳолларда глюкоза 5%—200мл ёки натрий хлорнинг 0,9% изотоник эритмасидан 1-2 литргача в/и га юборилади ва госпитализация қилинади.
👉 @Tezyordam_103
…