Eng muammoli mijozlar sirasiga jinsiy jinoyatdan jabrlanganlarni bemalol kiritishimiz mumkin. Chunki ular bilan ishlash jarayonida, tajribali psixologning o’zida ham ba’zi salbiy holatlar paydo bo’lishi mumkin.
Men psixolog sifatida jinsiy zo‘ravonlik qurbonlari bilan ishlash jarayonida psixologlar duch keladigan ba’zi qiyinchiliklar haqida siz bilan o‘rtoqlashmoqchiman.
________________________________________
Psixologlarda yuzaga keladigan qiyinchiliklar:
1. Mijoz bilan ishonchni o‘rnatishdagi qiyinchiliklar:
o Ishonchni tiklash: Jabrlanuvchilar ko‘pincha boshqalarga ishonishda qiynaladilar, chunki ular o‘zlariga yaqin kishidan yoki notanishdan zo‘ravonlikni boshdan kechirishgan.
o Ochilish qiyinligi: Mijozlar o‘z hissiyotlari va tajribalarini ifoda etishda qiyinchiliklarga duch kelishi mumkin, bu esa terapevtik jarayonni sekinlashtiradi.
________________________________________
2. Travmatizatsiya va uning alomatlari:
o Posttravmatik stress buzilishi (PTSB): Jabrlanuvchilarda kuchli stress, bezovtalik, tushkunlik va qo‘rquv alomatlari mavjud bo‘lishi mumkin, bu esa terapiya jarayonini murakkablashtiradi.
o Dissotsiativ holatlar: Ba’zi mijozlar travmani eslashdan qochish uchun dissotsiativ xatti-harakatlarni namoyon qiladi, bu esa ularga yetib borishni qiyinlashtiradi.
________________________________________
3. Transfarensiya va kontrtransfarensiya:
o Transfarensiya: Mijozning o‘zidagi his-tuyg‘ularini psixologga yo‘naltirishi, masalan, qo‘rquv yoki g‘azabni terapevtga qaratishi mumkin.
o Kontrtransfarensiya: Psixologning mijozga nisbatan shaxsiy his-tuyg‘ulari paydo bo‘lishi, bu esa professional munosabatni saqlashni qiyinlashtirishi mumkin (masalan, psixologning mijozga kuchli achinishni his etishi).
________________________________________
4. Emotsional kuyish va ikkilamchi travmatizatsiya:
o Vikarius travma: Psixolog mijozning og‘ir tajribalarini eshitish orqali o‘zi ham ruhiy zarba olishi mumkin.
o Burnout (emotsional kuyish): Uzoq muddatli stress va hissiy yuk psixologning o‘zida charchoq, motivatsiyaning pasayishi va ishga bo‘lgan qiziqishning yo‘qolishiga olib kelishi mumkin.
________________________________________
5. Madaniy va ijtimoiy to‘siqlar:
o Stigmatizatsiya: Jamiyatdagi salbiy qarashlar sababli jabrlanuvchilar o‘z tajribalarini oshkor qilishdan qo‘rqishi mumkin.
o Madaniy farqlar: Psixolog va mijoz orasidagi madaniy to‘siqlar samarali muloqotni qiyinlashtirishi mumkin.
________________________________________
6. Huquqiy va axloqiy masalalar:
o Maxfiylikni saqlash: Psixolog mijozning ma’lumotlarini maxfiy saqlashi kerak, ammo ba’zi hollarda huquqni muhofaza qilish organlariga xabar berish zaruriyati tug‘ilishi mumkin.
o Etik dilemma: Mijozning xavfsizligini ta’minlash va uning roziligisiz harakat qilmaslik orasida muvozanatni topish qiyin bo‘lishi mumkin.
________________________________________
Jinsiy zo‘ravonlikka uchragan mijozlar bilan ishlash psixologlardan katta sabr-toqat, bilim va o‘ziga g‘amxo‘rlikni ham talab qiladi. Ushbu qiyinchiliklarni anglash va ularni yengish yo‘llarini izlash orqali biz jabrlanuvchilarga yanada samarali yordam ko‘rsatishimiz mumkin. Psixolog sifatida men nafaqat mijozlarimning, balki o‘z ruhiy salomatligimni ham saqlashga intilaman, chunki bu bizning ishimizda muvaffaqiyatning kalitidir.
®️ Psixologiya
Men psixolog sifatida jinsiy zo‘ravonlik qurbonlari bilan ishlash jarayonida psixologlar duch keladigan ba’zi qiyinchiliklar haqida siz bilan o‘rtoqlashmoqchiman.
________________________________________
Psixologlarda yuzaga keladigan qiyinchiliklar:
1. Mijoz bilan ishonchni o‘rnatishdagi qiyinchiliklar:
o Ishonchni tiklash: Jabrlanuvchilar ko‘pincha boshqalarga ishonishda qiynaladilar, chunki ular o‘zlariga yaqin kishidan yoki notanishdan zo‘ravonlikni boshdan kechirishgan.
o Ochilish qiyinligi: Mijozlar o‘z hissiyotlari va tajribalarini ifoda etishda qiyinchiliklarga duch kelishi mumkin, bu esa terapevtik jarayonni sekinlashtiradi.
________________________________________
2. Travmatizatsiya va uning alomatlari:
o Posttravmatik stress buzilishi (PTSB): Jabrlanuvchilarda kuchli stress, bezovtalik, tushkunlik va qo‘rquv alomatlari mavjud bo‘lishi mumkin, bu esa terapiya jarayonini murakkablashtiradi.
o Dissotsiativ holatlar: Ba’zi mijozlar travmani eslashdan qochish uchun dissotsiativ xatti-harakatlarni namoyon qiladi, bu esa ularga yetib borishni qiyinlashtiradi.
________________________________________
3. Transfarensiya va kontrtransfarensiya:
o Transfarensiya: Mijozning o‘zidagi his-tuyg‘ularini psixologga yo‘naltirishi, masalan, qo‘rquv yoki g‘azabni terapevtga qaratishi mumkin.
o Kontrtransfarensiya: Psixologning mijozga nisbatan shaxsiy his-tuyg‘ulari paydo bo‘lishi, bu esa professional munosabatni saqlashni qiyinlashtirishi mumkin (masalan, psixologning mijozga kuchli achinishni his etishi).
________________________________________
4. Emotsional kuyish va ikkilamchi travmatizatsiya:
o Vikarius travma: Psixolog mijozning og‘ir tajribalarini eshitish orqali o‘zi ham ruhiy zarba olishi mumkin.
o Burnout (emotsional kuyish): Uzoq muddatli stress va hissiy yuk psixologning o‘zida charchoq, motivatsiyaning pasayishi va ishga bo‘lgan qiziqishning yo‘qolishiga olib kelishi mumkin.
________________________________________
5. Madaniy va ijtimoiy to‘siqlar:
o Stigmatizatsiya: Jamiyatdagi salbiy qarashlar sababli jabrlanuvchilar o‘z tajribalarini oshkor qilishdan qo‘rqishi mumkin.
o Madaniy farqlar: Psixolog va mijoz orasidagi madaniy to‘siqlar samarali muloqotni qiyinlashtirishi mumkin.
________________________________________
6. Huquqiy va axloqiy masalalar:
o Maxfiylikni saqlash: Psixolog mijozning ma’lumotlarini maxfiy saqlashi kerak, ammo ba’zi hollarda huquqni muhofaza qilish organlariga xabar berish zaruriyati tug‘ilishi mumkin.
o Etik dilemma: Mijozning xavfsizligini ta’minlash va uning roziligisiz harakat qilmaslik orasida muvozanatni topish qiyin bo‘lishi mumkin.
________________________________________
Jinsiy zo‘ravonlikka uchragan mijozlar bilan ishlash psixologlardan katta sabr-toqat, bilim va o‘ziga g‘amxo‘rlikni ham talab qiladi. Ushbu qiyinchiliklarni anglash va ularni yengish yo‘llarini izlash orqali biz jabrlanuvchilarga yanada samarali yordam ko‘rsatishimiz mumkin. Psixolog sifatida men nafaqat mijozlarimning, balki o‘z ruhiy salomatligimni ham saqlashga intilaman, chunki bu bizning ishimizda muvaffaqiyatning kalitidir.
®️ Psixologiya