9,8 foiz
Dekabr oyida oylik inflyatsiya 1 foizni tashkil etib yillik inflyatsiya 9,8 foizgacha sekinlashgan. Bunda, energiya tovalari narxlarining oshirilishi natijasida umumiy inflyatsiya darajasi sezilarli tezlashganligiga qaramasdan oziq-ovqat mahsulotlari (xususan meva-sabzavotlar) narxining oldingi yillarga nisbatan mavsumiylik davri chuqurroq (narxi oldingi yillarga nisbatan ko‘proq pasaygan) davom etganligi yillik inflyatsiyaning yana bir xonali raqamga qaytishiga zamin yaratgan. Xususan, meva-sabzavotlar narx o‘zgarishi hisobga olinmaganda hisoblangan inflyatsiya 12 foizni tashkil etgan.
Mavsumiy narx pasayishi davrida (may-avgust) oziq-ovqat mahsulotlari narxi 4,8 foizga pasaygan. Taqqoslash uchun, 2023 hamda 2022 yillarning mos davrlarida oziq-ovqat mahsulotlari narxi mos ravishda 0,4 hamda 2,3 foizga oshgan edi.
Umuman olganda, energiya mahsulotlari narxining oshirilishi iqtisodiyotning boshqa tarmoqlariga keng tarqalishi deyarli kuzatilmadi (bu mavzu albatta chuqurroq o‘rganishga muhtoj). Bu holatni bazaviy inflyatsiyaning 7 foiz atrofida yuqori o‘zgarishsiz saqlanib kelayotganligidan ham ko‘rish mumkin (bazaviy inflyatsiya narxi yuqori volotillikni ko‘rsatuvchi xususan energiya hamda oziq-ovqat tovarlarini chiqarib tashlash orqali hisoblanadi).
Kelasi yilda ham energiya tovarlari narxlarining oshirilishi rejalashtirilmoqda albatta bu o‘zgarish umumiy inflyatsiyaning yana tezlashiga sabab bo‘ladi. Ammo joriy yildagi kabi bu o‘zgarish bir martalik baza effektiga ega bo‘lsa, hamda bazaviy inflyatsiyaning tezlashishiga olib kelmasa, unda o‘rta muddatli targetga maqsad qilinganligi kabi 2026 yilda erishilishi mumkin bo‘ladi. Lekin yuqorida aytganimdek, energiya tovarlari narxi o‘zgarishining boshqa tovarlar narxiga sezilarli ta’sir qilmaganligi chuqur o‘rganilishi kerak bo‘lgan mavzu.
Dekabr oyida oylik inflyatsiya 1 foizni tashkil etib yillik inflyatsiya 9,8 foizgacha sekinlashgan. Bunda, energiya tovalari narxlarining oshirilishi natijasida umumiy inflyatsiya darajasi sezilarli tezlashganligiga qaramasdan oziq-ovqat mahsulotlari (xususan meva-sabzavotlar) narxining oldingi yillarga nisbatan mavsumiylik davri chuqurroq (narxi oldingi yillarga nisbatan ko‘proq pasaygan) davom etganligi yillik inflyatsiyaning yana bir xonali raqamga qaytishiga zamin yaratgan. Xususan, meva-sabzavotlar narx o‘zgarishi hisobga olinmaganda hisoblangan inflyatsiya 12 foizni tashkil etgan.
Mavsumiy narx pasayishi davrida (may-avgust) oziq-ovqat mahsulotlari narxi 4,8 foizga pasaygan. Taqqoslash uchun, 2023 hamda 2022 yillarning mos davrlarida oziq-ovqat mahsulotlari narxi mos ravishda 0,4 hamda 2,3 foizga oshgan edi.
Umuman olganda, energiya mahsulotlari narxining oshirilishi iqtisodiyotning boshqa tarmoqlariga keng tarqalishi deyarli kuzatilmadi (bu mavzu albatta chuqurroq o‘rganishga muhtoj). Bu holatni bazaviy inflyatsiyaning 7 foiz atrofida yuqori o‘zgarishsiz saqlanib kelayotganligidan ham ko‘rish mumkin (bazaviy inflyatsiya narxi yuqori volotillikni ko‘rsatuvchi xususan energiya hamda oziq-ovqat tovarlarini chiqarib tashlash orqali hisoblanadi).
Kelasi yilda ham energiya tovarlari narxlarining oshirilishi rejalashtirilmoqda albatta bu o‘zgarish umumiy inflyatsiyaning yana tezlashiga sabab bo‘ladi. Ammo joriy yildagi kabi bu o‘zgarish bir martalik baza effektiga ega bo‘lsa, hamda bazaviy inflyatsiyaning tezlashishiga olib kelmasa, unda o‘rta muddatli targetga maqsad qilinganligi kabi 2026 yilda erishilishi mumkin bo‘ladi. Lekin yuqorida aytganimdek, energiya tovarlari narxi o‘zgarishining boshqa tovarlar narxiga sezilarli ta’sir qilmaganligi chuqur o‘rganilishi kerak bo‘lgan mavzu.