Review.uz - "Иқтисодий шарҳ" журнали

🖊 Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар марказида жорий техник миссия доирасида Жаҳон банки мутахассислари билан учрашув бўлиб ўтди

2025 йил 3 апрель куни Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар марказида Марказ директори Обид Хакимов ва дастур раҳбари Девид Найт бошчилигидаги Жаҳон банкининг Иқтисодий ривожланиш масалалари бўйича миссияси вакиллари ўртасида учрашув бўлиб ўтди.

👥 Учрашувдан мақсад иқтисодий ривожланиш дастурининг навбатдаги босқичини муҳокама қилиш эди. Учрашувда Марказ директори Ўзбекистонда амалга оширилаётган кенг кўламли ислоҳотлар, шунингдек, ислоҳотларни баҳолаш ва уларнинг мамлакатдаги иқтисодий вазиятга таъсири бўйича Марказ тадқиқотлари натижалари билан таништирди.

🔝 Томонлар ислоҳотлар кун тартибини, жумладан, давлат молия сиёсати ва дастурий бюджетлаштириш соҳасидаги ҳамкорликни ҳам муҳокама қилдилар. Мутахассислар давлат молия тизими ва солиқ сиёсати масалалари бўйича таҳлилий ишларни олиб бориш муҳимлигини таъкидладилар.

🔝 Муҳокаманинг муҳим жиҳати Ўзбекистон иқтисодиёти учун барқарор ўсиш ва салмоқли салоҳиятни намойиш этаётган IТ-соҳаси бўлди. Хусусан, ушбу соҳадаги хизматлар экспорти 1 миллиард долларга етиши мумкинлиги тахмин қилинмоқда.

Батафсил:
⬇️⬇️⬇️
ўзб review.uz/oz/fkx
рус review.uz/fkx
инг review.uz/en/fkx

Обуна бўлиш:
⬇️⬇️⬇️
© Иқтисодий шарҳ
© Экономическое обозрение
© Economic Review

telegram | facebook | twitter| instagram |linkedin

❗️❗️❗️«Иқтисодий шарҳ» журналининг 2025 йилдаги 3️⃣-сони

➡️Ушбу сон мавзуси: Франция билан муносабатлар стратегик характер касб этмоқда

⬇️Ушбу сонда ўқинг:

🔝 Франция билан муносабатлар
стратегик тус олмоқда

🔝 Ўзбекистон ва Покистон ўртасидаги
иқтисодий ҳамкорлик истиқболлари

🔝 Грузия делегациясининг
Тошкентга ташрифи

🔝 Тадбиркорлигимни илм ва амалиётни
уйғунлаштириш асосига қурдим
⚡️тадбиркор билан интервью⚡️

🔝 Ўзбекистонда сигареталар
контрабандасига қарши кураш

🔝 Чакана савдода яширин
иқтисодиётни қисқартириш

🔝 Кичик ва ўрта бизнес учун
экспорт бозорларининг
сегментацияси таҳлили

🔝 Валюта операцияларининг
Ўзбекистондаги инвестицион
муҳитга таъсири

🔝 Мақсадимиз – аҳоли турмуш даражаси
ва даромадларини янада ошириш
🔝 ҳоким ёрдамчиси билан интервью

🔝 Буюк Бобурнинг “Бобурнома” ва
“Мубайян” асарларида адолатли солиқ
сиёсатининг ишлаб чиқилиши

🔝 Савдо қарама-қаршилиги кучайиши

🔝 Мариана Маццукатонинг
“Тадбиркорлик давлати”
китобига шарҳ
📖Book Review

⚡️Юклаб олиш
📍Иқтисодий шарҳ
📍Экономическое обозрение

‼️«ИҚТИСОДИЙ ШАРҲ» журналининг барча сонлари мавжуд ✔️CLICK ✔️PAYME ✔️Visa / MasterCard

💻 Нашрга обунани REVIEW.UZ сайтида расмийлаштириш мумкин!

Обуна бўлиш:
⬇️⬇️⬇️
© Иқтисодий шарҳ
© Экономическое обозрение
© Economic Review

telegram | facebook | twitter| instagram |linkedin

🇺🇿🇪🇺 Самарқандда янги иқтисодий истиқболлар очилади

1️⃣“Янги Ўзбекистон” газетасида Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази директори Обид Хакимовнинг жорий йил 3-4-апрель кунлари Самарқанд шаҳрида бўлиб ўтаётган “Марказий Осиё – Европа Иттифоқи” саммити доирасида Ўзбекистон ва Европа Иттифоқи ўртасидаги иқтисодий ҳамкорликни ривожлантириш истиқболларига бағишланган таҳлилий мақоласи эълон қилинди.

🪧 Ўзбекистоннинг машиналар, асбоб-ускуналар ва транспорт воситалари бўйича умумий импортининг 16 фоиз атрофидаги қисми ЕИ мамлакатларига тўғри келади. 2024 йилда ушбу позициялар, шу жумладан, учиш аппаратлари, шунингдек, электротехника маҳсулотлари, асбоблар ва тиббий асбоб-ускуналар ЕИ мамлакатларидан Ўзбекистон импортининг қарийб 50 фоизи атрофидани ташкил этди.

📊Сўнгги йилларда Европа Иттифоқи мамлакатлари билан инвестициявий ҳамкорлик жадал ривожланмоқда. Хусусан, 2024 йилда ЕИдан хорижий инвестиция ва кредитлар ҳажми (ЕИ мамлакатлари молия институтларини ҳам ҳисобга олган ҳолда) 77 фоиз ўсиб, 4,1 миллиард долларни (2023 йилда – 2,3 миллиард доллар) ташкил этди.

📊Инвестициялар бўйича энг фаол давлатлар:
🇩🇪 Германия – $1,37 млрд.
🇳🇱 Нидерландия – $1,05 млрд.
🇨🇾 Кипр – $858,9 млн.
🇨🇿 Чехия – $137,8 млн.
🇮🇹 Италия – $99,8 млн.
🇸🇪 Швеция – $97,5 млн.

"Ўзаро манфаатли қарорлар қабул қилишдан икки томон ҳам манфаатдор ва бу саммитда қабул қилинган қарорлар Европа ва Марказий Осиё мамлакатлари, хусусан, Ўзбекистон ўртасидаги иқтисодий ҳамкорликни ривожлантиришга энг ижобий ҳисса қўшишидан далолат беради".

🔝Мақолада қуйидаги бўлимлар мавжуд
🔘 Марказий Осиё — Европа Иттифоқи биринчи саммити ҳақида
🔘 Ўзбекистоннинг ЕИ билан ҳамкорлиги траекторияси
🔘 Иқтисодий ҳамкорликни ривожлантириш истиқболлари
🔘 Хулоса

Обид Хакимов,
Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази директори

"Янги Ўзбекистон" газетаси 2025 йил 3 апрель

Батафсил:
⬇️⬇️⬇️
ўзб review.uz/oz/v7y
рус review.uz/v7y
инг review.uz/en/v7y

Обуна бўлиш:
⬇️⬇️⬇️
© Иқтисодий шарҳ
© Экономическое обозрение
© Economic Review

telegram | facebook | twitter| instagram |linkedin

🇺🇿🇪🇺Инфографика: Ўзбекистоннинг ЕИ мамлакатлари билан савдо-иқтисодий ва инвестициявий ҳамкорлиги

1️⃣ 2025 йил 3-4 апрель кунлари Самарқанд шаҳрида "Марказий Осиё - Европа Иттифоқи" биринчи саммити бўлиб ўтади.

Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази Ўзбекистоннинг сўнгги 8 йил ичида Европа Иттифоқи мамлакатлари билан ташқи савдо ва инвестициявий ҳамкорлиги динамикасини акс эттирувчи инфографикаларни тайёрлади.

📶 2017-2024 йиллар давомида Ўзбекистоннинг ЕИ мамлакатлари билан товар айланмаси ҳажми 2,4 баробар - 2,6 млрд доллардан 6,4 млрд долларгача ўсди.

🔝 2024 йилда экспорт ҳажми 26,9%га ўсди (2023 йилга нисбатан)
🔝 2024 йилда импорт ҳажми ўзгаришсиз қолди.

🔝 ЕИ мамлакатлари Ўзбекистонга саноатни ривожлантириш учун зарур бўлган «дастгоҳлар, асбоб-ускуналар ва транспорт воситалари», кимё моддалар ва бошқа маҳсулотларнинг асосий етказиб берувчиларидан ҳисобланади.

📊 Ўзбекистонда ЕИ мамлакатлари капитали иштирокидаги мингга яқин корхона

🪧 2017-2024 йиллар давомида ЕИ мамлакатларидан (жумладан, ЕИ молия ташкилотларидан) жалб қилинган тўғридан-тўғри инвестициялар ва кредитларнинг умумий ҳажми 12,4 млрд долларни ташкил этди.

Батафсил:
⬇️⬇️⬇️
ўзб review.uz/oz/l70
рус review.uz/l70
инг review.uz/en/l70

Обуна бўлиш:
⬇️⬇️⬇️
© Иқтисодий шарҳ
© Экономическое обозрение
© Economic Review

telegram | facebook | twitter| instagram |linkedin

📖Клэр Хьюз Джонсоннинг “Ходимларни масштаблаш” китоби

2023 йилда Клэр Хьюз Жонсоннинг “Ходимларни масштаблаш: компанияни бошқариш ва тузиш тактикаси” китоби чоп этилди. Ушбу китобда муаллифнинг 20 йиллик тажрибаси асосида иш жамоаларини ёллаш ва ривожлантиришга оид амалий усуллар ўрганилади, бу эса раҳбарлар учун муҳим манба бўлиб хизмат қилади.

🗣 Хьюз Жонсон янги ходимларни саралаш, ёллаш ва мукофотлаш бўйича бир қанча янги ғояларни таклиф қилади, шунингдек, юқори салоҳиятли ходимлар ва менежерлар иш самарадорлигини сақлаб қолиш ва оптималлаштириш имконини берувчи унумдорликни бошқариш усулларини очиб беради.

Ишонч уйғотадиган самарали лидерлик ичдан бошланади. Бошқаларни йўналтиришга интилишдан олдин, ҳар ким ўз ичига назар ташлаши ва етакчининг бошқарувга бўлган ёндашувини онг остида шакллантириши мумкинлигини тушуниши муҳимдир. Иш жамоа ичида ишончни мустаҳкамлашгача етган пайтда компания ёки ташкилот лидери (етакчиси) учун компас бўла оладиган 4 та тамойил мавжуд.

1-тамойил – ўзини ўзи англашни шакллантириш. Агар лидерликни бир бино деб оладиган бўлсак, ўзини ўзи англаш унинг пойдеворидир, шунинг учун лидер пойдевор мустаҳкам эканига ишонч ҳосил қилиши керак. Бу ўз қадриятларини билиш ва улар етакчининг бошқарувга бўлган ёндашувини қандай шакллантиришини англатади.

2-тамойил – қачон гапиришни билиш. Лидер овоз чиқариб айтилмаган бирор нарса учун қизғинлик ҳис қилганда, у ушбу масала қаршисида ўз ҳис-туйғуларини эҳтиёткорлик ва масъулият билан ўртоқлашиши керак. Бирон кишининг хатти-ҳаракати ҳақида гапирганда, шахсий мулоҳазаларга эмас, ҳаракатга эътибор қаратиш муҳим.

3-тамойил – бу лидерлар ва менежерлар ўртасидаги фарқни тушунишдир. Лидерлар ўз қарашлари билан илҳомлантиради, менежерлар эса одамларга йўналтирилган мақсадлар ва тараққиётга эътибор қаратишади.

4-тамойил – ўз операцион тизимингизга қайтиш. Бу компания ишининг асоси – лидерга фаолиятни холис ва изчил олиб бориш имконини берадиган жараёнлар ва ҳужжатлар. Лидер ушбу тизим масштаблашда мувофиқликни сақлаб қолаётганига ишонч ҳосил қилиш учун уни доимий равишда текшириб туриши керак.

Жамолиддин Турдимов
Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази
"Иқтисодий шар" журнали №2/2025

Батафсил:
⬇️⬇️⬇️
ўзб review.uz/oz/v1m
рус review.uz/v1m
инг review.uz/en/v1m

Обуна бўлиш:
⬇️⬇️⬇️
© Иқтисодий шарҳ
© Экономическое обозрение
© Economic Review

telegram | facebook | twitter| instagram |linkedin

🌙 "Иқтисодий шарҳ" журнали таҳририяти жамоаси Сиз ва яқингларингизни муқаддас Рамазон Ҳайити билан табриклайди!

Хонадонингиз бахт, бирдамлик ва қут-барака билан тўлсин! Байрамингиз муборак!

telegram | facebook | twitter| instagram |linkedin

📊 Ўзбекистонда ишбилармонлик фаоллиги индексининг мўътадил ортиши кузатилмоқда

1️⃣Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази томонидан баҳоланган Ишбилармонлик фаоллиги индекси (ИФИ) 2025 йил февраль ойида 1103 бирликни ташкил этиб, 2025 йил январь ойига нисбатан 10,3 фоизга сезиларли ошган.

📊 2025 йил февраль ойида Ишбилармонлик фаоллиги индекси барча ҳудудларда ўтган ойга нисбатан ўсиши кузатилган

📉 Ҳудудлар кесимида Фарғона вилоятида энг юқори ўсиш суръати қайд этилган.

📈 Йирик тадбиркорлик билан шуғулланувчи корхоналар сони 330 тага ошган.

Батафсил:
⬇️⬇️⬇️
ўзб review.uz/oz/3an
рус review.uz/3an
инг review.uz/en/3an

Обуна бўлиш:
⬇️⬇️⬇️
© Иқтисодий шарҳ
© Экономическое обозрение
© Economic Review

telegram | facebook | twitter| instagram |linkedin

✔️ Ҳоким ёрдамчилари – халқ орасида (“Қуёш” маҳалласи)

📍"Иқтисодий шарҳ" журнали "маҳаллабай" тизимини жорий этиш билан боғлиқ масалаларни ёритмоқда. 

📌 Журналнинг навбатдаги сонида Сирдарё туман ҳокимининг “Қуёш” маҳалласидаги ҳоким ёрдамчиси Дилноза Умарова билан суҳбат ташкил этилди.

✂️Таҳририят интервьюдан парчалар келтиради:

➖ “Қуёш” маҳалласининг ўзида ўртача 8 сотихлик битта иссиқхонадан йилига 200 млн сўм даромад олиняпти. 2023 йилда маҳалламиздан жами 35 млрд сўмдан ортиқ сабзавот Россиянинг 2 вилоятига экспорт қилинди.

➖ Эътиборга молик жиҳати, маҳаллада етиштирилган сабзавотлар шу ернинг ўзида қутиларга солиниб, қадоқланади. Маҳалла хонадонларидан бирида шундай хизмат ташкил этилган. Бу орқали маҳаллада яшовчи хотин-қизлар кунлик иш билан таъминланмоқда.

➖ Мен маҳалламизга кўпроқ лимончиликни тарғиб қиляпман, чунки иссиқхонада помидор, бодринг ва бошқа сабзавотлар етиштиришдан кўра лимон анча фойдалироқ. Лимончилик сирларини Қўқонга, Данғара туманига бориб, шахсан ўрганиб келдим.

➖ Тажрибамдан келиб чиқиб айтадиган бўлсам, кўпчилик фуқароларда боқимондачилик кайфияти кучли, кишиларнинг бир қисми ўз муаммоларини бошқалар ҳал қилиб бериши керак, деган нотўғри фикрда. Бундан ташқари, дангасалик ҳолатлари ҳам кўп учрайди. Бу эса, ўз навбатида, мавжуд имкониятлардан етарлича фойдаланмасликка олиб келади.

Жамолиддин Турдимов
Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази
"Иқтисодий шар" журнали №2/2025

Батафсил:
⬇️⬇️⬇️
ўзб review.uz/oz/v1m
рус review.uz/v1m
инг review.uz/en/v1m

Обуна бўлиш:
⬇️⬇️⬇️
© Иқтисодий шарҳ
© Экономическое обозрение
© Economic Review

telegram | facebook | twitter| instagram |linkedin

🪨 Ўзбекистон — Халқаро волфрам саноати ассоциациясига аъзо бўлган Марказий Осиёдаги биринчи давлат

Ўзбекистон технологик металлар комбинати (ЎзТМК) жаҳон миқёсида юксак эътирофга сазовор бўлиб, волфрам саноатидаги энг нуфузли ташкилот – Халқаро волфрам саноати ассоциацияси (ITIA)нинг тўлақонли аъзосига айланди. Шу билан бирга, Ўзбекистон Марказий Осиё минтақасида ушбу ташкилотга аъзо бўлган илк давлат сифатида тарихга кирди.

🤝 Ўзбекистоннинг ITIA аъзолигига қабул қилиниши – бу мамлакатнинг волфрам саноатидаги салоҳияти халқаро миқёсда тан олинганининг исботидир.

▶️ ITIA бугунги кунда Япония, Германия, Австрия каби технологик етакчи давлатларнинг йирик компания ва илмий марказларини ўз атрофига бирлаштирган.

Реклама ҳуқуқи асосида

Батафсил:
ўзб review.uz/oz/v2j

Обуна бўлиш:
⬇️⬇️⬇️
© Иқтисодий шарҳ
© Экономическое обозрение
© Economic Review

telegram | facebook | twitter| instagram |linkedin

📁#Инфографика:Ўзбекистоннинг МДҲ мамлакатлари билан 2025 йил февраль ойидаги савдоси

📍2025 йилнинг февраль ойида Ўзбекистон Республикаси ташқи савдо айланмасининг 31,2% МДҲ мамлакатлари ҳиссасига тўғри келди.

✔️Ўзбекистон Республикасининг МДҲ мамлакатлари билан ташқи савдо айланмаси жорий йилнинг январь ойида 5,3%га ўсиб, $3,4 млрд. ташкил этди.

◼️экспорт – $1,3 млрд. (+23,2%)
◼️импорт – $2,1 млрд.

✔️Наибольшие доли во внешнеторговом обороте со странами СНГ заняли: Россия (48%), Казахстан (20%), Кыргызстан (5%) и Туркменистан (3%).

✔️МДҲ мамлакатлари билан савдо айланмасида энг кўп улушлар Россия (48%), Қозоғистон (20%), Қирғизистон (5%) ва Туркманистон (3%) ҳиссасига тўғри келмоқда.

Батафсил:
ўзб review.uz/oz/o5i
рус review.uz/o5i
инг review.uz/en/o5i

Обуна бўлиш:
⬇️⬇️⬇️
© Иқтисодий шарҳ
© Экономическое обозрение
© Economic Review

telegram | facebook | twitter| instagram |linkedin

📊#Инфографика: Ўзбекистоннинг Марказий Осиё давлатлари билан 2025 йил февраль ойидаги савдо алоқаси

📈 2025 йил февраль ойида Ўзбекистоннинг Марказий Осиё мамлакатлари билан ташқи савдо ҳажми 1 млрд долларга етди, бу умумий ташқи савдо ҳажмининг 9,4%ини ташкил этади.

➡️Экспорт ҳажми $392,1 млн. (+23,3%)
⬅️Импорт ҳажми $626,7 млн. (+0,9%)

📊Ўзбекистоннинг Марказий Осиё мамлакатлари билан савдо айланмасидаги энг катта улуши Қозоғистон ҳиссасига – 65%, қолган қисми: Қирғизистон – 16%, Туркманистон – 11% ва Тожикистон – 8% ҳиссасига тўғри келади.

Батафсил:
ўзб review.uz/oz/86k
рус review.uz/86k
инг review.uz/en/86k

Обуна бўлиш:
⬇️⬇️⬇️
© Иқтисодий шарҳ
© Экономическое обозрение
© Economic Review

telegram | facebook | twitter| instagram |linkedin

🇺🇿 Ҳамма ишнинг кўзини биладиган, тадбиркор инсондан яхши раҳбар чиқади!

1️⃣“Иқтисодий шарҳ” ва “Экономическое обозрение” журналларида “Тадбиркор билан суҳбат” номли янги рукн очилди. Унда юртимизда ва хорижда бизнес соҳасида катта муваффақиятларга эришган инсонлар ҳақида ҳикоя қилинади.

🔝 Рукндаги навбатдаги суҳбат фаолиятида улкан муваффақиятларга эришган тадбиркор Шукуржон Маматқулов билан уюштирилди.

✂️Таҳририят интервьюдан парчалар келтиради:

🔝Уқувсиз ва тадбирсиз инсонлардан иборат жамиятнинг ижтимоий-иқтисодий ривожланиш даражаси ҳеч қачон юқори бўлмайди. Аслида, ҳар бир инсон ҳаётнинг барча жабҳасида тадбиркор бўлиши керак.

🔝Оддий бизнесменлар қатори турли ташкилотлар раҳбарлари ҳам “ҳар бир ишини тадбир билан, пухта ўйлаб” бошлаши ва олиб бориши муваффақиятларнинг калити ҳисобланади. Бундан ташқари, раҳбар киши “ҳамма ишнинг кўзини биладиган, кўп ишга ақли етадиган” шахс бўлиши керак. Бундай сифатларга эга бўлмаган одамдан яхши раҳбар чиқмайди.

🔝“Шахс – оила – маҳалла” учлиги мамлакатнинг барқарор ривожига, халқаро майдондаги нуфузининг юксалишига мустаҳкам пойдевордир. Чунки илм-фан дарғалари, зукко, ишбилармон тадбиркорлар етишиб чиқиши ҳам ушбу учлик уйғунлигининг маҳсулидир.

🔝Халқимиз эртанги кунга ишонч билан қараётгани ва бу эврилишлар йўлида фаол бўлишга интилаётганини кўриб, қувонаман. Мамлакатимиз жадал ривожланиши ва ижтимоий-сиёсий жараёнлардаги туб ўзгаришларга мос равишда бошқарув тизимини назарий-амалий жиҳатдан пухта ўйлаб, замонга мос равишда олиб борилаётганини мамнуният билан таъкидлаш жоиз.

Одил Олимжонов
Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази

Янги Ўзбекистон тадбиркори билан суҳбат

"Иқтисодий шарҳ" журнали №2/2025

Батафсил:
⬇️⬇️⬇️
ўзб review.uz/oz/uxp
рус review.uz/uxp

Обуна бўлиш:
⬇️⬇️⬇️
© Иқтисодий шарҳ
© Экономическое обозрение
© Economic Review

telegram | facebook | twitter| instagram |linkedin

📊#Инфографика: Ўзбекистоннинг 2025 йил февраль ойидаги ташқи савдоси

📶2025 йил февраль ойида Ўзбекистоннинг ташқи савдо айланмаси 10,8 млрд. долларни (+9,9%) ташкил этди,

➡️ТСАда экспорт ҳажми 4,6 млрд. долларни (+27,7%) ташкил қилди.

✔️Экспорт таркибида товарлар 3,4 млрд долларни, хизматлар эса 1,2 млрд долларни ташкил этди.

⬅️ТСАда импорт ҳажми 6,2 млрд. долларни ташкил этди.

✔️Шу билан бирга, 5,5 млрд долларлик товарлар, 660,8 млн долларлик хизматлар импорт қилинди.

Батафсил:
ўзб review.uz/oz/qzj
рус review.uz/qzj
инг review.uz/en/qzj

Обуна бўлиш:
⬇️⬇️⬇️
© Иқтисодий шарҳ
© Экономическое обозрение
© Economic Review

telegram | facebook | twitter| instagram |linkedin

👥 Ходимларни рағбатлантириш тизимини такомиллаштириш масалалари

Ташкилотларнинг муваффақияти ва барқарор ўсиши, муайян даражада, ходимларнинг иш унумдорлигига ҳам боғлиқ. Ходимларнинг ишга бўлган қизиқишини ошириш замонавий бошқарувнинг муҳим вазифаларидан бири бўлиб, бунда рағбатлантириш тизими катта аҳамиятга эга.

😮 Яхши ташкил этилган рағбатлантириш тизими ходимларнинг ишга бўлган мотивациясини оширибгина қолмай, балки уларнинг касбий ўсиши ва ташкилотга садоқатини ҳам мустаҳкамлайди.

🧮 ХIХ асрда жаҳонда меҳнат шароитлари ачинарли ҳолатда бўлган: кунлик иш давомийлиги 12-14 соат давом этар, иш ҳафтаси эса 6 ёки 7 кунлик бўлар эди. Ишчилар тор цехларда ишлашар, хавфсизлик техникаси талабга жавоб бермайдиган ҳолатда бўлиб, иш ҳақи жуда паст эди.

✅ Тахминан 1900 йилларга келиб, “Бетлехем стил” компанияси заводларида илмий бошқарув деб аталган Тейлор тизими жорий этилиб, катта муваффақиятларга эришди. Металлурглар учун ўртача иш ҳақи 1,15 доллардан 1,85 долларгача ошди. Меҳнат унумдорлиги сезиларли даражада юқорилаб, металлни қайта ишлаш таннархи деярли икки баравар камайди.

📱 Дунёга машҳур техника саноати гиганти Microsoft компанияси ходимларни рағбатлантиришда асосий восита сифатида юқори иш ҳақи ва компенсация тўловларидан фойдаланади. Бундан ташқари, компания ходимларининг саломатлигини қўллаб-қувватлаш мақсадида соғломлаштириш дастурларини, шунингдек, сузиш ва спорт ўйинлари учун зарур шароитларни тақдим этади.

Омадбек Расулжонов,
Тошкент давлат иқтисодиёт университети
Иқтисодиёт факультети талабаси
"Иқтисодий шарҳ" журнали №02/2025

Батафсил:
ўзб review.uz/oz/w0q

Обуна бўлиш:
⬇️⬇️⬇️
© Иқтисодий шарҳ
© Экономическое обозрение
© Economic Review

telegram | facebook | twitter| instagram |linkedin

🇹🇷Турк маиший техникаси муваффақияти тарихи

Туркиянинг маиший техника ишлаб чиқариш сектори тармоқни ривожлантириш, ишлаб чиқаришни маҳаллийлаштиришни кўпайтириш, технологияларни ривожлантириш бўйича инновацион лойиҳаларни амалга ошириш ишлари давлат томонидан фаол қўллаб-қувватлангани боис Европада ва бутун жаҳонда етакчи ўринни эгаллаб турибди.

💻 Ҳозирда Туркияда йилига 30 млн донадан зиёд (6 турдаги) маиший техника ишлаб чиқарилмоқда. Туркия ички бозоридаги маиший техниканинг 95 фоизи маҳаллий кўламда ишлаб чиқарилган.

🟡 Туркияда жами 18 та эркин зона (ЭЗ) ташкил этилган бўлиб, уларда олиб кириладиган ва олиб чиқиладиган товарлар ва хизматлардан импорт божлари ундирилмайди.

🗣Субпудратчилар сони ўсиши ҳисобига Туркияда маиший техника учун бутловчи қисмлар ишлаб чиқаришни маҳаллийлаштириш даражаси 60-70 фоизгача ошди, бу эса импортга боғлиқликни камайтирди.

🇹🇷 Туркияда иқтисодиётнинг барча тармоқларида ИТТКИ учун умумий харажатлар 2023 йилда 16,1 млрд доллар ёки ЯИМнинг 1,42 фоизига етди, бу 2002 йилга (1,2 млрд доллар) нисбатан 13 баравар кўп. Хусусий сектор ИТТКИга умумий харажатларнинг 52,6 фоизини, давлат сектори – 33,1 фоизини, олий таълим сектори – 12,7 фоизини, хорижий манбалар – 1,6 фоизини молиялаштирди.

📊 2023 йилда Туркияда 32,4 млн дона 6 турдаги маиший техника ишлаб чиқарилди, 23,2 млн дона экспорт қилинди (72 фоиз).

Юрий Кутбитдинов
Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази
"Иқтисодий шарҳ" журнали №2/2025

Батафсил:
ўзб review.uz/oz/w8i
рус review.uz/w8i

Обуна бўлиш:
⬇️⬇️⬇️
© Иқтисодий шарҳ
© Экономическое обозрение
© Economic Review

telegram | facebook | twitter| instagram |linkedin

🌱"Иқтисодий шарҳ" журнали таҳририяти барча юртдошларимизни гўзал баҳор айёми – Наврўзи олам билан муборакбод этади!

✨Оилангизга қут-барака, тинчлик-тотувлик ва сиҳат-саломатлик тилаймиз!!

telegram | facebook | twitter| instagram |linkedin

🏠 Кўчмас мулк бозори барқарорлик фазасига кирмоқда – Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази шарҳи

🔍 Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази (Марказ) томонидан кўчмас мулк бозоридаги вазият мунтазам таҳлил қилиб борилади.

📈 Январдаги фаолликнинг кескин тикланиши ортидан февралда сотувлар 12%га пасайиб, олди-сотди шартномалари сони 22,4 мингтани ташкил этди.

📊 Февраль ойида ҳудудлар кесимида сотувлар сонида кескинроқ пасайиш Сурхондарё, Наманган ва Жиззах вилоятларида қайд этилиб, сотувлар 20%дан кўпроққа камайган. Тошкент шаҳрида ҳам олди-сотди битимлар сони 9,5%га пасайган.

📉Ой давомида республика бўйича иккиламчи уй-жой нархлари 0,6%га пасайиб, ўтган йилга нисбатан ўртача 1 фоизга ошди.

📉 Февралда Тошкент шаҳрида ўртача ижара нархларида бироз пасайиш (- 0,8%) кузатилиб, ўртача ижара нархи 8,0 долларни (бир квадрат метр учун) ташкил этди.

Жалолиддин Усмонов,
Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази

Батафсил:
ўзб review.uz/oz/eu5
рус review.uz/eu5
инг review.uz/en/eu5

Обуна бўлиш:
⬇️⬇️⬇️
© Иқтисодий шарҳ
© Экономическое обозрение
© Economic Review

telegram | facebook | twitter| instagram |linkedin

🤝 Ижтимоий тадбиркорлик

Кореянинг ижтимоий тадбиркорликни ривожлантириш бўйича тажрибаси Ўзбекистонда қўллаш учун жуда фойдали бўлиши мумкин.

📊 Ҳукуматнинг фаол қўллаб-қувватлаши туфайли ижтимоий тадбиркорлик Корея иқтисодиёти ривожланишининг муҳим жиҳатига айланди, буни аниқ ижтимоий корхоналар мисолида ҳам кўриш мумкин. Корея Республикаси анъанавий бозор камчиликларини бартараф этишга қаратилган ижтимоий тадбиркорликни қўллаб-қувватлаш бўйича қонунчилик базасини ишлаб чиққан Осиёдаги биринчи давлат бўлди.

📄Ижтимоий корхона расмий мақомини олиш учун ижтимоий мақсадларга ёлланган, ҳақ тўланадиган ходимлар (кўнгиллилар эмас) ёрдамида эришиш зарур, шунингдек, бошқарув қарорларини қабул қилиш жараёнига ходимлар ва ижтимоий хизматлар истеъмолчилари жалб этилиши, фойданинг камида 2/3 қисми ижтимоий мақсадлар учун қайта инвестиция қилиниши керак.

📝 Ижтимоий бизнес учун кўплаб имтиёз ва енгилликлар, жумладан, икки йил давомида иш ҳақи учун харажатларни қоплаш, бизнесни ривожлантиришга субсидиялар ва аҳолининг эҳтиёжманд қатламларига кирувчи одамларни иш билан таъминлайдиган корхоналарга консультациялар бериш кўзда тутилган. Бироқ, фақат сертификатланган корхоналар давлат томонидан қўллаб-қувватланиши мумкин.

Жаҳонгир Адизов
Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази

"Иқтисодий шарҳ" журнали №2/2025

Батафсил:
ўзб review.uz/oz/1lv
рус review.uz/1lv

Обуна бўлиш:
⬇️⬇️⬇️
© Иқтисодий шарҳ
© Экономическое обозрение
© Economic Review

telegram | facebook | twitter| instagram |linkedin

⚫️Кўмир тармоғи иқтисодий хатарлар шароитида

Баъзи ҳисоб-китобларга кўра, фаол равишда ўзлаштириш ишлари олиб борилаётган бўлса-да, дунёдаги кўмир захиралари 500-700 йилга етади.

📊Халқаро энергетика агентлиги (ХЭА) маълумотларига кўра, 2024 йилда дунё бўйича кўмир истеъмоли рекорд даражада 8,9 млрд тоннага етди (2022 йилда – 8 млрд тонна). Хитой дунёдаги энг йирик кўмир истеъмолчиси бўлиб қолмоқда ва жаҳон бўйича фойдаланишнинг учдан бир қисмидан кўпроғи унинг ҳиссасига тўғри келади. Ҳиндистон ва Индонезия ҳам кўмир истеъмолини ошириб, ривожланган мамлакатларда пасайиб бораётган талаб ўрнини қопламоқда.

🏭 2025 йилда Ўзбекистонда кўмир қазиб олиш қарийб 8 млн тоннани ташкил этиши назарда тутилган, шундан 900 минг тоннаси хусусий тадбиркорлар томонидан қазиб олинади. Келгусида кўмир қатламларини бурғилашда янги технологияларни қўллаш натижасида йиллик кўмир қазиб олиш ҳажмини 10 млн тоннага етказиш режалаштирилган.

🇺🇿 Ўзбекистон кўмир захиралари бўйича дунёда 27-ўринда туради, мамлакатнинг кўмир захираси 1,5 млрд тоннани ташкил этади. Ҳисоб-китобларга кўра, мамлакатда қарийб 1,8 млрд тонна қўнғир кўмир ва 46,3 млн тонна тошкўмирнинг аниқланган захиралари мавжуд. Сўнгги маълумотларга кўра, мамлакатнинг умумий кўмир захиралари 2 млрд тоннадан зиёд деб баҳоланган.

Сергей Воронин
Бюджет-солиқ илмий тадқиқотлар институти, Г.В.Плеханов номидаги РИУнинг Тошкент филиали профессори
Жўрабек Мусабеков
Г.В.Плеханов номидаги РИУнинг Тошкент филиали доценти

"Иқтисодий шарҳ" журнали №2/2025

Батафсил:
ўзб review.uz/oz/5v7
рус review.uz/5v7

Обуна бўлиш:
⬇️⬇️⬇️
© Иқтисодий шарҳ
© Экономическое обозрение
© Economic Review

telegram | facebook | twitter| instagram |linkedin