Никоҳланувчиларни молекуляр-генетик диагностика текширувидан ўтказишнинг аҳамиятиПрезидентнинг 2022 йил 25 апрелдаги “Спинал мушак атрофияси ташхиси қўйилган бемор болаларга тиббий-ижтимоий ёрдам кўрсатиш ва дори воситаларини бепул етказиб бериш тизимини ташкил этиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПҚ-217-сонли қарори асосида Соғлиқни сақлаш вазирлигининг “Спинал мушак атрофияси касаллиги бўйича никоҳланувчи шахслар ҳамда ҳомиладор аёлларни молекуляр-генетик диагностика текширувидан ўтказиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги буйруғи ишлаб чиқилган. Ушбу буйруқ асосида мамлакатимизда
бу борадаги ишлар тартибга солинмоқда.
Эндиликда никоҳланувчи ёшлар қуйидаги тартибда молекуляр-генетик тестдан ўтказилиши мумкин.
1-босқич - никоҳланувчи шахсларга ФХДЁ томонидан доимий ёки вақтинча яшаш манзилидаги кўп тармоқли марказий поликлиникага тиббий кўрикдан ўтиш учун йўлланма берилади.
2 – босқич - туман (шаҳар) кўп тармоқли марказий поликлиникаси масъул ходими томонидан никоҳланувчи шахслар тақдим этилган тиббий кўрикдан ўтиш йўлланмаси асосида рўйхатга олинади.
Никоҳланувчи шахсларни тиббий кўриги жараёнида спинал мушак атрофияси ташувчилиги бўйича хавф гуруҳини аниқлаш учун махсус сўровнома асосида суҳбат ўтказилади. Хавф ҳолати аниқланган тақдирда никоҳланувчи шахслар (розилигига асосан) поликлиника лабораториясида ўз ҳисобидан молекуляр-генетик тестдан ўтишга йўналтирилади.
3-босқич - Республика ихтисослаштирилган гематология илмий-амалий тиббиёт маркази молекуляр-генетик текширувидан олинган жавобларни (имзоланган ва муҳрланган тартибда белгиланган шаклдаги тиббий ҳужжат кўринишида) Ҳудудий аҳоли репродуктив саломатлик марказларига юборади.
4-босқич - Ҳудудий аҳоли репродуктив саломатлик маркази олинган таҳлилларни ўрганиб чиқади ва уларни туман (шаҳар) кўп тармоқли марказий поликлиникасига юборади.
Никоҳланувчи шахсларда тест натижаси мусбат бўлганда ҳудудий марказнинг генетик-шифокори уларни рўйхат олиш китобида қайд этади ва касалликнинг оқибатлари тўғрисида суҳбатлашади. Ушбу жуфтликда оила қуриб, ҳомиладорлик рўй берган тақдирда, скрининг марказига мурожаат қилиши кераклиги, шунингдек, эътиборсизлик қилинса, фарзанд спинал мушак атрофияси билан туғилиши мумкинлиги тўғрисида огоҳлантиради.
5-босқич - Республика аҳоли репродуктив марказига ҳудудий марказлар томонидан спинал мушак атрофияси касаллиги ташувчанлиги аниқланган никоҳланувчилар Ягона миллий регистрга киритилади.
Зилола ШАРИПОВА,
РИО ва БСИАТМ ДМ Бухоро филиали репродуктив саломатлик маркази акушер-гинекологиhttps://t.me/buxoroshifokori