O‘tgan safar postimda nega turmush qurish yoshi kichrayib borayapti, deb savol bergandim. Buning sabablaridan biri, balki, asosiy sababidir, sirtqi ta’limning joriy etilganligi deb o‘ylayman.
Men 24 yoshimda turmushga chiqqanman (2017-yil), o‘sha paytda kursdoshlarim orasida adashmasam, 4-bo‘lib to‘yim bo‘lgandi 18 ta qiz orasida. Bu degani, u paytda 24 yosh qariqizlarning yoshi emasdi. 😁 Chunki kollej va litseylar 3yillik ta’lim tizimida edi va agar universitetga birinchi yildayoq o‘qishga kirsangiz 19 yoshda bo‘lasiz, birinchi yil o‘qishga kirish esa oson emasdi, u paytda beshtalab yo‘nalishga topshirish ham yo‘q edi. Odatda, sovchilar 3-kursdan kelishni boshlardi, bu paytda siz allaqachon 21-22 yoshni urib qo’ygan bo‘lardingiz. Chunki, sirtqi ta’lim yo‘q, boshqa shaharda o‘qiyotgan qizni kelin qilish kimgayam kerak? Ayniqsa, kantraktga o‘qiyotgan bo‘lsa o‘qishni tugatguncha hech kim yaqinlashmasdi.
Xullas, o‘sha paytda faqatgina o‘qishga kirmagan yoki bo‘lmasa o‘qiyotgan shahariga kelin bo‘ladigan qizlarning to‘yi 20-22 yoshda bo‘lardi. Kollejni tugatiboq 19 yoshda kelin bo‘lganlarni ko‘rsak, shunchaki vauv derdik (shoshgan qiz ma’nosida). Bir so‘z bilan aytganda, o‘qiyotgan qizga hech kim tegmasdi.
Hozir o‘rta-maxsus ta’lim 2 yillik va o‘qishga kirish nisbatan oson. Sovchi kelsa bemalol tegib ketaverish mumkin, chunki jaa qiynalsa sirtqi qivolish mumkin. Yigitlar uchun ham xuddi shunday, ham sirtqida o‘qib, ham ishlab pul topsa bo‘ladi, demak, oila qursa ham eplab ketish mumkin. Shuning uchun turmush qurish yoshi borgan sari kichrayib bormoqda. Balki, bu yaxshidir, bir tomondan.
Ammo, masalaning ikkinchi tomoni, agar, o‘qishni tugatmay turib oila qurishni istamasa-chi, agar, rostdan ham yetuk mutaxassis bo‘lib o‘z ishining ustasi bo‘lib keyin turmushga chiqmoqchi bo‘lsa-chi? Bemalol, deysizmi? Lekin hozirgi vaziyatda, ya’ni jamiyat bosimi ostida bu ishning iloji kamdek ko‘rinadi, bu birinchi navbatda o‘qiyman degan qizlar uchun minusga ishlamoqda. Yoningdagi o‘rtog‘ing 18 yoshda to‘yi bo‘lib ketgan, sen esa haliyam magistratura o‘qiyman deysan, bo‘ldi erga bervoraman, o‘qishni eringnikida davom ettirasan, deydigan holatlar ko‘payib ketmoqda. Turmushga chiqmagan 4-kurs qizni ko‘rsa nimaga shu paytgacha… degan savollar ko‘paymoqda. Aslida, ularning yoshi bizni davrimizdagi qizlardan kichkina, ammo ko‘p narsaga ulgurishgan, xolos.
Xulosa qiladigan bo‘lsam, qizlaringizni diplom uchun, yaxshi joydan sovchi kelishi uchun shunchaki o‘qitmang, odamlarning gap-so‘zi uchun istamasa-da turmushga berishga shoshilmang, haqiqiy mutaxassis bo‘lishiga yordam bering. Ularning bilim olishlari uchun eng qulay payt sizning bag‘ringizda bo‘lgan paytidir.
@Gulichannel