Oʻlik mushuk strategiyasi Bu postni oʻqiganingizdan keyin ishonamanki siyosiy va marketing tarafdan dunyo qarashingiz maʼlum darajada oʻsadi. Sababi siyosat va marketing juda yaqin. Matematika, kimyo fanlari marketinga yaqin deganlar chuchvarani hom sanabdi degan xolda postni boshlaymiz!
Siz biznes odamisiz va boshqaruotgan loyihangizda yaxshigina muammo boʻlyapti. Misol uchun:
— Vaqtida yetkaza olmadingiz.
— Klientlar shikoyat qilayapti.
— Kompaniyaning obro‘siga putur yetkazayapsiz!Mubashshir ustoz aytganidek majlis boʻldi. Sizni yuzingiz qora boʻlib qolyapti (boshqa misol bilan tushuntirish qiyin.)
Birdan kimdir stolga o‘lik mushuk tashlaydi.
Xonadagi muhit o‘zgaradi:
— Voy dod!
— Bu nima?
— Mushuk qayerdan keldi?
— Kim tashladi buni?!Hamma baqir-chaqirga tushadi. Endi hech kim sizning xatoingiz haqida o‘ylamaydi. Barcha diqqat – mushukda.
Mana bu – "
O‘lik mushuk" strategiyasi.
Bu atama siyosatda ko‘p ishlatiladi. Kimdir obro‘siga dog‘ tushadigan ish qilib qo‘ysa yoki tanqid kuchayib ketgan bo‘lsa, birdan boshqa voqeaga urg‘u beriladi. Diqqatni boshqa tomonga burish uchun katta shov-shuv ko‘tariladi. Odamlar asl masalani unutib, yangi "
o‘lik mushuk" haqida gaplashib ketishadi.
Bizga tanish misollar:— Siyosatchilar orasida kutilmaganda
A.Qodirov chiqib, "
qiziqarli" bir gap aytadi – butun tarmoqlar faqat o‘sha gap haqida yozadi. Asl dolzarb mavzu esa chetda qoladi.
— Yoki kimdir biror katta mansab egasining korrupsiya ishi tarqaydi, oradan bir kun o‘tib, birdan mashhur san’atkorning shaxsiy hayoti bilan bog‘liq shov-shuv tarqaladi. Odamlar endi mansabdorni emas, san’atkorni muhokama qila boshlaydi.
Bu – diqqatni burish, odamlar fikrini boshqarish.
Endi savol:Bu strategiya marketing va PRda qanday ishlatiladi?
1. Diqqatni boshqa tomonga burishBrend xatoga yo‘l qo‘ydi, mijozlar noroziligini bildirayapti. Negativ kuchayib borayapti.
PR'chilar bu paytda panikaga tushmay, xushyor tortadi.
Ular “
o‘lik mushuk” qidira boshlaydi.
— Katta chegirma aksiyasi e’lon qilinadi.
— Kutilmagan reklom boshlanadi.
— Mashhur blogerlar bilan bahsli, hattoki ko‘pchilikka yoqmaydigan reklama chiqadi.
Mijozlar endi servisdagi xatolarni emas, yangi voqeani muhokama qiladi.
Misol:Mashhur kompaniya servisdagi muammo tufayli shikoyatlar ko‘paygan. Ertasiga Instagramda kutilmaganda
"1 soat ichida yetkazib berish – bo‘lmasa, bepul!" degan aksiyaga start berildi. Endi hamma mijozlar bu aksiyadan foydalanyapti va uni muhokama qilayapti. Kechagi shikoyatlar esa esdan chiqdi.
2. Shov-shuv va bahs Ba’zan xato bo‘lmasa ham, shunchaki diqqat jalb qilish uchun odamlar hayratlanadigan yoki bahsga olib keladigan hodisa yaratishadi.
Misollar:— Burger King o‘z burgerini chiriguncha suratga olib reklama qildi. "
Bizda sun’iy qo‘shimchalar yo‘q" demoqchi boʻlgan. Lekin ko‘pchilik: "
Fuuu, bu qanday jirkanch reklama?" deb muhokama qildi. Shunga qaramay, hamma Burger King haqida gapirdi.
— "
Papalniy chot nazariyasi" asoschisi
Tohir aka ham yaxshigina PR qilyapti.
3. Trendlar O‘lik mushuk – bu ba’zan bitta "virusli post".
Masalan:— TikTok’da bir kishi "
Falon fastfoodning kartoshkasi achchiq emish" deb video qiladi. Boshqa blogger javob qaytaradi: "
Yo‘q, bu yolg‘on!"— Odamlar ikkiga bo‘linadi. Kimdir himoya qiladi, kimdir tanqid. Muhimi – hamma o‘sha fastfood haqida gapiryapti. Savdo ham ko‘tarilyapti.
4. Oʻz-oʻzini "oʻlik mushuk" qilish Ba’zan kompaniyaning o‘zi shunaqa keskin PR qilishi mumkin:
— Tarmoqda kompaniya rahbari o‘z brendini tanqid qiladi: "Bizda narxlar baland, lekin sifat zo‘r!"
— Yoki blogerlar bilan qo‘pol reklama chiqadi. Odamlar: "Bu nima reklama?" deb bahslashadi. Ammo baribir sizning nomingiz tilga olinaveradi.
Shaxsiy maslahat:— Shov-shuv – yaxshi.
— Lekin haddan oshmaslik kerak.
— Mish-mish va bahs savdoga aylansa – maqsadga yetasiz.
— Odamlar sizni yomon ko‘rib ketsa – bu endi PR emas, reputatsion inqiroz.
Ps: Har qanday kasalga dorining qarshi reaksiyasi mavjud. Oʻsha gap: Mutaxassis yoʻriqnomasi asosida foydalanish kerak.✅
@ashinaqa_gaplar
