Инсон эволюцияси ва лактозани кўтара олмаслик
Одамларда лактоза толерантлиги эволюцияси бўйича ҳозиргача ўтказилган энг йирик тадқиқотга кўра, сут истеъмоли одамлар уни тўғри ҳазм қила олишни ўрганишларидан минглаб йиллар олдин кенг тарқалган бўлган
Барча одамлар чақалоқлик даврида лактозани парчалайдиган лактаза ферментини ишлаб чиқаради. У лактозани инсон танаси осон сингдира оладиган глюкоза ва галактозага айлантиради. Аммо кўпчилик одамларда эмизиш давридан сўнг лактаза миқдори кескин камаяди, бу эса сутни ҳазм қилишни қийинлаштиради
Лактазага эга бўлиш – яъни эмизиш давридан сўнг ҳам лактозани парчалаш қобилияти – инсон эволюциясида табиий танланишнинг энг яхши намунасидан бири ҳисобланади. Жаҳон аҳолисининг учдан бири бу хусусиятни атиги бир неча минг йил ичида шакллантирган. Бу ҳусусият шаклланмаган одамларда эса, сут истеъмолидан сўнг қорин дам бўлиши, метеоризм, диарея каби аломатлар шаклланади
Қадимги инсонларда сутнинг озуқада аҳамияти катта бўлган, шу сабаб, улар лактаза ферментини шакллантирмасдан уни истеъмол қилишган ва эволюцион босимга учрашган. Бу эса ўз навбатида сутга бўлган эҳтиёжни ошириб, янада кучли лактоза толерантлигига йўл очган. 7000 минг йил олдинги даволардан бошлаб минтақалар бўйлаб сутчилик кенг тарқалган
Очлик ва касалликлар кенг тарқалган даврларда лактозани парчалай олмаган одамларда юзага келган шиш, қорин оғриғи ва ич кетиши ҳаёт ёки ўлим масаласига айланган. Бу эса лактоза толерантлигига эга бўлган инсонларга эволюцион афзаллик берган. Натижада кўплаб, инсонларда лактозани парчалай олиш ҳусусияти шаклланган
Лактозани кўтара олмаслик асосан шарқий Осиё аҳолисида кенг тарқалган. Тахминан 90% Осиё аҳолиси лактозани кўтара олишмайди
@themantiq
Одамларда лактоза толерантлиги эволюцияси бўйича ҳозиргача ўтказилган энг йирик тадқиқотга кўра, сут истеъмоли одамлар уни тўғри ҳазм қила олишни ўрганишларидан минглаб йиллар олдин кенг тарқалган бўлган
Барча одамлар чақалоқлик даврида лактозани парчалайдиган лактаза ферментини ишлаб чиқаради. У лактозани инсон танаси осон сингдира оладиган глюкоза ва галактозага айлантиради. Аммо кўпчилик одамларда эмизиш давридан сўнг лактаза миқдори кескин камаяди, бу эса сутни ҳазм қилишни қийинлаштиради
Лактазага эга бўлиш – яъни эмизиш давридан сўнг ҳам лактозани парчалаш қобилияти – инсон эволюциясида табиий танланишнинг энг яхши намунасидан бири ҳисобланади. Жаҳон аҳолисининг учдан бири бу хусусиятни атиги бир неча минг йил ичида шакллантирган. Бу ҳусусият шаклланмаган одамларда эса, сут истеъмолидан сўнг қорин дам бўлиши, метеоризм, диарея каби аломатлар шаклланади
Қадимги инсонларда сутнинг озуқада аҳамияти катта бўлган, шу сабаб, улар лактаза ферментини шакллантирмасдан уни истеъмол қилишган ва эволюцион босимга учрашган. Бу эса ўз навбатида сутга бўлган эҳтиёжни ошириб, янада кучли лактоза толерантлигига йўл очган. 7000 минг йил олдинги даволардан бошлаб минтақалар бўйлаб сутчилик кенг тарқалган
Очлик ва касалликлар кенг тарқалган даврларда лактозани парчалай олмаган одамларда юзага келган шиш, қорин оғриғи ва ич кетиши ҳаёт ёки ўлим масаласига айланган. Бу эса лактоза толерантлигига эга бўлган инсонларга эволюцион афзаллик берган. Натижада кўплаб, инсонларда лактозани парчалай олиш ҳусусияти шаклланган
Лактозани кўтара олмаслик асосан шарқий Осиё аҳолисида кенг тарқалган. Тахминан 90% Осиё аҳолиси лактозани кўтара олишмайди
@themantiq