Shuhrat Ali | shaxsiy blog

SHARQLIK AYOL

Sal katta bo‘ldim-u, dunyoga boqdim,
Ko‘nglimni qurshadi turfa xayollar.
Gʻarblik xonimlarning ko‘zidan uqdim:
“Sevishni bilmaydi sharqlik ayollar!”

Nazokat bobida buloqdek tiniq
Ovro‘po – hammadan farqlik ayollar.
Gʻarblik yigitning-da tasdig‘i aniq –
“Sevishni bilmaydi sharqlik ayollar!”

Gollivud ko‘rsatar har bir yo‘lakda
Ming bir Romeolar bo‘lmish uvollar.
Julyetta topilmas boshqa o‘lkada,
“Sevishni bilmaydi sharqlik ayollar!”

Sharqqa safar qilib ne muarrixlar
Mushtipar nigohdan so‘rmish savollar.
Javob yo‘q, bu holni ilojsiz sharhlar:
“Sevishni bilmaydi sharqlik ayollar!”

Huquqshunos xonim aylaydi taftish
Va o‘z xulosasin uyalmay yo‘llar:
“Nega xo‘rlanmasin, axir, oddiy ish–
Sevishni bilmaydi sharqlik ayollar!”

Anjeli Joli ham topibdi bir gap,
O‘zi ko‘rsa ham-ki, turli visollar:
“Kundoshi bo‘lsa ham indamas, sabab –
Sevishni bilmaydi sharqlik ayollar!”

Ne zotlar farangiy ishq otashida
Kuyib yonmishdirlar, ko‘pdir misollar:
Ne bois farang qiz Zidan qoshida?
“Sevishni bilmaydi sharqlik ayollar!”

Ha, bundoq misollar ko‘pdir ehtimol,
Ehtimol go‘zaldir g‘arblik ayollar,
Shu sabab aytarsiz balki bemalol:
“Sevishni bilmaydi sharqlik ayollar!”

To‘g‘ri, sharq ayoli aytmas sevgisin,
Bir umr sir tutar yostiqdoshidan,
Qattiq rashk qilganin bila olmaysiz,
Sezib qolmasangiz ko‘zda yoshidan.

O‘sha sharq ayoli qattiq suygandan
Muhabbat bog‘iga xayolan kirar,
Hayosi o‘ta zo‘r kuchli bo‘lgandan
Tushini ham zo‘rg‘a, uyalib ko‘rar.

Jimgina qimtinib, kulib odimlar,
Samo ham tinglayur buyuk xayol bu.
Qaniydi, bilishsa g‘arblik xonimlar -
Sevishda beqiyos sharqlik ayol bu!

Birovga sochmayin ko‘ngil sirini
Qo‘lini jimgina tutgan ham udir,
Jangda o‘lib ketgan sodiq erini
O‘lguncha indamay kutgan ham udir.

Sadoqat bobida cheksizdir didi,
Tunlari yostiqqa to‘kar ko‘z yoshin,
Musibat chog‘ida ko‘rsangiz edi
Sharqlik ayollarning temir bardoshin:

... Momom bor edi, qirq uchinchi yili
Qoraxat olgan-u, kuchaygan dardi.
Sovchilar uch yilcha qo‘yishmagan tinch,
Farzandi yo‘q edi... Tegsa bo‘lardi.

Erga tegsa, birov koyimas sira,
Lokin momom mani sharqlik edi-da—
Birovning qo‘yniga kirishdan ko‘ra
Yoqardi yonishlik hijron dardida.

Kutdi, kutaverdi xayol to‘rida,
Shod bo‘lib yashardi ishq taskinidan.
Birdan... qirq oltinchi yil oxirida
Bobom qaytib keldi fin zaminidan.

Qoraxat ne bo‘ldi, dersiz, aslida
Bunga sabab – jangda ko‘p ofat edi.
Bobomning qaytishi sirsiz – aslida
Momomning sabriga mukofot edi.

Urushgacha o‘n yil yashab befarzand,
Ularning qalbiga sanchilardi o‘q.
Taqdirni qarang-ki, ajib, shu kundan
Farzandlar tug‘ildi birin-ketin sho‘x.

Mana sizga sevgi, mana sizga g‘am!
Ko‘ring dunyodagi eng yuksak farqni -
Insofdan bo‘lurmu shundan keyin ham
Sevishdan bexabar deyishlik sharqni?!

Men g‘arblik ayolning sha’niga zinhor
Yomon sifatlarni tirkalamasman,
Ammo o‘z momomning sha’nin beg‘ubor
Himoya qilmasam, farzand emasman.

Ey g‘arblik do‘stlarim, bilmasangiz gar
Haqiqiy sevgini, buyuk xayolni,
Tilingizni tiying qiyomat qadar
Tinch qo‘ying, tinch qo‘ying SHARQLIK AYOLNI!

© Xayrulla Hamidov

@Shuhrat_Ali_blogi

Гуноҳларимиз шу қадар кўпки, бошимизга келаётган турли-хил кўнгилсизликлар қайси бири туфайли келаётганини ҳам билмаймиз.

Машҳур тобеинлардан бўлган Муҳаммад ибн Сирин тижорат мақсадида катта миқдорда қарз олиб, қирқ минг динорлик ёғ сотиб олади. Улар жуда кўп мешларга солинган эди. Бирини очса, унинг ичидан сичқон ўлиги чиқади. Шунда Ибн Сирийн ходимига барча ёғни тўкиб юборишни буюради. Ходими эса фақат сичқон чиққан мешни тўкиб, қолганини сотишни ёки ёғни эгасига қайтаришни маслаҳат беради. Қайсидир маънода ақлли маслаҳат эди бу.

Бироқ, Ибн Сирин бунга кўнмайди. "Ёғ мешларга солинишидан аввал ҳаммаси битта катта идишда сақланган, сўнгра мешларга солинган. Агар сичқон ўша катта идишга аввалроқ тушган бўлса, ёғнинг тамоми нопок бўлган бўлади. Шундай экан, бошқа мешлардаги ёғларни ҳам одамларга сотолмаймиз", деди. "Бордию уни эгасига қайтарсак, у одам уни бошқаларга сотади ва яна мусулмонларга зарар бўлади".

Шу тариқа, Ибн Сирин мазкур ёғнинг барчасини тўкиб ташлади. Лекин, тижорат ҳам қилолмагани учун қарзга ботиб қолиб, уларни тўлашга ожизлик қилди.

Қарз эгаси эса унинг устидан волийга шикоят қилиб, уни қаматтириб қўйди. Зотан, қадимдан мусулмон юртларда шундай тажриба бор эди, қарздор қарзини тўлай олмаса, у то тўлагунча зиндонбанд қилинарди. Ўзи зиндонда бўлса, қандай тўлайди, дерсиз. Бундан мақсад айнан ўзи тўлаши эмас, балки, унинг яқинлари, қариндошлари ҳаракатга тушиб, кўпчиликлашиб тўлашларидир. Ёхуд ўзида моли бўла туриб, гўё ўзини банкрот бўлгандек кўрсатаётган бўлса, қамаб қўйилгач, мазкур яширган молини бериб бўлса ҳам озодликка чиқишга уринади. Шу боис, қарзини тўлай олмаганлар ёки тўламаётганлар зиндонбанд қилинган ва бу ижобий натижа берган доим.

Ибн Сирин зуҳду тақвода, ҳусни хулқда чўққида бўлган улуғ тобеинлардан эди. У зотнинг тушларни таъбир қилишдаги фавқулодда қобилияти алоҳида мавзу.

Зиндон назоратчиси унинг гўзал хулқи ва тақвосини, кечаю кундуз қилаётган ибодатларини кўриб, уни яхши кўриб қолди ва бир куни уни чақириб "оқшом тушгач уйингга бориб оиланг бағрида бўл, кундузи қайтиб келаверасан ва ҳар куни шундай қилсанг бўлади, деди. Бироқ, Ибн Сирин буни рад этди. "Бу ишни қилмайман чунки, қарз эгаси билса бунга рози бўлмайди. Менинг зиммамда унинг ҳаққи бор ва шу боис ҳам бу ерда ўтирибман. Қолаверса, сенинг бу ишинг султонга хиёнат ҳисобланади. Мен бу ишда сенга ёрдамчи бўлиб қолишни истамайман", деди ва кечаю кундуз зиндонда қолишда давом этди.

Улуғ саҳобий Анас ибн Молик (разияллоҳу анҳу) вафотидан аввал ўз жасадини Муҳаммад Ибн Сирин ювиб, кафанлаб, унга жаноза ўқишини васият қилган эди. Ва у вафот этганда Ибн Сирин ҳануз зиндонда эди. Халқ Ибн Сиринни мазкур васиятни адо этиш учун озод этишини сўраб, волийга мурожаат қилишди. Волий уни мазкур васиятни амалга ошириш учун зиндондан чиқишга рухсат берди. Лекин, Ибн Сирин яна зиндонни тарк этишни рад этди. Ва қарз эгасидан ҳам бу иш учун рухсат олиб берсангиз чиқаман, деди, "чунки, унинг зиммамдаги ҳаққи туфайли бу ердаман. Агар у рози бўлмаса чиқа олмайман".

Одамлар бориб, қарз эгасини топиб, вазиятни тушунтирдилар ва у Ибн Сириннинг вақтинча зиндондан чиқишига рози бўлди.

Ибн Сирин Анас ибн Моликнинг васиятини адо этгач яна зиндонга қайтди.

У кейинчалик ўз бошига тушган мусибат сабабини бундай изоҳлайди: "бир куни бир одамга эй йўқсил(!), дегандим (йиллар ўтиб) худди шу нарса билан жазоландим (яъни ўзим ҳам йўқсилликка дучор бўлдим)".

Абу Сулаймон Дороний ушбу воқеа зикр қилинганда шундай деган эди: "уларнинг гуноҳлари кам эди шу боис, қайси тарафдан балоланаётганларини билганлар. Бизнинг эса гуноҳларимиз кўпайиб кетганлигидан қай бири учун мусибатга дучор бўлаётганимизни ҳам билмаймиз" (Заҳабий, "сияру аъломин нубало").

Ҳақиқатан ҳам шундай эмасми?.. Дилозорлик, ўзгаларни менсимаслик, такаббурлик, ўзгалар ҳақидан ҳазар қилмаслик ва бошқа турдаги турли-туман гуноҳларимиз кўпайиб кетганлигидан устимизга келаётган нохушликлар уларнинг қайси бири туфайли келаётганини ҳам билмаймиз.

Davomi👇
@Shuhrat_Ali_blogi

Kechki oilaviy dasturxonda serial ko'rish odati o'zbek xonadonlarida hali ham bo'lsa kerak. Mana bu ko'rsatuvni bugungi kechki ovqatga reja qilinsa bo'larkan.

@Shuhrat_Ali_blogi