TURG’UNLIK YILLARI
«Nega men?!» dostonidan parcha
Dunyoga sinchiklab tikilgan ko‘zlar
Mushkul bir holatni payqashga tushdi.
Qay tomonga boqmang, bari — yo‘lsizlar,
Tolelar ayqashu uyqashga tushdi.
Yetmish yil el yashab qur’on, tavrotsiz,
Erlar nochor qoldi, ayol avratsiz,
Zamon duradgori, asbob-yaroqsiz,
Ilma-teshik tomni yamashga tushdi.
Qor qora yog‘moqda, yomg‘ir za’faron,
Daryolar o‘rnida oqmoqda armon,
Har podsho o‘zicha chiqarib farmon,
Qolganlar bir-birin bulg‘ashga tushdi.
Yoqib bo‘lakeldik gazni, ko‘mirni,
Zimiston aylaymiz tez ona-erni,
Ko‘k yutar bundayin ulkan qabrni,
Odamning soyasi quyoshga tushdi.
Har yerda hokim haq, arboblar g‘olib,
Qonun shularniki, shularda qolip,
Eng katta aybdor bir yoqda qolib,
Jazoni boshqalar o‘tashga tushdi.
Na mayxona qoldi yurtda, na mehrob,
Na muqaddas qasr, na aziz kitob,
Ne-ne oltin boshlar ko‘rolmay oftob,
Nadomat tunida mudrashga tushdi.
Hayronman sen o‘zbek degan millatga,
Yeringni to‘ldirding maraz, illatga,
Ne javob aylarsan bunday kulfatga,
Qara, poydevoring nurashga tushdi?
Qani elni yaktan etgan donolar,
Qani uy fayzini tutgan momolar,
Qani «Birlash! Tiklan!» degan nidolar,
G’aflat og‘usimi yo oshga tushdi?!
Na shomda ishing bor, na tongda yoding,
Aroq, uyqu bo‘pti bor e’tiqoding,
Jahon sahnasidan o‘chmoqda oting,
Nomingdan boshqalar so‘zlashga tushdi.
Ko‘kda yo‘q Ulug‘bek ochgan yulduzlar,
Ko‘hna Urganchingni yemoqda tuzlar.
Yer osti ganjlaring begona ko‘zlar
Izlab, kovlab, tashib, gizlashga tushdi.
Nechun qoralaysan sen o‘z o‘tmishing,
Amir ham o‘z kishing, hon ham o‘z kishing,
Ko‘rarmanmi sening unib-o‘sishing,
Nechun parvonalar otashga tushdi?
Boyqarong qotilmish, Temuring xunxo‘r,
Manguberding zobit, xor, manglayi sho‘r,
Ne xarob millatsan, bormi biron zo‘r,
Ustunlar tiklanmay qulashga tushdi?!
Jannat O’zbekiston, jannating qani,
Shuncha mehnat qilding, mehnating qani,
Sig‘ingan, suyangan davlating qani,
Har daydi it seni talashga tushdi?
Hech kim o‘z moliga qo‘yolmas bahr,
Boru yo‘g‘imizni bilmaydi dunyo,
Hech kimdan so‘ramay-netmay ne yuho
Bu yurtdan qurbonlik yamlashga tushdi.
O’zing bo‘lsang eding o‘zingga qozi,
Har og‘ir-engilga bo‘lardik rozi,
Yetti yotlar qo‘yib nosoz tarozi,
Oqu qorangni kaj o‘lchashga tushdi.
Bilganing-ko‘rganing paxta bo‘libdir,
Aqling, tafakkuring axta bo‘libdir,
Yuz sariq, jigaring so‘xta bo‘libdir,
Nasling shajarasi butrashga tushdi.
O’zin, elin, tilin naqd sotgan kim u,
Bir tanda uch sotqin yashagani shu,
Buni sharaf bilib nechalar yohu,
Davrondan mukofot tilashga tushdi.
Davr devorida Qodiriy qoni,
Shimolga quladi janub Cho‘lponi,
Zahr ichdi billur jom tutgan Usmoning,
Qonli bazm soqiyni so‘rashga tushdi.
Xo‘sh, bugun-chi, yo‘qmi hech pok tiynat
O’n joyga xatlanar sal faol inson,
Kim u, har so‘qmoqqa qo‘yib yuz qopqon,
Har yo‘lni kim obdon bog‘lashga tushdi?!
Kimmish! O’zimizning bular palidlar,
Bular o‘zimizning abdullatiflar,
Yulduzlar ta’midan bebahra itlar
Oyni yaloq bilib uvlashga tushdi.
Kim emish! Barin goh sotgan o‘zingsan,
Bir-biringni g‘ajib yotgan o‘zingsan,
Kim bosh tiklasa tosh otgan o‘zingsan,
Axir, o‘z boshing ham shu toshga tushdi.
Keldi Mahtumquli aytgan bir zamon,
Unutdi «Yaxshilik» so‘zini yomon,
Obro‘ talashmoqda qurt bilan ilon,
Fillar pashsha bilan savashga tushdi.
Ilm, bu aslida tangrining nuri,
Hammaga teng ayon emasdir siri,
Ko‘pni olim etib qamchining zo‘ri,
Shogird ustoz bilan kurashga tushdi.
Kimning eri qattol, kimning ayoli,
Shundan bir-birida emas xayoli.
Rom etib o‘tkinchi tulporning yoli,
Ko‘plarning ko‘zlari o‘ynashga tushdi.
Aziz nimamiz bor ayoldan boshqa,
Kuyib bo‘lsalar-da ishda, quyoshda,
Nechun kirmakdalar yana otashga,
Qanday sharmandalik bu boshga tushdi?!
Tortilish kuchidan sobitdir olam,
Quyosh tegrasida sayyoralar jam,
Aslida mehrdan yaralgan odam
Burch yukidan bo‘yin tovlashga tushdi.
Inson bir tug‘ilar, qayta tug‘ilmas,
Azal bunyodkori qayta urinmas,
Asli rost narsalar qayta qurilmas,
Axir, suv boshqayu o‘t boshqa tushdi. ⬇️
@Shuhrat_Ali_blogi
