She’riy lahzalar

#Elon

Janr: She'riy Konsert
Nomi: "Dili Qani Bedilning?..."
Shoir: Aziz Said

Chipta narxi:
75 000 so'm
Talabalar uchun:
50 000 so'm

Shoshiling, joylar soni cheklangan!

Harid uchun:
📮@lirika_chiptachi
☎️(91) 106-64-44

@lirika_loyihasi

Vijdon ogʻrigʻi

Ogʻir jazo emas vijdon ogʻrigʻi —
Balki, Xudo bergan eng ulugʻ tuhfa:
Yarim tun ichingda boshlansa yigʻi,
Qiynalsang — oʻzing-la etganda suhbat —
Qanday yaxshi, axir, qanday matonat —
Azob cheka bilsang, jizillab tursa
Yurakning bir cheti yanglish xatodan.

Bariga koʻz yumib ketsang,
hech qursa
Ortiq vijdon haqda yirtmasang ogʻiz,
Tilni tushovlasang,
tishlar — panjara.
Xatoga qoʻl urgan Rembo misoli
Sheʼr yozib yurishni butkul tashlasang.

30.01.2025

Nurmuhammad ABDUZOIR


@Nurmuhammad_Abduzoir

Яқинда бу китобни биздан сотиб олишганди.
Китобни ўқиб фикрларини ёзиб юборибди: ўқиб кўринг.
Китоб бизда ва фақат book.uz да бор.


📚 «Вақт манзили»
© Азиз Саид
📓 Қалин муқова, 224 бет
📖 Янги
💵 65 000 сўм
☎️ @Nurmuhammad_Abduzoirov

Азиз Саид шеърларини ўқиш учун: @vaqt_manzili


Афсуски, шу вақтгача Азиз Саидни ўқимаган эканман. Қаранг, бир шоир 64 ёшга тўлаётган, ёнимизда яшаб ижод қилаётган, шеърини руслар, инглизлар, французлар, болгарлар, венгерлар, ҳиндлар, турклар, озарбайжонлар ўз тилида ўқиётган, ўзи ҳам Нозим Ҳикмат, Уолт Уитмен, Бертолд Брехт, Муин Бсису, Мигел де Астируас каби ижодкорларни ўз тилимизда ўқитаётган бўлса-ю... Шоирнинг китобларига, газета-журналлардаги ижод маҳсулига, “Алкимёгар”нинг таржимасига кўп дуч келганман. Аммо ўтказиб юборганман. Сабаби ожиз банданинг баландпарвозлигидан бошқа нарса эмас. Чунки мен шеърларини хушламайдиган бир гуруҳ ижодкорлар Азиз Саид шеъриятини боз-боз тарғиб қиларди. Шу. Бу шоир ҳам уларга ўхшаган бўлса-чи, деган ўй билан юраверганман.

Дўстим Отабек Исроилов “Вақт манзили” китобини совға қилмаганида балки яна узоқ вақт бу назм денгизидан бебаҳра қолган бўлардим, эҳтимол. Совға қилинган китобни ўқиб чиқиш одатим бор.

“Вақт манзили” китоби 2021 йилда “Академнашр” томонидан икки минг нусхада чоп этилган экан. Икки қисмдан иборат. Биринчиси достон ва шеърлар, иккинчиси ноодатий услубдаги адабий мақолалардан иборат. Ҳозир назмий дурдоналарни ўқиб тугатдим.

Аруз ва бармоқдан ташқаридаги шеърларни кўпда қабул қилолмайман. Бу сафар дард, маъно ва серқирра тафаккур маҳсули олдида шаклни ҳам унутибман.

“Вақт манзили” шеърининг ҳар бир сатри “ва” боғловчиси билан бошланади. Унда инсоният тарихи хронологик тартибда қисқа ва сермазмун сатрларда ифода этилади. Умумий мавзуда бошланиб Ватан тарихига уланиб кетади. Ўтмишнинг қонли ва шонли воқеалари ибрат тўнини кийиб чиқади ўқувчи олдига. Ва ниҳоят хотимада мустақил Ўзбекистон ва халқининг тарих ҳамда аждодлар руҳи олдидаги муқаддас бурчлари алоҳида қаламга олинади.

Шеър бошдан-охир вақт манзилини излаётган, унинг ортга ё олдинга ҳаракат қилаётганини аниқлашга уринаётган қаҳрамон тилидан ҳикоя қилинади. Якунда эса бу нарсани ҳамон била олмагани тан олинади ва уч нуқта қўйилади. Фалсафа ва интеллектга тўйинган асар ўқувчига билим беради ва фикрлашга ундайди.

“Минг тўққиз юз ўттиз еттинчи” шеъри эса машъум қатағон давридан сўзлайди. Қаттол тузумнинг манфур зотлари қиёфаси, миллатнинг аянч тақдири кескир сўзлар билан ўйиб ёзилади. Шеърий санъатларга ортиқча ўрин берилмайди. Яқинидан айрилган одамнинг жўн, бироқ юракнинг тубидан тошиб келаётган йўқлови каби таъсирли чиққан. Биргина парча келтираман:

“...Саводсизларни ҳам тугатамиз,
(Саводсизликни деб эшитди у.)
Саводлилар тугайверсин-чи”.

Ўзбек халқининг олтин бошларини лойга қорган тузум юзига мазлумлар авлодининг дадил тарсакиси.

Навбатдаги асар эса “Турғунлик болалари” достони бўлиб, унда Шўролар давлатининг бир оила ва бола психологиясидаги фожиаси тасвирланади. Мурғак кўнгилнинг мислсиз жафоларга гувоҳ бўлгани ва ёшига нисбатан эрта улғайишга мажбурлангани акс этади. Одамни йиғлатган манзаралар:

...ўн икки ўқувчи қизни оқшомда, пахта теримдан қайтаётганда мошин янчиб кетади, гулбаданлар парча-парча бўлиб, хор этилади...
В
...пахта тергани чиққан онанинг йўргакдаги чақалоғини трактор босиб кетади, она ўзини тандирга ташлайди, қотил эса болани кўрмай қолган отаси эди...

...ҳалоллиги учун мудом йўқчиликда яшовчи отасига ёрдам бўлсин, онаси билан жанжаллашмасин деб тинимсиз пахта терган, на тушликка, на танаффусга чиққан боланинг этагини ҳар турли баҳоналар билан чой чақага баҳолаган тарозибон...

Буни асл ҳолида ўқиганда тош юраклар ҳам зирқираб, симиллаб, эриб, кўз ёшга айланиб кетса керак. Бугун ҳам СССРни алқаётганларга ўқитиш керак экан ўзи.

“Паганинининг сўнгги концерти” шеъри эса... Уни ҳар ким ўзи ўқиб ўзича тушунади.

Барчасида вақт мавзуси ўқ илдиз вазифасини бажаради.
Бетакрор ижод намуналари учун шоирга, уни тақдим этгани учун ноширларга раҳмат айтаман.

Сизга ўқиб кўришни тавсия қиламан. Ўзим ҳам бошқа шеърларини топиб ўқимоқчиман.

Отабек Бакиров

TOMOSHADAN SOʻNG

(Shams-i-Qamar teatri aktyori Muxtor Asrorovga)

Laʼnati kitoblar...
keldi halqumga,
Gʻorat qildi tinch hayotimni.
Toʻldirib ichimni zahar-zaqqumga,
Tortib oldi bor bisotimni.

Jaydari tilimga qoʻshib iltifot
Jazm etdimmi burro soʻzlashga?
Oqibat, atvorim oʻz toʻdamga yot,
Oq uyurda yagona qashqa.

Jin ursin barini...
Irkit oʻrdakcha
Esh boʻlmadi sira zotiga.
Kalaka qildimi, taqdir
oʻrkachday
Tosh bostirdi qush qanotiga.

Zarilmidi unga yana bir raqib,
(Butkul nohaq emasdim garchi.)
Afsus, it qargʻagan Kafkani oʻqib,
Soʻzlab qoʻydim otamga qarshi.

Laʼnati kitoblar...
Yoʻqolsin bari!

8.01.2025

@Nurmuhammad_Abduzoir

***
Turkonning allasin koʻrdim,
Turonning yallasin koʻrdim.
Sherlar narasinimas
Sirtlonlar galasin koʻrdim.

Qushlari janubga uchgan
Tushlari bodalar ichgan.
Haqiqat qidirgan odamning
Hushlari tavbalar quchgan.

Ilonlar poʻstini yechgan,
Ne qilsin, doʻstidan kechgan.
Tongin zimiston etib
Pushaymon qildirar kechga.

Haqiqat - devorga ildim,
Adolat – devorga ildim.
Shoqollar sirtmoq tutar
Bu elni taqdirin bildim.
Bu elni taqdirin bildim!

Gadoga tekkani qusur,
Qayerdan boshlanar huzur.
Isyonni ichga yutishni
Avvaldan bilmabman, uzr.
Quldorning yo‘rig‘i - qullik
Maqtagan boliga qulluq.
Tilini tishlagan el-u
Vatanning holiga qulluq!

Vatanning holiga qulluq!

© Nilufar

@Nilufar_Ergasheva

ИРОНИЯ

Оғзи бўш экан-да.
Айтиб юборган:
"Мана,
оёғимда
йиртиқ пойабзал."
Ахир,
чориғини киймай,
бекорга
Қўлида кўтариб юрибдими халқ?

Шукур қилмайдими,
Боқмайдими элга:
Овози чиқмасдан,
ахир,
ҳар ёқда
Тортиниб-қимтиниб,
қисганча елка
Яшаб юрибди-ку ялангоёқлар.

01.01.2025

@Nurmuhammad_Abduzoir

📢 Yilning eng kutilgan kechasi - "Qo'rboshilar qo'shig'i" she'riyat spektakliga marhamat!

🎙️ She’riyat va adabiyotga oshufta qalblar uchun, O‘zbekiston Yoshlar ishlari agentligining “Mutolaa” loyihasi hamda O‘zbekiston Milliy kutubxonasi hamkorligida “MUTOLAA’DA SHE’RIYAT” teatrlashtirilgan kechasini taqdim etadi.

➡️ Dastur bosh qahramoni: yosh va iste'dodli shoir Najmiddin Ermatov

➡️ Dastur mehmoni: taniqli aktyor va shoir Erkin Bozorov

🔖 So‘z va adabiyot muxlislarini 12-dekabr (kuni) soat 18:00 da O‘zbekiston Milliy kutubxonasida kutib qolamiz.

👇 Ro’yxatdan o’tish uchun:
https://forms.gle/JXuWztq9yywF8wbNA

👤 Yilning eng eksklyuziv tadbirini aslo o'tkazib yubormang!

Telegram | Instagram | YouTube

***
Tark etmoq xayoli naqadar jozib,
Qalbni uyg’oq tutar bu xil ishtiyoq.
Yillarni yashadim aqldan ozib,
Men qora odamman, boshqalar oppoq.

“Ket” deb sado berar har bir hujayram,
Yo’limni buraman, ochaman so’qmoq.
Kimningdir ishqida yongan chog’im ham,
Ayrilmoq istayman undan, ayrilmoq.

Hijrondan tug’ilgan tuyg’u ulkandir,
Ulg’aytsa, ayriliq ulg’aytar ko’proq.
Ba’zida kibrimga bo’laman bandi,
Ba’zida boshimdan sochaman tuproq.

Daraxtga o’xshayman shamolga oshiq,
Fasllar ishqimga qo’shar harorat.
Kun kelar, turg’unlik qiynamas ortiq,
Kun kelar, osmonni quchaman xushbaxt.

Dardga toqat qilar yuragim –sabiy,
Umrimni yasharman hayratga to’lib.
Otamdan, onamdan ketganim kabi,
Dunyodan ketarman suyukli bo’lib.

Ungacha tark etmoq xayoli g’olib,
Ungacha umrimni qurshaydi farah,
Ungacha men uni sevaman yonib,
Ungacha shamolga aylanar daraxt.

✍️MehrNoz

@mehrnoz_abbos