STEM vs Ijtimoiy-gumanitar fanlar
Bugungi kunda ko'plab mamlakatlar o'z taraqqiyot strategiyalarini STEM (fan, texnologiya, muhandislik va matematika) yo'nalishlariga asoslayapti. Bu tendensiya, albatta, bejiz emas - raqamli texnologiyalar, sun'iy intellekt va innovatsiyalar davri globallashuv jarayonlarini yanada tezlashtirmoqda.
Ammo faqat STEM fanlariga e'tibor qaratish yetarlimi? Texnologik yutuqlar insoniyat oldida turgan barcha muammolarni hal qila oladimi?
Ijtimoiy-gumanitar fanlarning ahamiyati aynan shu yerda namoyon bo'ladi. Ular jamiyatning ma'naviy poydevori, insoniy qadriyatlar va madaniy merosni saqlash, tafakkur va tanqidiy fikrlashni rivojlantirish, murakkab ijtimoiy munosabatlarni tushunish va boshqarish uchun zarur.
Masalan, sun'iy intellekt yaratish - bu STEM sohasi vazifasi. Ammo uning jamiyatga ta'siri, xavfsizlik jihatlari, huquqiy masalalari - bular ijtimoiy-gumanitar fanlar doirasida o'rganiladi. Yoki iqlim o'zgarishi muammosini olaylik: ekologik texnologiyalarni ishlab chiqish - STEM sohasi, ammo odamlarning xulq-atvorini o'zgartirish, yangi qadriyatlarni shakllantirish - ijtimoiy fanlar vazifasi.
Shuning uchun rivojlanishning optimal yo'li - bu ikki soha o'rtasidagi muvozanatni topish. STEM fanlarining innovatsion salohiyati va ijtimoiy-gumanitar fanlarning insonparvarlik tamoyillari birgalikda jamiyat taraqqiyotining barqaror poydevorini yaratadi.
Biz texnologik taraqqiyotga intilayotgan bir paytda, insoniylikning asl mohiyatini, madaniy xilma-xillikni va ma'naviy qadriyatlarni saqlab qolishimiz muhim. Zero, har qanday texnologik yutuq, oxir-oqibat, inson va jamiyat manfaatlariga xizmat qilishi kerak.
M.Aliyev
Bugungi kunda ko'plab mamlakatlar o'z taraqqiyot strategiyalarini STEM (fan, texnologiya, muhandislik va matematika) yo'nalishlariga asoslayapti. Bu tendensiya, albatta, bejiz emas - raqamli texnologiyalar, sun'iy intellekt va innovatsiyalar davri globallashuv jarayonlarini yanada tezlashtirmoqda.
Ammo faqat STEM fanlariga e'tibor qaratish yetarlimi? Texnologik yutuqlar insoniyat oldida turgan barcha muammolarni hal qila oladimi?
Ijtimoiy-gumanitar fanlarning ahamiyati aynan shu yerda namoyon bo'ladi. Ular jamiyatning ma'naviy poydevori, insoniy qadriyatlar va madaniy merosni saqlash, tafakkur va tanqidiy fikrlashni rivojlantirish, murakkab ijtimoiy munosabatlarni tushunish va boshqarish uchun zarur.
Masalan, sun'iy intellekt yaratish - bu STEM sohasi vazifasi. Ammo uning jamiyatga ta'siri, xavfsizlik jihatlari, huquqiy masalalari - bular ijtimoiy-gumanitar fanlar doirasida o'rganiladi. Yoki iqlim o'zgarishi muammosini olaylik: ekologik texnologiyalarni ishlab chiqish - STEM sohasi, ammo odamlarning xulq-atvorini o'zgartirish, yangi qadriyatlarni shakllantirish - ijtimoiy fanlar vazifasi.
Shuning uchun rivojlanishning optimal yo'li - bu ikki soha o'rtasidagi muvozanatni topish. STEM fanlarining innovatsion salohiyati va ijtimoiy-gumanitar fanlarning insonparvarlik tamoyillari birgalikda jamiyat taraqqiyotining barqaror poydevorini yaratadi.
Biz texnologik taraqqiyotga intilayotgan bir paytda, insoniylikning asl mohiyatini, madaniy xilma-xillikni va ma'naviy qadriyatlarni saqlab qolishimiz muhim. Zero, har qanday texnologik yutuq, oxir-oqibat, inson va jamiyat manfaatlariga xizmat qilishi kerak.
M.Aliyev