Germaniya kansleri Shols oʻrnini egallashi kutilayotgan Fridrix Merz haqida oʻqidim. Aftidan, Sholsdan ancha qatʼiyatliroq siyosatchi. Masalan, u hokimiyatga kelgach, Ukrainaga 500 km masofaga uchuvchi Taurus qanotli raketalarini darhol bermoqchi.
Merz ancha tajribali diplomat. U 1989-yilda Yevroparlament, 1994-yilda esa Bundestag deputati boʻlgan. 2000-yillar boshida Germaniya Xristian-demokratlar ittifoqi (XDI) partiyasi raisi boʻlishi uchun Merkel bilan kurashgan va yengilgan. Keyin siyosatdan ketib, moliyaviy tomonini mustahkamlash ishlarini olib borgan. Merkel 2018-yilda ketishini aytgandan soʻng, yana siyosatga qaytgan.
Hozir XDI va uning ittifoqchisi Bavariya Xristian-sotsialistlar ittifoqi (XSI) soʻrovnomalarda yaqqol ustun. Demak fevralda boʻlib oʻtadigan saylovlarda Merzning imkoniyati yuqori. Biroq shunda ham, mutlaq gʻalaba erishish uchun XDI/XSI biron boshqa partiya bilan koalitsiyaga birlashishi kerak. Koʻpchilik bu hozirgi kansler Sholsning “Erkin sotsialistlar” partiyasi boʻlishi mumkinligini aytmoqda.
Merz Shols va Merkeldan farqli ravishda, klassik oʻng siyosatchi. U Germaniyaning Merkel ochgan “ochiq eshiklar” siyosatini toʻxtatish kerakligini bir necha bor taʼkidlagan. U 2015-yilgi yuridik asos bilan muhojirlarni orqaga qaytarish vaqti kelgani aytyapti. Shubhasiz, bunday tashabbus muhojirlarning oʻzboshimchaligidan norozi boʻlayotgan olmon fuqarolariga maʼqul kelyapti.
Qolaversa, Merz 2000-yillar boshida “Leitkultur”, yaʼni “yetakchi madaniyat” konsepsiyasining qizgʻin tarafdori boʻlgan. Bu gʻoya multikulturalizmni rad qilib, oʻzining anʼanaviy (shu jumladan liberal) qadriyatlariga ega nemis madaniyati Germaniyada boshqa immigratsion diasporalar madaniyatidan ustun boʻlishi kerakligini anglatadi.
Merz Ukraina borasida ham ancha qatʼiyatliroq. U Rossiya Ukraina infrasturukturalariga zarba berishni toʻxtatmasa, Kiyevga uzoq masofaga uchuvchi qanotli raketalar yuborish lozimligini aytyapti. U Putin mojaroni qay darajada chuqurlashtirishga tayyorligini sinamoqchi. 9-dekabrda u urush boshlangandan buyon Kiyevga ikkinchi bor kelib, Zelenskiy bilan uchrashdi.
Bundan tashqari, Merz Germaniya, Britaniya, Fransiya va Polsha ishtirokida alohida Ukrainaga yordam bloki tuzib, Trampning izolyatsiya siyosatiga tayyorlanishni ham ilgari surgan. Shuningdek, Germaniyaning harbiy xarajati limitini yalpi ichki mahsulotning 3 foiziga (127 mlrd yevro degani, hozir bu miqdor 2 foiz) koʻtarishni maqsad qilgan.
69 yoshli Fridrix Merz Germaniya rahbarligiga kelib, Yevropaning eng katta iqtisodiyoti va texnologiyasiga egalik qiluvchi mamlakatni siyosat lider qilishga ham harakat qilib koʻradi. Olmoniya bu borada bazaga ega. Shols Ukrainada urush boshlagandan beri qatʼiyatsizlikda ayblanadi (birgina Leopard tanklari voqeasi), Merz bu xatoni toʻgʻrilashi lozim. Hozir bu ishni Makron qilishga urinmoqda va u buni uddalay olmayapti deyish mumkin.
Ammo, shuni unutmaslik kerakki, Germaniya tarixidagi faqat bir marta — 1957-yilda bir partiya bundestagda mutlaq koʻpchilik (50 foizdan yuqori) oʻringa ega boʻlgan. XDI/XSI ham hukumat tuzish uchun biron partiya bilan koalitsiyaga birlashadi va Merz koalitsiyadagi ittifoqchilari bilan hisoblashishga majbur boʻladi.
@pan_diplomat
Merz ancha tajribali diplomat. U 1989-yilda Yevroparlament, 1994-yilda esa Bundestag deputati boʻlgan. 2000-yillar boshida Germaniya Xristian-demokratlar ittifoqi (XDI) partiyasi raisi boʻlishi uchun Merkel bilan kurashgan va yengilgan. Keyin siyosatdan ketib, moliyaviy tomonini mustahkamlash ishlarini olib borgan. Merkel 2018-yilda ketishini aytgandan soʻng, yana siyosatga qaytgan.
Hozir XDI va uning ittifoqchisi Bavariya Xristian-sotsialistlar ittifoqi (XSI) soʻrovnomalarda yaqqol ustun. Demak fevralda boʻlib oʻtadigan saylovlarda Merzning imkoniyati yuqori. Biroq shunda ham, mutlaq gʻalaba erishish uchun XDI/XSI biron boshqa partiya bilan koalitsiyaga birlashishi kerak. Koʻpchilik bu hozirgi kansler Sholsning “Erkin sotsialistlar” partiyasi boʻlishi mumkinligini aytmoqda.
Merz Shols va Merkeldan farqli ravishda, klassik oʻng siyosatchi. U Germaniyaning Merkel ochgan “ochiq eshiklar” siyosatini toʻxtatish kerakligini bir necha bor taʼkidlagan. U 2015-yilgi yuridik asos bilan muhojirlarni orqaga qaytarish vaqti kelgani aytyapti. Shubhasiz, bunday tashabbus muhojirlarning oʻzboshimchaligidan norozi boʻlayotgan olmon fuqarolariga maʼqul kelyapti.
Qolaversa, Merz 2000-yillar boshida “Leitkultur”, yaʼni “yetakchi madaniyat” konsepsiyasining qizgʻin tarafdori boʻlgan. Bu gʻoya multikulturalizmni rad qilib, oʻzining anʼanaviy (shu jumladan liberal) qadriyatlariga ega nemis madaniyati Germaniyada boshqa immigratsion diasporalar madaniyatidan ustun boʻlishi kerakligini anglatadi.
Merz Ukraina borasida ham ancha qatʼiyatliroq. U Rossiya Ukraina infrasturukturalariga zarba berishni toʻxtatmasa, Kiyevga uzoq masofaga uchuvchi qanotli raketalar yuborish lozimligini aytyapti. U Putin mojaroni qay darajada chuqurlashtirishga tayyorligini sinamoqchi. 9-dekabrda u urush boshlangandan buyon Kiyevga ikkinchi bor kelib, Zelenskiy bilan uchrashdi.
Bundan tashqari, Merz Germaniya, Britaniya, Fransiya va Polsha ishtirokida alohida Ukrainaga yordam bloki tuzib, Trampning izolyatsiya siyosatiga tayyorlanishni ham ilgari surgan. Shuningdek, Germaniyaning harbiy xarajati limitini yalpi ichki mahsulotning 3 foiziga (127 mlrd yevro degani, hozir bu miqdor 2 foiz) koʻtarishni maqsad qilgan.
69 yoshli Fridrix Merz Germaniya rahbarligiga kelib, Yevropaning eng katta iqtisodiyoti va texnologiyasiga egalik qiluvchi mamlakatni siyosat lider qilishga ham harakat qilib koʻradi. Olmoniya bu borada bazaga ega. Shols Ukrainada urush boshlagandan beri qatʼiyatsizlikda ayblanadi (birgina Leopard tanklari voqeasi), Merz bu xatoni toʻgʻrilashi lozim. Hozir bu ishni Makron qilishga urinmoqda va u buni uddalay olmayapti deyish mumkin.
Ammo, shuni unutmaslik kerakki, Germaniya tarixidagi faqat bir marta — 1957-yilda bir partiya bundestagda mutlaq koʻpchilik (50 foizdan yuqori) oʻringa ega boʻlgan. XDI/XSI ham hukumat tuzish uchun biron partiya bilan koalitsiyaga birlashadi va Merz koalitsiyadagi ittifoqchilari bilan hisoblashishga majbur boʻladi.
@pan_diplomat