НАВОИЙ ВА РАСУЛУЛЛОҲ
Юзунг гулиға кўнгул равзасин яса гулшан,
Қадинг ниҳолиға жон гулшанин чаман қилғил.
📜
Шарҳ: “Гулдек гўзал юзларингиз ташрифи билан менинг кўнглим боғчасини гулшан қилинг, Ниҳол каби қадингиз жоним гулшанини чамандек яшнатиб юборсин”.
Такаварингға бағир қонидин ҳино боғла,
Итингға ғамзада жон риштасин расан қилғил. 📜
Шарҳ: “Меърож кечаси осмонларга кўтарилар экансиз, такаварингиз – Буроқнинг –туёқларига менинг жигарим қонини эзиб, ҳино қилиб боғланг, чунки Сиз энг улуғ бир сайрга чиқдингиз. Сайил - байрам кечаси, одатга кўра, қўлларга, оёқларга ҳино боғланиб, безанилади”.
Севимли Пайғамбаримиз алайҳиссалом ҳаётлари тарихини диққат билан ўрганган улуғ шоир Отдан сўнг ит ҳақида сўзлаш билан бир воқеа тафсилотига ишора этади. Саҳиҳи Муслимда келган 2104 - ҳадисда Оиша онамиз (р.а.) шундай ривоят қиладилар: Бир куни Расулуллоҳга Жаброил алайҳиссалом қайси вақтда ҳузурларига келишини айтиб ваъда берди. Аммо ўша вақтда келмади. Жаброил алайҳиссалом келганларида Расулуллоҳнинг қўлларида бир таёқ бор эди, ўша таёқни ташладилар-да:“Аллоҳ ҳам, унинг элчилари ҳам ваъдасига хилоф қилмайди-ку”, дедилар. Жаброил алайҳиссалом: “Мен ўша куни келдим, аммо Сизнинг уйингизда ит бор эди, биз фаришталар ит бор уйга кирмаймиз”, дейдилар. Расули акрам ўша куни бир “сарир” - чорпоя сўриларида ётганларида, сўрининг тагига бир кучукча кириб қолади. Шуни кўриб, уйга фаришта кирмайди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам билиб қолиб, итни чиқариб юборадилар, шундан сўнг Жаброил алайҳиссалом Пайғамбаримиз ҳузурларига келади. Улуғ шоир илтижоларида: “Менинг ғам чекавериб зада бўлиб кетган ипдек жонимни ўша кучукчанинг бўйнига боғлаб, чиқариб юборинг, шўхлик қилмасин”, демоқдалар.
Расулуллоҳ ҳаётларида ит билан боғлиқ бошқа бир воқеа бўлганлиги ҳақида ҳам хабар берилади. Ибн Аббос ривоят қилган ҳадисда шундай дейилади: Расулуллоҳ очиқ жойда намоз ўқиётганларида олдиларидан бир ит ўтиб кетади. Ул зот намозни қайта ўқимайдилар. Шу муносабат билан намоз ўқиётган одамнинг олдидан ит ўтса, намоз бузилмайди, қайта ўқилмайди, деган ҳукм қолади. Навоий ҳазратлари шу воқеага ишора қилиб: “Намоз - мўминнинг меърожидир. Севимли Пайғамбаримиз алайҳиссалом Яратган Парвардигор билан сўзлашиб турган пайтларида мабодо ит яқинлашса, дарҳол тутиб, унинг бўйнига менинг ғамлар чекавериб ипдек бўлиб қолган жонимни боғланг, токи севимли Расулуллоҳ озор чекмасинлар”, демоқчи бўлгандирлар, каби мулоҳаза ўйғонади.
Филология фанлари доктори, профессор Дилором Салоҳий
┄┄┄┄┄❅┄┄┄┄┄
📚 KУНЛИК ҲАДИС