Репост из: Bek Olimjon
Yaxshi savol berish haqida…, 2-qism
“Bir insonga uni beradigan javoblaridan ko’ra uning savollariga qarab baho berish kerak” - Voltaire
Savol so’rashda nimalarga e’tibor berish kerak? Yaxshi savol berish uchun nima qilish kerak? Bugungi post mana shu haqida.
Bu mavzuni menga “Norvegiyada o’qish va yashash” mavzusida beriladigan savollar misolida ko’rib chiqamiz. Vaziyatingizga moslashtirib olaverasiz qolganini 😊
Savol berishda mana shunga yaqinroq holda savollarimizni shakllantirsak o’zimizga foydaliroq bo’ladi degan fikrdaman.
Norvegiyada o’qish bu Googledan javob topish mumkin bo’lgan savol bo’lsada, tushunishga oson bo’lishi uchun misol tariqasida olamiz.
1. Savolda aniqlik muhim.
Aniq savol aniq javob olish imkonini beradi. “Men Norvegiyada magistratura qilmoqchiman. Nima qilay?” Bu ancha keng qamrovi keng savol. O’rniga “Men Oslo universitetida iqtisod bo’yicha 2025-yili magistratura qilmoqchiman. Men uchun eng birinchi qadam nima?” mana shu savol bo’lsa aniqroq javob olish mumkin.
2. Savolingizni bir necha aniq detallarga bo’lib bering.
Javob berishni osonlashtiradi. Misol “Norvegiyada yashash harajatlari uchun; uyga, transportga, ovqatga, kiyim kabilarga o’rtacha talaba hayoti uchun minimum va maksimum qancha ketadi?”
3. “Siz nima qilgan bo’lar edingiz…?” mazmunidagi savol odatda yaxshi natija beradi. Bunda javob beruvchidagi mas’uliyatni faqat o’zida qoladi, erkinroq va aniqroq javob olasiz. Misol “Men ishimni tashlab Norvegiyaga o’qishga ketishimni tavsiya etasizmi?” degan savol javob beruvchiga katta mas’uliyat yuklaydi va umumiy, mavhum javob olasiz. Men ketgin desamu, ertaga siz bu qarordan afsus qilsangiz men nima qilaman degan mas’uliyati bo’ladi menda. Shuning uchun yo javob berishdan qochishim mumkin, yoki umumiy javob berishim mumkin. Undan ko’ra “Siz Uzbda yaxshi to’laydigan ishingiz bo’lganida ham, Norvegiyada magistraturaga o’qishga ketgan bo’larmidingiz?” deya savol berish ma’qulroq. Bu savolda eng markaziy punkt nega Uzbdagi ishni tashlab ketgan bo’lar edim degan qismiga aniqroq javob olish imkoni bor.
4. Savol berayotganda misollar bilan bering.
Misol uchun mana bunday “Osloda o’qiyotgan yoki o’qigan ko’p o’zbeklar bor. Ular bilan siz aloqadasiz, qanday xatolar eng ko’p takrorlanganligiga guvoh bo’lgansiz?” Bu savol menga kamida 3-4 ta talaba bo’lib kelgan odamda uchragan umumiy xatolarni aytib berish imkonini beradi.
5. Savolda qarama-qarshilik so’ralishi ham yaxshi.
Misol uchun “Norvegiyada 10 yilga yaqin yashayapsiz. Eng katta plyus va minuslari nimadan iborat?”
6. Qiziquvchanlik bilan savol so’rash. Misol uchun “Norvegiya haqida o’zbek jamiyatida keng tarqalgan noto’g’ri fikrlar qaysilar deb o’ylaysiz?”
7. Savolni so’ragandan so’ng, to’xtab insonni eshitish va nima deyayotganiga sinchkovlik bilan e’tibor berish juda muhim.
Juda ko’pchilik qiladigan xato javobga e’tibor bermaydi, uning savoliga javob berilayotgan vaqtda o’zini keyingi savolini yoki o’zi keyin nima deb gapirishini o’ylab turadi. Savol beruvchi sifatida fikr bildirish shart emas. Ammo tinglash juda-juda muhim.
8. Javob beruvchining qadriyatlariga mosroq savol berish.
Misol “Norvegiyada musulmonlar bormi?” degandan ko’ra “Biz hayit kunlari dam olamiz, Norvegiyada hayit bayrami kuni ishlashga to’g’ri kelsa nima qilinadi?” savoli kengroq ma’lumot olish imkonini beradi. Shunda javob beruvchi qanchalik taqvodor yoki ateist bo’lsin diniy bayramlar uchun qonuniy dam olish kuni belgilanishini aytadi. Na six kuyadi, na kabob shunda.
Bek Olimjon
07.04.24
Norvegiya
“Bir insonga uni beradigan javoblaridan ko’ra uning savollariga qarab baho berish kerak” - Voltaire
Savol so’rashda nimalarga e’tibor berish kerak? Yaxshi savol berish uchun nima qilish kerak? Bugungi post mana shu haqida.
Bu mavzuni menga “Norvegiyada o’qish va yashash” mavzusida beriladigan savollar misolida ko’rib chiqamiz. Vaziyatingizga moslashtirib olaverasiz qolganini 😊
Savol berishda mana shunga yaqinroq holda savollarimizni shakllantirsak o’zimizga foydaliroq bo’ladi degan fikrdaman.
Norvegiyada o’qish bu Googledan javob topish mumkin bo’lgan savol bo’lsada, tushunishga oson bo’lishi uchun misol tariqasida olamiz.
1. Savolda aniqlik muhim.
Aniq savol aniq javob olish imkonini beradi. “Men Norvegiyada magistratura qilmoqchiman. Nima qilay?” Bu ancha keng qamrovi keng savol. O’rniga “Men Oslo universitetida iqtisod bo’yicha 2025-yili magistratura qilmoqchiman. Men uchun eng birinchi qadam nima?” mana shu savol bo’lsa aniqroq javob olish mumkin.
2. Savolingizni bir necha aniq detallarga bo’lib bering.
Javob berishni osonlashtiradi. Misol “Norvegiyada yashash harajatlari uchun; uyga, transportga, ovqatga, kiyim kabilarga o’rtacha talaba hayoti uchun minimum va maksimum qancha ketadi?”
3. “Siz nima qilgan bo’lar edingiz…?” mazmunidagi savol odatda yaxshi natija beradi. Bunda javob beruvchidagi mas’uliyatni faqat o’zida qoladi, erkinroq va aniqroq javob olasiz. Misol “Men ishimni tashlab Norvegiyaga o’qishga ketishimni tavsiya etasizmi?” degan savol javob beruvchiga katta mas’uliyat yuklaydi va umumiy, mavhum javob olasiz. Men ketgin desamu, ertaga siz bu qarordan afsus qilsangiz men nima qilaman degan mas’uliyati bo’ladi menda. Shuning uchun yo javob berishdan qochishim mumkin, yoki umumiy javob berishim mumkin. Undan ko’ra “Siz Uzbda yaxshi to’laydigan ishingiz bo’lganida ham, Norvegiyada magistraturaga o’qishga ketgan bo’larmidingiz?” deya savol berish ma’qulroq. Bu savolda eng markaziy punkt nega Uzbdagi ishni tashlab ketgan bo’lar edim degan qismiga aniqroq javob olish imkoni bor.
4. Savol berayotganda misollar bilan bering.
Misol uchun mana bunday “Osloda o’qiyotgan yoki o’qigan ko’p o’zbeklar bor. Ular bilan siz aloqadasiz, qanday xatolar eng ko’p takrorlanganligiga guvoh bo’lgansiz?” Bu savol menga kamida 3-4 ta talaba bo’lib kelgan odamda uchragan umumiy xatolarni aytib berish imkonini beradi.
5. Savolda qarama-qarshilik so’ralishi ham yaxshi.
Misol uchun “Norvegiyada 10 yilga yaqin yashayapsiz. Eng katta plyus va minuslari nimadan iborat?”
6. Qiziquvchanlik bilan savol so’rash. Misol uchun “Norvegiya haqida o’zbek jamiyatida keng tarqalgan noto’g’ri fikrlar qaysilar deb o’ylaysiz?”
7. Savolni so’ragandan so’ng, to’xtab insonni eshitish va nima deyayotganiga sinchkovlik bilan e’tibor berish juda muhim.
Juda ko’pchilik qiladigan xato javobga e’tibor bermaydi, uning savoliga javob berilayotgan vaqtda o’zini keyingi savolini yoki o’zi keyin nima deb gapirishini o’ylab turadi. Savol beruvchi sifatida fikr bildirish shart emas. Ammo tinglash juda-juda muhim.
8. Javob beruvchining qadriyatlariga mosroq savol berish.
Misol “Norvegiyada musulmonlar bormi?” degandan ko’ra “Biz hayit kunlari dam olamiz, Norvegiyada hayit bayrami kuni ishlashga to’g’ri kelsa nima qilinadi?” savoli kengroq ma’lumot olish imkonini beradi. Shunda javob beruvchi qanchalik taqvodor yoki ateist bo’lsin diniy bayramlar uchun qonuniy dam olish kuni belgilanishini aytadi. Na six kuyadi, na kabob shunda.
Bek Olimjon
07.04.24
Norvegiya