Nargiza xola nega telefon qilgani birdan esiga tushgandek yalt etib ketdi.
- Ha aytgancha... Sanjarbek deng gʻirt mast holatda kelibdi. Darvozalaringni tagida uxlab yotgan ekan. Odamlar rosa mazah qilishdi. Oxiri Norqobil togʻa uyiga opkirib ketdi. Shuni aytib qoʻyey degandim.
Nazokatning yuragi ogʻridi. Erining bu darajaga tushib qolgani unga rosa alam qilardi. Axir qachon oʻzgarishga ulgurdi? Mehribon, suyukli eri butkul boshqa odamga aylangan edi. Mana Sirojiddin tugʻilganiga ham bir yil boʻldi. Bir yil ichida Sanjarni umuman tanib boʻlmay qoldi. Xotiniga qoʻpol muomila qila boshladi. Bolasi bilan ham ishi yoʻq. Onasi Enaxon aya rosa harakat qildi buni odam qilaman deb, sira foydasi boʻlmadi. Kundan kunga ichkilikka rujuvi ortsa orttiki sira kamaymadi. Oldin 20 kunda bir ichib kelsa, hozir haftasiga boʻkib ichadigan odat chiqardi. Sanjar mana shunday irodasizligi tufayli botqoqqa botib borar edi... Lekin buni oʻzi bilmasdi...
* * *
Akbar onasi tomon asta yurib keldi. Hamida opa oʻgʻlini endi tanidi! Tanidi-yu birdan baqirib yubordi.
- Akbar! Senmisan bolam?!
Ona ekan. Baribir farzandini yaxshi koʻradi. Undan xafa boʻlishi mumkin lekin nafratlana olmaydi. Hamida opa yugurib kelganicha oʻgʻlining boʻyniga osdi. Soqoli pala-partish oʻsib ketgan yuzlaridan oʻpdi. Koʻzida yosh miltirab turar edi. Akbar esa serrayib turaverdi. Uning koʻzlari hamon oʻsha oʻsha sovuq edi. Nigohlari ham oʻtkir...
- Oʻgʻlim... Shunchalik oʻzgarib kettingmi? Yuzlaring soʻlib qolibdi-ku... Sochlaringga oq tushibdi...
Hamida opa oʻzini tutib turolmadi. Yigʻlab yubordi.
- Yigʻlamang ona... Men keldim. Bir umrga keldim.
Akbar bu soʻzlarni shunchalik joʻn aytdiki, Hamida opa beixtiyor ortiga tisarildi. Bolasining koʻziga boqdi. Bu koʻzlarda zarracha mehr topmadi. Zarracha iliqlik koʻrmadi. Akbarning koʻzlari ma'nosiz bir joyda qotib qolgandek edi. Shu payt ichkaridan Nosir tog'a bilan ayoli boshlashib chiqib kelishdi. Nosir togʻa ancha qarib qolibdi. Yuzlari ajin bilan qoplangan, sochlari, soqollari oppoq... Lekin tetik edi. Qaddini gʻoz tutganicha Hamida opaning yoniga keldi.
- Ha... Singlim! Arzandang kelibdi-da!
Akbarga bu gap yoqmadi. Gʻashini keltirdi. Istar-istamas togʻasi bilan soʻrashgan boʻldi.
- Assalomu alaykum. Togʻa yaxshi oʻtiripsizlarmi?
- Xmmm, boyvachcha! Oʻtiripmiz yaxshigina...
Gapga togʻaning xotini aralashdi.
- Qoʻying endi dadasi. Oʻtgan ishga salovot. Mana Akbarjon oʻz oyogʻi bilan kelibdi-ku... Yoʻl yurib charchagandir. Ichkariga kiring Akbarjon...
- Akbar indamaygina kennoyisi koʻrsatgan xonaga kirdi. Ustki kiyimlarini yechib qoʻydi. Orqasidan Hamida opa va togʻasi ham kirishdi. Ikkalasi Akbarning roʻparasiga oʻtirishdi. Kennoyi choy olib kirdi. Dasturxonga u-bu mayda-chuydalar qoʻyildi. Nosir togʻaning kelini Vaziraxon boshiga zarrin roʻmolini ilganicha kirib uzoqdan kelgan mehmonga tavoze bilan 3 martta egilib salom qildi. Vazira 2 haftalik kelinchak. Akbarni tanimasada urf-odatga binoan uyga kim mehmon boʻlib kelsa albatta salom qilinishi kerakligi uchun salom roʻmolini tezgina olib chiqib salom qildi. Akbar zoʻrgʻa "Baxtli boʻling" deb qoʻydi. Vazira qaynonasiga qaradi. Qaynonasi unga ovqatga unnang degandek ishora qildi.
- Men oshxonaga chiqib ovqatga unnay! Xush kelibsiz...
Vazira chiqib ketdi. Akbar togʻasiga qaradi.
- Kelinlar qulluq boʻlsin togʻa! Buni qarang Dilbek men ketganimda endi maktabga chiqqan bola edi. Bugun uylanibdi. Vaqt zuv etib oʻtib ketarkan.
Nosir togʻa ma'noli qilib "haaa" deb qoʻydi. Gap uzildi. Tillar sukutni lozim topdi. Bir muddat jimjitlik hukm surdi. Hamma oʻzicha oʻylar edi. Akbar "Onam meni kechirganmikan? Dindan chiqqanimni aytsam nima derkan? Onam ham singlimga oʻxshab meni quvib solsachi?! Unda nima qilaman?"deb oʻylardi. Hamida opaning hayolida esa "Oʻgʻlim shuncha yil deganda keldi. Ancha oʻzgaribdi. Endi 40 ni qoralagan odam chollarga oʻxshab qarib ketibdi. Shu meni bolammi? Taniyolmay qolibman! Lekin koʻzlarida hamon mehr koʻrmadim.
- Ha aytgancha... Sanjarbek deng gʻirt mast holatda kelibdi. Darvozalaringni tagida uxlab yotgan ekan. Odamlar rosa mazah qilishdi. Oxiri Norqobil togʻa uyiga opkirib ketdi. Shuni aytib qoʻyey degandim.
Nazokatning yuragi ogʻridi. Erining bu darajaga tushib qolgani unga rosa alam qilardi. Axir qachon oʻzgarishga ulgurdi? Mehribon, suyukli eri butkul boshqa odamga aylangan edi. Mana Sirojiddin tugʻilganiga ham bir yil boʻldi. Bir yil ichida Sanjarni umuman tanib boʻlmay qoldi. Xotiniga qoʻpol muomila qila boshladi. Bolasi bilan ham ishi yoʻq. Onasi Enaxon aya rosa harakat qildi buni odam qilaman deb, sira foydasi boʻlmadi. Kundan kunga ichkilikka rujuvi ortsa orttiki sira kamaymadi. Oldin 20 kunda bir ichib kelsa, hozir haftasiga boʻkib ichadigan odat chiqardi. Sanjar mana shunday irodasizligi tufayli botqoqqa botib borar edi... Lekin buni oʻzi bilmasdi...
* * *
Akbar onasi tomon asta yurib keldi. Hamida opa oʻgʻlini endi tanidi! Tanidi-yu birdan baqirib yubordi.
- Akbar! Senmisan bolam?!
Ona ekan. Baribir farzandini yaxshi koʻradi. Undan xafa boʻlishi mumkin lekin nafratlana olmaydi. Hamida opa yugurib kelganicha oʻgʻlining boʻyniga osdi. Soqoli pala-partish oʻsib ketgan yuzlaridan oʻpdi. Koʻzida yosh miltirab turar edi. Akbar esa serrayib turaverdi. Uning koʻzlari hamon oʻsha oʻsha sovuq edi. Nigohlari ham oʻtkir...
- Oʻgʻlim... Shunchalik oʻzgarib kettingmi? Yuzlaring soʻlib qolibdi-ku... Sochlaringga oq tushibdi...
Hamida opa oʻzini tutib turolmadi. Yigʻlab yubordi.
- Yigʻlamang ona... Men keldim. Bir umrga keldim.
Akbar bu soʻzlarni shunchalik joʻn aytdiki, Hamida opa beixtiyor ortiga tisarildi. Bolasining koʻziga boqdi. Bu koʻzlarda zarracha mehr topmadi. Zarracha iliqlik koʻrmadi. Akbarning koʻzlari ma'nosiz bir joyda qotib qolgandek edi. Shu payt ichkaridan Nosir tog'a bilan ayoli boshlashib chiqib kelishdi. Nosir togʻa ancha qarib qolibdi. Yuzlari ajin bilan qoplangan, sochlari, soqollari oppoq... Lekin tetik edi. Qaddini gʻoz tutganicha Hamida opaning yoniga keldi.
- Ha... Singlim! Arzandang kelibdi-da!
Akbarga bu gap yoqmadi. Gʻashini keltirdi. Istar-istamas togʻasi bilan soʻrashgan boʻldi.
- Assalomu alaykum. Togʻa yaxshi oʻtiripsizlarmi?
- Xmmm, boyvachcha! Oʻtiripmiz yaxshigina...
Gapga togʻaning xotini aralashdi.
- Qoʻying endi dadasi. Oʻtgan ishga salovot. Mana Akbarjon oʻz oyogʻi bilan kelibdi-ku... Yoʻl yurib charchagandir. Ichkariga kiring Akbarjon...
- Akbar indamaygina kennoyisi koʻrsatgan xonaga kirdi. Ustki kiyimlarini yechib qoʻydi. Orqasidan Hamida opa va togʻasi ham kirishdi. Ikkalasi Akbarning roʻparasiga oʻtirishdi. Kennoyi choy olib kirdi. Dasturxonga u-bu mayda-chuydalar qoʻyildi. Nosir togʻaning kelini Vaziraxon boshiga zarrin roʻmolini ilganicha kirib uzoqdan kelgan mehmonga tavoze bilan 3 martta egilib salom qildi. Vazira 2 haftalik kelinchak. Akbarni tanimasada urf-odatga binoan uyga kim mehmon boʻlib kelsa albatta salom qilinishi kerakligi uchun salom roʻmolini tezgina olib chiqib salom qildi. Akbar zoʻrgʻa "Baxtli boʻling" deb qoʻydi. Vazira qaynonasiga qaradi. Qaynonasi unga ovqatga unnang degandek ishora qildi.
- Men oshxonaga chiqib ovqatga unnay! Xush kelibsiz...
Vazira chiqib ketdi. Akbar togʻasiga qaradi.
- Kelinlar qulluq boʻlsin togʻa! Buni qarang Dilbek men ketganimda endi maktabga chiqqan bola edi. Bugun uylanibdi. Vaqt zuv etib oʻtib ketarkan.
Nosir togʻa ma'noli qilib "haaa" deb qoʻydi. Gap uzildi. Tillar sukutni lozim topdi. Bir muddat jimjitlik hukm surdi. Hamma oʻzicha oʻylar edi. Akbar "Onam meni kechirganmikan? Dindan chiqqanimni aytsam nima derkan? Onam ham singlimga oʻxshab meni quvib solsachi?! Unda nima qilaman?"deb oʻylardi. Hamida opaning hayolida esa "Oʻgʻlim shuncha yil deganda keldi. Ancha oʻzgaribdi. Endi 40 ni qoralagan odam chollarga oʻxshab qarib ketibdi. Shu meni bolammi? Taniyolmay qolibman! Lekin koʻzlarida hamon mehr koʻrmadim.