Уюшган гуруҳ (ОПГ)
Жиноят кодекси 29-моддасига кўра жиноятда иштирокчилик шакллари 4 ҳил:
Оддий иштирокчилик;
Мураккаб иштирокчилик;
Уюшган гуруҳ;
Жиноий уюшма.
Уюшган гуруҳ белгиси оғирлаштирувчи белги бўлиб ҳисобланади ва ушбу гуруҳ билан қамалганлар “от звонка до звонка” (яъни берилган муддатни тўлиқ) ўтиришади.
Лекин, ҳозирги амалиётда тергов органлари томонидан жиноят ишлари ушбу белги билан асоссиз оғирлаштирилмоқда! Амалиётда мураккаб иштирокчилик билан уюшган гуруҳнинг фарқига боришмаяпти:
Мураккаб иштирокчилик:
ЖКнинг 29-моддасига кўра - икки ёки ундан ортиқ шахснинг олдиндан тил бириктириб жиноят содир этилишида иштирок қилиши мураккаб иштирокчилик деб топилади.
Уюшган гуруҳ
ЖКнинг 29-моддасига кўра - икки ёки ундан ортиқ шахснинг биргаликда жиноий фаолият олиб бориш учун олдиндан бир гуруҳга бирлашиши уюшган гуруҳ деб топилади.
ОПГ (организованная преступная группа) тушунчасига фақат биргина Пленум қарорида кенгайтирилган таъриф берилган.
“Транспорт воситаларини олиб қочиш ишлари бўйича суд амалиёти ҳақида”ги Олий суд Пленум Қарорининг 5-бандига кўра - уюшган гуруҳ деганида транспорт воситаларини олиб қочиш ёки бошқа жиноятларни содир этиш мақсадида икки ёки ундан кўп шахсларнинг барқарор бирлашмаси тушунилиши керак.
Жумладан, жиноий фаолиятнинг олдиндан режалаштирилганлиги, жиноий қасдни амалга ошириш учун зарур бўлган воситаларнинг тайёрланиши, иштирокчиларни танлаш, ёллаш ва улар ўртасида вазифаларнинг тақсимланиши, жиноятни яшириш чораларини таъминлаш, гуруҳда ўрнатилган интизомга ва ташкилотчининг кўрсатмаларига бўйсунишлик жиноий гуруҳнинг уюшганлигидан далолат беради.
Мисол: “Слова пацана” сериалидаги ўсмирларнинг жиноий гуруҳлари - уюшган гуруҳ (ОПГ) тушунчаларига яққол мисол бўлиши мумкин.
Жиноят ҳуқуқи китобларида мураккаб иштирокчилик, уюшган гуруҳ, жиноий уюшма бу - олдиндан тил бириктириш иштирокчилигининг даражалари деб тушунтирилган.
“Суд ҳукми тўғрисида”ги Пленум қарорига кўра - агар жиноят олдиндан тил бириктирилган ҳолда бир гуруҳ шахслар томонидан ёки уюшган гуруҳ томонидан содир этилган бўлса, айблов ҳукмининг тавсиф қисмида ҳар бир жиноят иштирокчиси томонидан айнан қандай жиноий ҳаракатлар содир этилганлиги аниқ кўрсатилиши лозим.
Терговчилар айб қарорларида ҳам нимага ҳолат уюшган гуруҳ деб баҳоланаётганини, ҳар бир иштирокчининг гуруҳ таркибидаги аниқ вазифаси ва ролини кўрсатиб кетиши лозим.
P.S. мураккаб иштирокчилик ва жиноий уюшма белгилари жуда умумий бўлиб, ҳар иккаласида ҳам такрорланади. Қонун чиқарувчи мураккаб иштирокчилик ва уюшган гуруҳ тушунчаларини бир биридан конкрет фарқлаб бериши шарт.
Каналга уланиш:
@advocatekulbayev
Жиноят кодекси 29-моддасига кўра жиноятда иштирокчилик шакллари 4 ҳил:
Оддий иштирокчилик;
Мураккаб иштирокчилик;
Уюшган гуруҳ;
Жиноий уюшма.
Уюшган гуруҳ белгиси оғирлаштирувчи белги бўлиб ҳисобланади ва ушбу гуруҳ билан қамалганлар “от звонка до звонка” (яъни берилган муддатни тўлиқ) ўтиришади.
Лекин, ҳозирги амалиётда тергов органлари томонидан жиноят ишлари ушбу белги билан асоссиз оғирлаштирилмоқда! Амалиётда мураккаб иштирокчилик билан уюшган гуруҳнинг фарқига боришмаяпти:
Мураккаб иштирокчилик:
ЖКнинг 29-моддасига кўра - икки ёки ундан ортиқ шахснинг олдиндан тил бириктириб жиноят содир этилишида иштирок қилиши мураккаб иштирокчилик деб топилади.
Уюшган гуруҳ
ЖКнинг 29-моддасига кўра - икки ёки ундан ортиқ шахснинг биргаликда жиноий фаолият олиб бориш учун олдиндан бир гуруҳга бирлашиши уюшган гуруҳ деб топилади.
ОПГ (организованная преступная группа) тушунчасига фақат биргина Пленум қарорида кенгайтирилган таъриф берилган.
“Транспорт воситаларини олиб қочиш ишлари бўйича суд амалиёти ҳақида”ги Олий суд Пленум Қарорининг 5-бандига кўра - уюшган гуруҳ деганида транспорт воситаларини олиб қочиш ёки бошқа жиноятларни содир этиш мақсадида икки ёки ундан кўп шахсларнинг барқарор бирлашмаси тушунилиши керак.
Жумладан, жиноий фаолиятнинг олдиндан режалаштирилганлиги, жиноий қасдни амалга ошириш учун зарур бўлган воситаларнинг тайёрланиши, иштирокчиларни танлаш, ёллаш ва улар ўртасида вазифаларнинг тақсимланиши, жиноятни яшириш чораларини таъминлаш, гуруҳда ўрнатилган интизомга ва ташкилотчининг кўрсатмаларига бўйсунишлик жиноий гуруҳнинг уюшганлигидан далолат беради.
Мисол: “Слова пацана” сериалидаги ўсмирларнинг жиноий гуруҳлари - уюшган гуруҳ (ОПГ) тушунчаларига яққол мисол бўлиши мумкин.
Жиноят ҳуқуқи китобларида мураккаб иштирокчилик, уюшган гуруҳ, жиноий уюшма бу - олдиндан тил бириктириш иштирокчилигининг даражалари деб тушунтирилган.
“Суд ҳукми тўғрисида”ги Пленум қарорига кўра - агар жиноят олдиндан тил бириктирилган ҳолда бир гуруҳ шахслар томонидан ёки уюшган гуруҳ томонидан содир этилган бўлса, айблов ҳукмининг тавсиф қисмида ҳар бир жиноят иштирокчиси томонидан айнан қандай жиноий ҳаракатлар содир этилганлиги аниқ кўрсатилиши лозим.
Терговчилар айб қарорларида ҳам нимага ҳолат уюшган гуруҳ деб баҳоланаётганини, ҳар бир иштирокчининг гуруҳ таркибидаги аниқ вазифаси ва ролини кўрсатиб кетиши лозим.
P.S. мураккаб иштирокчилик ва жиноий уюшма белгилари жуда умумий бўлиб, ҳар иккаласида ҳам такрорланади. Қонун чиқарувчи мураккаб иштирокчилик ва уюшган гуруҳ тушунчаларини бир биридан конкрет фарқлаб бериши шарт.
Каналга уланиш:
@advocatekulbayev