🦷 Bolalarda karies paydo bo‘lishining bir qancha sabablari bor. Karies tishlarning emal qatlami va dentinini shikastlovchi infeksion jarayon bo‘lib, asosan og‘iz bo‘shlig‘ida bakteriyalar ko‘payishi va kislota hosil bo‘lishi natijasida yuzaga keladi.
Bolalarda kariesning asosiy sabab va omillari:
1. Noto‘g‘ri ovqatlanish:
• Shirinliklar va gazlangan ichimliklar – Qandli mahsulotlar bakteriyalarni ko‘paytirib, tish emalini yemiradigan kislotalar ishlab chiqarishga olib keladi.
• Mineral va vitamin yetishmovchiligi – Ayniqsa, kalsiy va D vitamini yetishmasligi tishlarni mo‘rt qiladi.
2. Og‘iz gigiyenasiga rioya qilmaslik:
• Bolalar tishlarini muntazam va to‘g‘ri tozalamasalar, tishlarda bakteriyalar va oziq-ovqat qoldiqlari to‘planib, karies rivojlanadi.
3. Bakterial infeksiya:
• Og‘iz bo‘shlig‘idagi Streptococcus mutans kabi bakteriyalar kariesning asosiy sababchilaridan biri hisoblanadi.
4. Irsiy moyillik:
• Ba’zi bolalarda genetik jihatdan tish emali zaif bo‘lishi mumkin, bu esa kariesga moyillikni oshiradi.
5. Fluor yetishmovchiligi yoki ortiqligi:
• Fluor yetishmovchiligi tish emalini zaiflashtiradi. Biroq, ortiqcha fluor ham tishlarga zarar yetkazishi (fluoroz) mumkin.
6. Og‘izning quruqligi (kserostomiya):
• So‘lakning kamayishi tishlarni himoya qilish qobiliyatini pasaytiradi va bakteriyalar ko‘payishiga sharoit yaratadi.
7. Kechasi ovqatlantirish:
• Kechasi bolaga shirin sutli yoki qandli ichimliklar berish “sutli tish kariesi”ga olib kelishi mumkin.
8. Immunitetning pasayishi:
• Zaif immunitet og‘iz bo‘shlig‘idagi infeksiyalarga qarshi kurashish qobiliyatini pasaytiradi.
🫵 Bu chora-tadbirlar orqali kariesning oldini olish va bolalarda sog‘lom tishlarni saqlash mumkin.
( pediatr_Ravshanovna sahifasidan olindi)
✍@uyqumashguloti
Bolalarda kariesning asosiy sabab va omillari:
1. Noto‘g‘ri ovqatlanish:
• Shirinliklar va gazlangan ichimliklar – Qandli mahsulotlar bakteriyalarni ko‘paytirib, tish emalini yemiradigan kislotalar ishlab chiqarishga olib keladi.
• Mineral va vitamin yetishmovchiligi – Ayniqsa, kalsiy va D vitamini yetishmasligi tishlarni mo‘rt qiladi.
2. Og‘iz gigiyenasiga rioya qilmaslik:
• Bolalar tishlarini muntazam va to‘g‘ri tozalamasalar, tishlarda bakteriyalar va oziq-ovqat qoldiqlari to‘planib, karies rivojlanadi.
3. Bakterial infeksiya:
• Og‘iz bo‘shlig‘idagi Streptococcus mutans kabi bakteriyalar kariesning asosiy sababchilaridan biri hisoblanadi.
4. Irsiy moyillik:
• Ba’zi bolalarda genetik jihatdan tish emali zaif bo‘lishi mumkin, bu esa kariesga moyillikni oshiradi.
5. Fluor yetishmovchiligi yoki ortiqligi:
• Fluor yetishmovchiligi tish emalini zaiflashtiradi. Biroq, ortiqcha fluor ham tishlarga zarar yetkazishi (fluoroz) mumkin.
6. Og‘izning quruqligi (kserostomiya):
• So‘lakning kamayishi tishlarni himoya qilish qobiliyatini pasaytiradi va bakteriyalar ko‘payishiga sharoit yaratadi.
7. Kechasi ovqatlantirish:
• Kechasi bolaga shirin sutli yoki qandli ichimliklar berish “sutli tish kariesi”ga olib kelishi mumkin.
8. Immunitetning pasayishi:
• Zaif immunitet og‘iz bo‘shlig‘idagi infeksiyalarga qarshi kurashish qobiliyatini pasaytiradi.
Oldini olish uchun tavsiyalar:
• To‘g‘ri gigiyena: Bolaning tishlarini kuniga ikki marta to‘g‘ri tozalashga o‘rgatish.
• Sog‘lom ovqatlanish: Shirinliklar iste’molini cheklash, kalsiy va D vitamini bilan boy mahsulotlarni kiritish.
• Tish shifokoriga muntazam tashrif: Har 6 oyda stomatologga ko‘rinish.
• Fluorli tish pastalari: Shifokor tavsiyasiga ko‘ra fluor saqlovchi pastalardan foydalanish.
🫵 Bu chora-tadbirlar orqali kariesning oldini olish va bolalarda sog‘lom tishlarni saqlash mumkin.
( pediatr_Ravshanovna sahifasidan olindi)
✍@uyqumashguloti