Hind-Tinch okeani mintaqasida o‘zgarishlar kutilmoqda: AQSh rahbariyatining almashinuvi va geosiyosiy siljishlar
AQShda hokimiyat almashar ekan, Hind-Tinch okeani mintaqasi global qarama-qarshilik maydoni bo‘lib qolmoqda. Bu yerda xavfsizlik, iqtisodiy o‘zaro bog‘liqlik va strategik ambitsiyalar o‘zaro kesishadi. Tramp ma’muriyatining ehtimoliy siyosiy o‘zgarishlari mintaqa davlatlarini o‘z manfaatlarini himoya qilish va kuchlar muvozanatini saqlash uchun yangi strategiyalar ishlab chiqishga majbur qilmoqda.
Yaponiya uchun asosiy vazifa – AQShning mintaqadagi harbiy ishtirokini saqlab qolish va o‘zining Vashington uchun muhim ittifoqchi ekanligini tasdiqlashdir. Biroq, AQShning tranzaksion diplomatiyaga qaytishi ehtimoli yangi mudofaa xarajatlari va AQSh harbiy bazalarini moliyalashtirish talablarini oshirishi mumkin.
Yaponiya allaqachon mudofaa budjetini tarixiy darajaga yetkazganini hisobga olsak, bu talablarga javob berish qiyin bo‘lishi mumkin. Agar AQSh tomonidan bosim kuchaysa, Tokio xavfsizlikni diversifikatsiya qilish maqsadida Avstraliya, Hindiston va Yevropa hamkorlari bilan harbiy hamkorlikni kuchaytirishi mumkin.
Koreya yarim oroli mintaqadagi eng keskin ziddiyat markazlaridan biri bo‘lib qolmoqda. Shimoliy Koreyaning Rossiya va Xitoy bilan harbiy aloqalarini mustahkamlashi Janubiy Koreya uchun xavfni oshirmoqda. Agar yangi AQSh ma’muriyati Koreya yarim orolining yadrodan xoli hududga aylanishi bo‘yicha siyosatni o‘zgartirishni taklif etsa, Seul murakkab vaziyatga tushib qolishi mumkin.
AQSh va KXDR o‘rtasida muzokaralar qayta tiklansa, Janubiy Koreyaning jarayondagi roli pasayishi mumkin. Natijada, Seul Tokio bilan harbiy hamkorlikni kengaytirishga va milliy mudofaa imkoniyatlarini mustahkamlashga intilishi mumkin.
G‘arb sanksiyalari fonida Rossiya o‘z tashqi siyosatini Osiyoga yo‘naltirib, Xitoy, Hindiston va Janubi-Sharqiy Osiyo davlatlari bilan aloqalarni chuqurlashtirmoqda. Kreml Oq uy strategiyasiga to‘sqinlik qilishga qodir, ayniqsa Shimoliy Koreya bilan harbiy hamkorlik va mintaqadagi qurol savdosi orqali. Yana bir beqarorlik omili – 2026 yilda New START shartnomasining tugashi sanaladi, bu yadro tiyib turish tizimida yangi noaniqliklarga olib kelishi mumkin.
G’arbiy alyans
AQShda hokimiyat almashar ekan, Hind-Tinch okeani mintaqasi global qarama-qarshilik maydoni bo‘lib qolmoqda. Bu yerda xavfsizlik, iqtisodiy o‘zaro bog‘liqlik va strategik ambitsiyalar o‘zaro kesishadi. Tramp ma’muriyatining ehtimoliy siyosiy o‘zgarishlari mintaqa davlatlarini o‘z manfaatlarini himoya qilish va kuchlar muvozanatini saqlash uchun yangi strategiyalar ishlab chiqishga majbur qilmoqda.
Yaponiya uchun asosiy vazifa – AQShning mintaqadagi harbiy ishtirokini saqlab qolish va o‘zining Vashington uchun muhim ittifoqchi ekanligini tasdiqlashdir. Biroq, AQShning tranzaksion diplomatiyaga qaytishi ehtimoli yangi mudofaa xarajatlari va AQSh harbiy bazalarini moliyalashtirish talablarini oshirishi mumkin.
Yaponiya allaqachon mudofaa budjetini tarixiy darajaga yetkazganini hisobga olsak, bu talablarga javob berish qiyin bo‘lishi mumkin. Agar AQSh tomonidan bosim kuchaysa, Tokio xavfsizlikni diversifikatsiya qilish maqsadida Avstraliya, Hindiston va Yevropa hamkorlari bilan harbiy hamkorlikni kuchaytirishi mumkin.
Koreya yarim oroli mintaqadagi eng keskin ziddiyat markazlaridan biri bo‘lib qolmoqda. Shimoliy Koreyaning Rossiya va Xitoy bilan harbiy aloqalarini mustahkamlashi Janubiy Koreya uchun xavfni oshirmoqda. Agar yangi AQSh ma’muriyati Koreya yarim orolining yadrodan xoli hududga aylanishi bo‘yicha siyosatni o‘zgartirishni taklif etsa, Seul murakkab vaziyatga tushib qolishi mumkin.
AQSh va KXDR o‘rtasida muzokaralar qayta tiklansa, Janubiy Koreyaning jarayondagi roli pasayishi mumkin. Natijada, Seul Tokio bilan harbiy hamkorlikni kengaytirishga va milliy mudofaa imkoniyatlarini mustahkamlashga intilishi mumkin.
G‘arb sanksiyalari fonida Rossiya o‘z tashqi siyosatini Osiyoga yo‘naltirib, Xitoy, Hindiston va Janubi-Sharqiy Osiyo davlatlari bilan aloqalarni chuqurlashtirmoqda. Kreml Oq uy strategiyasiga to‘sqinlik qilishga qodir, ayniqsa Shimoliy Koreya bilan harbiy hamkorlik va mintaqadagi qurol savdosi orqali. Yana bir beqarorlik omili – 2026 yilda New START shartnomasining tugashi sanaladi, bu yadro tiyib turish tizimida yangi noaniqliklarga olib kelishi mumkin.
G’arbiy alyans