Балиқчи¸ балиқ ва олим ҳикояси
Олимбой шахарда фанлар академиясида ишлайди. Балиқлар ҳақида духтрлик иши ëзиб ўтирибди. Балиқчи Сирдарë этагидаги Аччиқкўлда балиқ тутиб кун кўради. Тожикистонда уруш бўлганда Жирғатолдан қочиб келиб шу ерда документсиз бомж мақомида яшаб қолиб кетган лақай мусопр эди у.
Олимбой Аччиқкўлда фанга номалум балиқ бор деб тахмин қилгани учун балиқчи чолга икки шиша арақ ва бир сумка бозорлик ташаб кетган.
"Мабодо мановиндай болиқ илинса менга хавар беринг" деб бобойни қўлига балиқлар расми туширилган таблицани ҳам бериб кетган.
Хуллас чол кўл олдига келиб кеча ташаган тўрини тортди. Бакра балиққа ўхшаш япалоқ биргина балиқ бор эди тўрда.
Бобой балиқни тўрдан чиқариб қўлига олса балиқ одам тилида гаплаб "Мен сени учта тилагингни бажо қиламан" деди.
"Такси чақириб бер" деди бобой.
Икки минут ўтмай такси келди. Бобой балиқни кленка халтага солиб қўлига овоган.
"Шахарга фанлар академиясга ҳайда" деди бобой.
Шаҳарга юз километрдан кўп масофа бор. Йўлда тўхташди.
Тўхтабой ота деганни ресторани эди бу.
Балиқчи бобой умрида емаган шашлигу норин ҳасиплар пишиб ëтарди.
Бово тўйгунча томоқ еди.
"Емакни пулини тўлаб қўй" деди у балиққа. Официант келиб раччўт деб кетди ва сабойга тугунчаям қиберди ортган этларни.
Такси бобойни шаҳарни ўртасига ташаб кетди. Академия шахарни ўртасида деди шўпр.
Бобой анграйиб турганди бир чиройли қиз келиб "отахон чарчабсиз юринг дам олдираман¸ соати 200 долллар " дея жилвали табассум қилди.
"Қизим мен қариб қолдим. Ундайчикин ишларга ярамайман" деди.
Қиз бўлса "Мен Римдаги Довуд ҳайкалини чукини ялаб турғазганман ҳатто" деб мақтанди.
Бобой бу қизни ортидан эргашиб муюлишдаги домга кирди.
Қизнинг айтганича бор эди. Бобой беҳиштни бу дунëда кўрди.
"Пулини тўлаб қўй" деди бобой балиққа.
200 ни олиб хурсанд бўлган қиз бобойни еталаб фанлар академияси эшигидан киритиб юборди.
Олимбой балиқни кўриб севинди лекин балиқнинг тилак механизми харж бўлганини эшитиб ачинди.
"Оббо отахон бу балиқнинг имкониятини транспорт¸ гастрономия ва энтертейментга харжлаб қўйибсизку. Бориб буғалтерияга картангизни кўрсатсангиз пул ташаберишади" деди Олимбой.
"Картам йўқ мени" деди бобой. Бу ғалати эди. Чунки мамлакатда бомж¸ паразит ва тиланчиларнинг ҳаммасида қўша қўша карта бор эди.
"Кулбам ëниб кетди¸ тузалмас касал бўлдим¸ бошимга ғишт тушди" деб карта қўйиб тиланчилик қилиш мамлакатда эпидемия тусини олганди.
Олимбой чўнтагида қўл тиқиб бир пачка пул олиб бобойга берди. Кейин кулиб жавонда турган китобни берди.
Китоб Пушкиннинг "Олтин балиқ эртаги" эди.
Ўқишни билмайман деди бобой.
Олимбой бўлса жавонни титкилаб аудио эшитадиган эски айподни олди. Айфон чиққач бунақа матохга лузум қолмаган эди.
Олимбой айподга янги батарея қўйиб ичига пушкин китобини юклаб битта янги қулоқчинниям қўшиб бобойга берди.
Балиқ тутганда эшитасиз деди.
Бобой йўл йўлакай олтин балиқ ҳақидаги эртакни эшитиб Аччиқкўлга етганини ҳам билмай қолди.
Яхшиям уйимда кампирим ва тешик тоғорам йўқ деб ўзига тасалли берди.
Олимжон бўлса Эйнштейн ҳақида ўйлаб ўтирар эди.
"Эртак эшитган одамдан олим чиқади" деган эди Эйнштейн.
Олимбой шахарда фанлар академиясида ишлайди. Балиқлар ҳақида духтрлик иши ëзиб ўтирибди. Балиқчи Сирдарë этагидаги Аччиқкўлда балиқ тутиб кун кўради. Тожикистонда уруш бўлганда Жирғатолдан қочиб келиб шу ерда документсиз бомж мақомида яшаб қолиб кетган лақай мусопр эди у.
Олимбой Аччиқкўлда фанга номалум балиқ бор деб тахмин қилгани учун балиқчи чолга икки шиша арақ ва бир сумка бозорлик ташаб кетган.
"Мабодо мановиндай болиқ илинса менга хавар беринг" деб бобойни қўлига балиқлар расми туширилган таблицани ҳам бериб кетган.
Хуллас чол кўл олдига келиб кеча ташаган тўрини тортди. Бакра балиққа ўхшаш япалоқ биргина балиқ бор эди тўрда.
Бобой балиқни тўрдан чиқариб қўлига олса балиқ одам тилида гаплаб "Мен сени учта тилагингни бажо қиламан" деди.
"Такси чақириб бер" деди бобой.
Икки минут ўтмай такси келди. Бобой балиқни кленка халтага солиб қўлига овоган.
"Шахарга фанлар академиясга ҳайда" деди бобой.
Шаҳарга юз километрдан кўп масофа бор. Йўлда тўхташди.
Тўхтабой ота деганни ресторани эди бу.
Балиқчи бобой умрида емаган шашлигу норин ҳасиплар пишиб ëтарди.
Бово тўйгунча томоқ еди.
"Емакни пулини тўлаб қўй" деди у балиққа. Официант келиб раччўт деб кетди ва сабойга тугунчаям қиберди ортган этларни.
Такси бобойни шаҳарни ўртасига ташаб кетди. Академия шахарни ўртасида деди шўпр.
Бобой анграйиб турганди бир чиройли қиз келиб "отахон чарчабсиз юринг дам олдираман¸ соати 200 долллар " дея жилвали табассум қилди.
"Қизим мен қариб қолдим. Ундайчикин ишларга ярамайман" деди.
Қиз бўлса "Мен Римдаги Довуд ҳайкалини чукини ялаб турғазганман ҳатто" деб мақтанди.
Бобой бу қизни ортидан эргашиб муюлишдаги домга кирди.
Қизнинг айтганича бор эди. Бобой беҳиштни бу дунëда кўрди.
"Пулини тўлаб қўй" деди бобой балиққа.
200 ни олиб хурсанд бўлган қиз бобойни еталаб фанлар академияси эшигидан киритиб юборди.
Олимбой балиқни кўриб севинди лекин балиқнинг тилак механизми харж бўлганини эшитиб ачинди.
"Оббо отахон бу балиқнинг имкониятини транспорт¸ гастрономия ва энтертейментга харжлаб қўйибсизку. Бориб буғалтерияга картангизни кўрсатсангиз пул ташаберишади" деди Олимбой.
"Картам йўқ мени" деди бобой. Бу ғалати эди. Чунки мамлакатда бомж¸ паразит ва тиланчиларнинг ҳаммасида қўша қўша карта бор эди.
"Кулбам ëниб кетди¸ тузалмас касал бўлдим¸ бошимга ғишт тушди" деб карта қўйиб тиланчилик қилиш мамлакатда эпидемия тусини олганди.
Олимбой чўнтагида қўл тиқиб бир пачка пул олиб бобойга берди. Кейин кулиб жавонда турган китобни берди.
Китоб Пушкиннинг "Олтин балиқ эртаги" эди.
Ўқишни билмайман деди бобой.
Олимбой бўлса жавонни титкилаб аудио эшитадиган эски айподни олди. Айфон чиққач бунақа матохга лузум қолмаган эди.
Олимбой айподга янги батарея қўйиб ичига пушкин китобини юклаб битта янги қулоқчинниям қўшиб бобойга берди.
Балиқ тутганда эшитасиз деди.
Бобой йўл йўлакай олтин балиқ ҳақидаги эртакни эшитиб Аччиқкўлга етганини ҳам билмай қолди.
Яхшиям уйимда кампирим ва тешик тоғорам йўқ деб ўзига тасалли берди.
Олимжон бўлса Эйнштейн ҳақида ўйлаб ўтирар эди.
"Эртак эшитган одамдан олим чиқади" деган эди Эйнштейн.