“Oʻrta yoʻlak” yoki Transkaspiy transport koridori (TKTK)
“Oʻrta yoʻlak” nomi bilan mashhur TKTK boʻlgan Xitoydan Yevropaga Qozogʻiston, Kaspiy dengizi va Kavkaz orqali Turkiyaga choʻzilgan qadimgi Ipak yoʻli yangicha muqobili, ya’ni transport yoʻnalishlari tarmogʻidir. Binobarin, “Oʻrta yoʻlak” alohida transport yoʻnalishlari tarmogʻi emas, balki oʻzaro bog'langan avtomobil, temiryoʻl va dengiz yoʻllari tarmog'idir. Oxirgi 30 yillikda amalga oshirilgan turli infratuzilma loyihalari “Oʻrta yoʻlak”ni modernizatsiya qilishga va yuk tashish uchun tranzit vaqtlarini qisqartirishga yordam berdi. Xitoyning “Bir kamar va yoʻl” tashabbusi doirasidagi yirik sarmoyadan tashqari, Yevropa Ittifoqi “Oʻrta yoʻlak”ga katta miqdorda sarmoya kiritdi.
2024-yil boshida Yevropa va xalqaro moliya institutlari TKTKni Markaziy Osiyoda rivojlantirish uchun taxminan 10,8 mlrd $ sarmoya kiritishga vaʼda bergan edi. Yevropa Ittifoqining ushbu yoʻnalishga yangi qiziqishi Rossiyaning Ukrainaga keng ko'lamli bosqini turtki bo'ldi, chunki Yevropa Ittifoqi Sharqiy Osiyodan xalqaro savdo uchun Rossiyaning Shimoliy koridor yo'liga bog'liqligini kamaytirishga harakat qilmoqda.
2022-yil oxirida Qozog‘iston, Gruziya, Ozarbayjon va Turkiya tashqi ishlar va transport vazirlari yo‘nalish bo‘ylab rivojlanishni jadallashtirish va yuk tashish hajmini kengaytirish yo‘llarini aniqlash uchun yig‘ilishdi. Vazirlar asosan temiryoʻllarni modernizatsiya qilishga qaratilgan 5 yillik rejani e’lon qildilar, u qurib bitkazilgandan soʻng, temiryoʻl oʻtkazuvchanligini 2 barobar oshirish kutilmoqda.
Jahon banki prognozlariga ko‘ra, infratuzilmani sezilarli darajada yangilash bilan bu hajm 2030-yilga borib 11 million tonnaga o‘tkazish quvvatiga, tranzit vaqtlari esa 14-18 kunga yetishini kutmoqda. “Oʻrta yoʻlak” Rossiya orqali oʻtgan shimoliy yoʻlak bilan solishtirganda Yevropa va Osiyo oʻrtasidagi savdo yoʻli sifatida ancha tejamkor boʻlib, 2000 km qisqaroq, qulay iqlim sharoitiga ega va yoʻl vaqtini 30%dan ortiq qisqartiradi.
✅Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz👇
📱Twitter 📱YouTube 📱Facebook
📱Instagram 📱Telegram
“Oʻrta yoʻlak” nomi bilan mashhur TKTK boʻlgan Xitoydan Yevropaga Qozogʻiston, Kaspiy dengizi va Kavkaz orqali Turkiyaga choʻzilgan qadimgi Ipak yoʻli yangicha muqobili, ya’ni transport yoʻnalishlari tarmogʻidir. Binobarin, “Oʻrta yoʻlak” alohida transport yoʻnalishlari tarmogʻi emas, balki oʻzaro bog'langan avtomobil, temiryoʻl va dengiz yoʻllari tarmog'idir. Oxirgi 30 yillikda amalga oshirilgan turli infratuzilma loyihalari “Oʻrta yoʻlak”ni modernizatsiya qilishga va yuk tashish uchun tranzit vaqtlarini qisqartirishga yordam berdi. Xitoyning “Bir kamar va yoʻl” tashabbusi doirasidagi yirik sarmoyadan tashqari, Yevropa Ittifoqi “Oʻrta yoʻlak”ga katta miqdorda sarmoya kiritdi.
2024-yil boshida Yevropa va xalqaro moliya institutlari TKTKni Markaziy Osiyoda rivojlantirish uchun taxminan 10,8 mlrd $ sarmoya kiritishga vaʼda bergan edi. Yevropa Ittifoqining ushbu yoʻnalishga yangi qiziqishi Rossiyaning Ukrainaga keng ko'lamli bosqini turtki bo'ldi, chunki Yevropa Ittifoqi Sharqiy Osiyodan xalqaro savdo uchun Rossiyaning Shimoliy koridor yo'liga bog'liqligini kamaytirishga harakat qilmoqda.
2022-yil oxirida Qozog‘iston, Gruziya, Ozarbayjon va Turkiya tashqi ishlar va transport vazirlari yo‘nalish bo‘ylab rivojlanishni jadallashtirish va yuk tashish hajmini kengaytirish yo‘llarini aniqlash uchun yig‘ilishdi. Vazirlar asosan temiryoʻllarni modernizatsiya qilishga qaratilgan 5 yillik rejani e’lon qildilar, u qurib bitkazilgandan soʻng, temiryoʻl oʻtkazuvchanligini 2 barobar oshirish kutilmoqda.
Jahon banki prognozlariga ko‘ra, infratuzilmani sezilarli darajada yangilash bilan bu hajm 2030-yilga borib 11 million tonnaga o‘tkazish quvvatiga, tranzit vaqtlari esa 14-18 kunga yetishini kutmoqda. “Oʻrta yoʻlak” Rossiya orqali oʻtgan shimoliy yoʻlak bilan solishtirganda Yevropa va Osiyo oʻrtasidagi savdo yoʻli sifatida ancha tejamkor boʻlib, 2000 km qisqaroq, qulay iqlim sharoitiga ega va yoʻl vaqtini 30%dan ortiq qisqartiradi.
✅Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz👇
📱Twitter 📱YouTube 📱Facebook
📱Instagram 📱Telegram