«Sharqshunos tahlilchilar» intellektual klubi


Channel's geo and language: Uzbekistan, Uzbek
Category: Politics


Sharq olamida sodir bo‘layotgan yangiliklar va voqealar siyosiy tahlili, tarixiy-falsafiy mushohadalar va ilmiy mulohazalarni biz bilan kuzatib boring!
Murojaat uchun: @TahlilchilargaMurojaat_bot
sharqshunos.tahlilchilar1@gmail.com

Related channels  |  Similar channels

Channel's geo and language
Uzbekistan, Uzbek
Category
Politics
Statistics
Posts filter


Video is unavailable for watching
Show in Telegram




Davomi [2-qism]

O’tgan asrning 70-80-yillarida 🇸🇦Saudiya dunyoda qurilgan 6000 ga yaqin masjidni qurilishini moliyalashtirdi, musulmon mamlakatlarga yordam qo’lini cho’zdi. Ammo hozirgi kunda mamlakatning geostrategik zaifligi uni xavfsizlik nuqtayi nazaridan AQSh va kollektiv G’arbga yon bosishga majbur etadi. Bu esa islom ummatning ushbu davlatga nisbatan islom dunyosi uchun sodiqlik masalasini shubha ostiga olinishiga olib keladi.

🇪🇬Misr – Qulay geostrategik joylashuvga ega va Yaqin Sharq mintaqasidagi muhim mamlakatlardan biri. Etnik arablardan tashkil topgan ushbu davlat, islom ummati orasida ta’lim borasida mutlaq yetakchi mamlakatdir. Zero, Al-Azhar o’quv dargohini eshitmagan tolibi ilm bo’lmasa kerak islom ummatida. Biroq Misr kuchli iqtisodiy ko’rsatkichlarga ega emas va xuddi Pokiston va Saudiyaga kabi AQSh va G’arb bilan ko’plab masalalarda hisoblashishga majbur…

🇹🇷TURKIYATurkiya qulay geografik joylashuv, 99 foizli musulmon aholiga ega, katta iqtisodiy imkoniyatlari bor, shuningdek tarixiy omili ham mavjud bo’lgan islom olamida yetakchilikka har tomondan eng maqbul variant sifatidagi mamlakatdir. Turkiyaning islom olamidagi yetakchilik qilish uchun maqbul variant ekanligiga bir qator omillar mavjud bo’lib ular quyidagilardan iborat:
1. Tarixiy meros. Turkiya Usmoniylar imperiyasining davomchisi hisoblanadi va tarixiy islom xalifaligi Usmoniylar davrida tashkil etilganligi ushbu mamlakatning yetakchiligiga turtki beradi
2. Geosiyosiy ahamiyat. Yuqorida takidlanganidek, Turkiya juda qulay geografik nuqtada joylashgan bo’lib, 3 ta qit’ani bog’lovchi yagona mamlakat sanaladi. Bundan tashqari ushbu omil uning geostrategik imkoniyatlarini oshirib, diplomatik ta’sir o’tkazishga yordam beradi. Zero, sobiq tashqi ishlar va bosh vazir hisoblangan Ahmet Dovuto’g’lu Turkiyaning geostgrafik joylashuvini mamlakatning tashqi siyosatdagi eng muhim faktori sifatida talqin qilgandi .
3. Iqtisodiy barqarorlik. Turkiya islom mamlakatlari ichida Arablar singari katta moliyaviy imkoniyatlarga ega bo’lmasa-da, u o’zining barqaror iqtisodiyoti bilan boshqa musulmon mamlakatlariga o’rnak bo’lishi va uning iqtisodi model vazifasini bajarishi mumkin.
4. Harbiy qudrat. Turkiyaning harbiy imkoniyatlari musulmon olamida yetakchilik qilish uchun yetarli. Ayniqsa turklar so’nggi yillarda “dronlar evolyutsiyasi” bilan nom qozonmoqda. Bundan tashqari Turkiya harbiylarni tayyorlashda juda ilg’or mamlakatlardan biri hisoblanadi.
5. Madaniy ta’sir. Turk madaniyati nafaqat islom olamida, balki butun dunyoda keng ta’sirga ega. Ushbu madaniy rezonans yumshoq kuchga hissa qo’shishi, aloqalar va ittifoqlarni rivojlantirishi mumkin.
6. Diplomatik tashabbuslar. Turkiya islom mamlakatlari orasida, demokratiyani va diplomatiya tushunchalarini ko’p targ’ib qiluvchi mamlakatdir. U doimo vaziyat va mojarolarga diplomatik ya’ni tinch yo’l bilan yondashishga harakat qiladi. Bu esa Islom ananalaridagi tinchlik tushunchasini ifodalaydi. Mashxur olim Genri Kissenjer o’zining “Dunyo tartiboti” asarida diplomatik barqarorolik tushunchasiga to’xtalar ekan, Turkiyani mintaqaviy barqarorlikdagi eng asosiy o’yinchi ekanligini ta’kidlaydi . Bu ham shuni ko’rsatadiki, Turkiya har tomondan islom olamida yetakchilikka eng muqobil mamlakatdir.


Xulosa qilinganda, Turkiyaning tarixiy merosi, strategik mavqeyi, iqtisodiy qudrati, harbiy salohiyati, madaniy ta’siri, diplomatik sa’y-harakatlari va islomiy o’ziga xosligi uni islom olamida salohiyatli yetakchi sifatida namoyon bo’lishiga sabab bo’ladi. Uning bu rolni qay darajada o’z zimmasiga olishi va amalda tadbiq qilishi yuzaga chiqqan qiyinchilik va muammolarni qay darajada yengish va boshqa musulmon davlatlari bilan o’zaro hamkorlik munosabatlariga bog’liq bo’ladi.


Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz👇
📝Twitter 📹YouTube 📝Facebook 📷Instagram 📨Telegram


Video is unavailable for watching
Show in Telegram


🇨🇳 🗺 Xitoy Xalq Respublikasi qaysi davlatlar bilan hududiy nizolarga ega?

Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz👇
📝Twitter 📹YouTube 📝Facebook 📷Instagram 📨Telegram


☪️Islom olamidagi yetakchilikda 🇹🇷Turkiyaning ahamiyati

📜"Turkiya Yaqin Sharqdagi shunchaki bir davlat emas, balki u geografik jihatdan Yevropa, Osiyo va Afrikani, madaniy jihatdan G’arb va Sharqni bog’lovchi alohida sivilizatsiyadir."

Zamonaviy islom tarixida Usmoniylar imperiyasi so’nggi xalifalik sifatida talqin etiladi. Ushbu mag’rur imperiya 1923-yil kollektiv G’arb va islomga qarshi kuchlar tomonidan tugatilgach, dunyo musulmonlariga siyosiy, moliyaviy yordam bergan va eng muhimi islomni xalifalik nomi ila birlashtirib turgan ulug’vor Usmoniylar imperiyasi o’rnini egallovchi davlat paydo bo’lganicha yo’q…

Hozirgi kunda ☪️Islom olamida yetakchilik masalasi ochiq qolayotgan bo’lib, qaysidir sabablarga ko’ra aynan bir mamlakatni Islom olamida yetakchi sifatida ko’rish juda mushkul masala. Chunki butun boshli ummatning va musulmon davlatlarning yetakchisiga aylanish uchun avvalo ushbu maqomga mos bo’lish lozim. Misol uchun Islom olamida yetakchilik qiluvchi davlatning avvalo islomga va unga e’tiqod qiluvchi ummatga va mamlakatlarga sodiq bo’lishligi, kuchli geostrategik siyosatga ega bo’lishi, kuchli iqtisod va harbiyatga ega bo’lishligi juda muhim omillardan hisoblanadi. Hozirgi zamonaviy dunyoda musulmon davlatlardan bir nechtasi ushbu ulug’ maqomga loyiq ko’rilishi mumkin, lekin ularning ichidan qaysi biri eng munosibi?...

👨‍🏫Amerikalik mashxur siyosatshunos olim, Samuel Hantington o’zining 📕“Sivilizatsiyalar to’qtashuvi” asarida yuqoridagi maqomga, ya’ni islom olamidagi yetakchilik maqomiga 6 ta musulmon davlatini misol qilib keltiradi: Bular Indoneziya, Pokiston, Eron, Saudiya Arabistoni, Misr va Turkiya. Qiziqarli jihati olim ushbu davlatlar ichida islom olamida yetakchilik uchun eng munosib davlat sifatida Turkiyani ko’radi . Fikrimizcha ham ushbu 6 davlat ichidan eng munosibi aynan Turkiyadir. Aniq sabablari esa quyida keltirib o’tiladi…

🇮🇩Indoneziya - Indoneziya eng ko’p musulmon aholiga ega davlat hisoblanib, ushbu davlatda 250 millionga yaqin musulmon istiqomat qiladi. Bundan tashqari ushbu mamlakat dunyoning iqtisodi eng tez rivojlanayotgan mamlakatlar qatoriga kiruvchi “uchinchi dunyo mamlakati” dir. Biroq bir tomondan Indoneziya geografik jihatdan islom tamaddunidan uzoq ekanligi yetakchilik uchun muammo sifatida talqin etilsa, bazi ekspertlar tomonidan ushbu mamlakatning etnik xilma xilligi ham islom olamida yetakchilik uchun to’siq bo’lishligini ta’kidlaydi. Chunki 2023-yil ma’lumotlariga ko’ra Indoneziyada 1300 dan ortiq etnik guruh mavjud.

🇵🇰Pokiston – Pokistonning geografik imkoniyati Indoneziyadan ancha yaxshi. Mamlakat qulay geografik nuqtada joylashgan. 200 milliondan ortiq musulmon aholiga egalik ham yana bir ustun jihatlardan biri. Bundan tashqari Pokiston Islom olamida “lokomotiv” vazifasini bajarishga va butun islom mamlakatlari arab tilini ikkinchi asosiy davlat tiliga aylantirishga doir bir qator ummat uchun foydali takliflarni bildirib keladi. Ammo, Pokistonning iqtisodiy imkoniyatlari qolgan besh nomzod davlatlar bilan solishtirilganda, ancha past. Bundan tashqari Pokiston yirik mintaqaviy geosiyosiy beqarorlikka ega bo’lib, Hindiston bilan tarixiy va etnik muammosi mavjud. Bu esa ushbu mamlakatning AQSh va Xitoy bilan kelishib siyosat yuritishga majbur etadi…

🇮🇷Eron – Eron barcha jabhalarda ushbu mavqega loyiq. Kuchli iqtisodiy imkoniyat, neft zaxiralari, harbiy imkoniyat, ulkan tarix va albatta qulay geografik joylashuv… Ammo… Ammo dunyo musulmonlarining 90 foizi sunniylardan iborat, Eron esa shia mazhabida bo’lib, aynan shu yagona omil islom olamida Eronning yagona yetakchi pozitsiyasiga yo’l bermaydi.

🇸🇦S.Arabistoni – S.Arabistoni Islom tamadduning beshigi, juda katta moliyaviy imkoniyatlarga ega bo’lgan, dunyo neft zaxiralarining juda katta qismiga egalik qiluvchi, Masjid al Haram va Masjid al Nabaviy kabi islom ummati uchun muqaddas sanalgan qadamjolar joylashgan mamlakat. Uning islom olamida yetakchilik qilishiga juda katta imkoniyatlar mavjud.


"Shimol-janub" koridori

🔁 Ushbu loyihaga 🇮🇳Hindiston, 🇮🇷Eron, 🇷🇺Rossiya, 🇹🇷Turkiya, 🇦🇿Ozarbayjon, 🇰🇿Qozog'iston, 🇦🇲Armaniston, 🇧🇾Belarus, 🇹🇯Tojikiston, 🇰🇬Qirgʻiziston, 🇴🇲Oʻmon, 🇺🇦Ukraina, 🇸🇾Suriya davlatlari aʼzo hisoblanadi. 🇧🇬Bolgariya esa kuzatuvchi davlat maqomiga ega.

🔄 Bu loyiha bizga logistika xarajatlarini 2 barobargacha qisqartirish imkonini beradi.

🌐 "Shimol-Janub" yo‘lagi bir tomondan Yevropa Ittifoqidan to Suvaysh kanaligacha bo‘lgan hududlarga, boshqa tomondan Yevropa Ittifoqidan to Pokistonning Karachi portigacha yoki Hindiston portlarigacha yetib boradi.

🗺 Uzunligi: 7200 km

📌 Bu savdo yo‘lagi yirik loyiha bo‘lib, 2000-yilda uni tashkil etish to‘g‘risida Rossiya, Eron va Hindiston o‘rtasida kelishuv bo‘lgan. 2002-yildan bu «yashil yo‘lak» rasman ochilgan.

Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz👇

Telegram | Instagram | Facebook | You Tube


Video is unavailable for watching
Show in Telegram


🟦🟦🟦 🟦🟦🟦

Isroil va Saudiya Arabistoni o‘zaro munosabatlarni normallashtirish bo‘yicha muzokaralarida muhim yutuqqa erishdi.


Haaretz gazetasining xabariga ko‘ra, Saudiya Arabistoni valiahd shahzodasi endi Falastin davlatini tashkil etish uchun aniq muddatni talab qilmayabdi. Buning o‘rniga, u umumiyroq va yanada noaniq majburiyatni qabul qilishga tayyor ekanligini bildirmoqda.

Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz👇
📝Twitter 📹YouTube 📝Facebook 📷Instagram 📨Telegram


Video is unavailable for watching
Show in Telegram
Dunyo liderlari bola bo‘lganda...

Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz
Telegram | Instagram | Facebook | You Tube




Albert Eynshteyn Charli Chaplin bilan uchrashib qolganda:

Albert Eynshteyn: Men sizning sanʼatingizni universal ekanligiga tan beraman. Siz hech bir soʻz demasangiz ham dunyo sizni tushunadi!

Charli Chaplin: Toʻgʻri, lekin sizning shuhratingiz yanada buyukroq. Sizni hech kim tushunmasa hamki, dunyo sizni tan oladi.

Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz👇
📝Twitter 📹YouTube 📝Facebook 📷Instagram 📨Telegram


🗺 Dunyo xaritasi
(🇨🇳 Xitoy mehmonxonalaridan birida topilgan)

Xaritadagi talqinga koʻra, Xitoy hududlari deyarli butun Osiyo qitʼasini qamrab olgan.

...


Video is unavailable for watching
Show in Telegram
⚖️Kuch-adolatdadir.
Amir Temur ichki siyosati

💸Аmir Temur davlatida savdogarning mulki talon-taroj qilinsa oʼsha hudud hokimi 👳‍♂️ savdogarga yetqazilgan zararning 5 baravarini toʼlashga majbur edi.

Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz👇
📝Twitter 📹YouTube 📝Facebook 📷Instagram 📨Telegram


Video is unavailable for watching
Show in Telegram


Tehron konferensiyasida Cherchil Stalinni gʻazablantirish uchun shunday dedi:

- Bugun men Yerning Prezidenti etib tayinlanganimni orzu qilaman!
Ruzvelt: Men esa olamning Prezidenti etib tayinlanganimni orzu qilaman!
Stalin trubkasini asta yoqib, xotirjamlik bilan javob berdi: - ammo men hech kimni maʼqullamasligimni yaxshi bilaman.

©️ Siyosat doim muvozanatlar ustida quriladi, buziladi va qaytadan tuziladi.

Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz👇
📝Twitter 📹YouTube 📝Facebook 📷Instagram 📨Telegram


🔖 Qaysi mamlakatda prezident xristian, bosh vazir musulmon boʻlishi kerak?

🗺 Livanliklarning taxminan 60% musulmonlar, 40% nasroniylar boʻlib, ikkala toifa ham hamon koʻp yoʻnalishlarga boʻlingan. Barcha diniy guruhlar uchun hokimiyatdan foydalanish huquqini taʼminlash uchun Livan konfessionalizm deb ataladigan maxsus siyosiy tizimni qabul qilgan.

🎯 Mamlakat prezidenti xristian maronit, bosh vazir sunniy musulmon, parlament spikeri esa shia musulmon boʻlishi shart. Xristianlar va musulmonlar hukumatda ham, parlamentda ham - Assambleyada bir xil darajada vakili boʻlishi kerak. Assambleyada har bir yoʻnalish boʻyicha qatʼiy belgilangan miqdordagi deputatlar mavjud - masalan, 20 ta oʻrin Armaniy Apostol cherkovining ruhoniysi uchun ajratilgan.

Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz👇

Telegram | Instagram | Facebook | You Tube


IMG_5743.JPG
607.2Kb
🇹🇷🚀 Turkiyaning kosmik yo‘l xaritasi

Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz👇
📝Twitter 📹YouTube 📝Facebook 📷Instagram 📨Telegram


💥 Diplomatiya tarixidagi eng qisqa javob...

📌 Shunisi eʼtiborga loyiqki, Sparta bir paytlar Makedoniya hukmdori Filipp tomonidan rasmiy ravishda bosib olinmagan yunon olamining yagona qismi edi. Harbiy harakatlar amalga oshirilgandan soʻng, butun Yunoniston ustidan nazoratni qoʻlga kiritgan Filipp quyidagi soʻzlar bilan Spartaga ultimatum xatini yubordi: “Agar men Lakoniyaga kirsam, Spartani yer bilan yakson qilaman”. Gʻururli Spartanlar unga javob berishdi:Agar”.

👂Mish-mishlarga koʻra, qirol Filipp oʻsha paytda kuchli qoʻshin yuborolmagan spartaliklarning javob xabaridan juda xursand boʻlgan va u oʻz yerlarini yolgʻiz qoldirgan. Ushbu holat diplomatiya davlat siyosatining muhim qismi ekanligini koʻrsatadi. Magʻrur kichkina odamlar oʻz suverenitetlarini saqlab qolishga muvaffaq boʻlishdi.

💢 Darvoqe, Filippning oʻgʻli Aleksandr Makedonskiy ham Spartaga uning hukmronligi davrida bostirib kirmagan ...

Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz👇
📝Twitter 📹YouTube 📝Facebook 📷Instagram 📨Telegram


#Pozitiv

AQShning 16-Prezidenti A.Linkoln hayotda juda kamtar-kamsuqum inson boʻlgan. Bir kuni xorijlik diplomat botinkasini oʻzi tozalayotgan prezidentni koʻrib qolib, soʻraydi:
– Iye, janob Prezident, oʻz botinkangizni oʻzingiz tozalaysizmi?
– Ha, shunday, – deya javob beradi Linkoln, – siz kimnikini tozalaysiz?

Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz👇
📝Twitter 📹YouTube 📝Facebook 📷Instagram 📨Telegram

20 last posts shown.